Ιατρική πληροφορική
Το θέμα της εργασίας ασχολείται με την χρησιμοποίηση ηλεκτρονικών, υπολογιστικών και επικοινωνιακών συστημάτων στον τομέα της υγείας. Ειδικότερα εστιάζει στις εφαρμογές της υγείας , δηλαδή στην τηλεϊατρική (τηλεακτινολογία, τηλεκαρδιολογία, τηλεδερματολογία). Στη συνέχεια αναλύει τις εφαρμογές της ρομποτικής χειρουργικής και τη διαχείριση συσκευών υψηλής τεχνολογίας. Τέλος, καταπιάνεται με τη χρησιμοποίηση των έξυπνων καρτών υγείας (Ε.Κ.Υ.). Οι κάρτες αυτές έχουν πολλές εφαρμογές τόσο ως προς την έγκαιρη όσο και την έγκυρη αντιμετώπιση των ασθενειών. Ακόμα η χρήση της επεκτείνεται και σε άλλους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας όπως στον αθλητισμό και στις πολεμικές δυνάμεις, κυρίως στο Στρατό.
Τόπος: Σπάρτη, Ελλάς
Εισαγωγή στην επιστήμη της πληροφορικής και την άμεση σχέση της με την ιατρική
Η πληροφορική είναι η επιστήμη που ερευνά την κωδικοποίηση, διαχείριση και μετάδοση συμβολικών αναπαραστάσεων πληροφοριών. Επίσης εξετάζει τη σχεδίαση, υλοποίηση και τη βελτιστοποίηση αυτοματοποιημένων διατάξεων, συσκευών, υπηρεσιών και συστημάτων συλλογής, αποθήκευσης, επεξεργασίας, εξόρυξης και ανταλλαγής των εν λόγω αναπαραστάσεων. Ως επιστημονικό πεδίο, η πληροφορική περίπου ταυτίζεται με την επιστήμη υπολογιστών.
Η αυτοματοποιημένη υλοποίηση των μεθόδων της πληροφορικής βασίστηκε από την πρώτη στιγμή στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Ωστόσο έχει έναν ευρύτερο σκοπό που δεν περιορίζεται σε συγκεκριμένες τεχνολογικές επιλογές. Για παράδειγμα, ο αλγόριθμος της δυαδικής αναζήτησης μπορεί να εφαρμοστεί και σε τηλεφωνικό κατάλογο χειρωνακτικά, ενώ ένα πρωτόκολλο επικοινωνίας μπορεί να εφαρμοστεί ακόμη και σε σήματα καπνού. Η πληροφορική επομένως, αναλόγως με το επίπεδο αφαίρεσης, μπορεί να μελετηθεί είτε ανεξάρτητα από τις τεχνολογικές της συνιστώσες, είτε ως ένα ενιαίο με αυτές επιστημονικό πεδίο. Ο όρος «πληροφορική» υπονοεί επιπροσθέτως και τη διερεύνηση φυσικών διεργασιών επεξεργασίας πληροφοριών (βλ. γνωσιακή επιστήμη).
Αρκετές φορές (κυρίως στον αγγλοσαξονικό κόσμο) ο όρος επιστήμη υπολογιστών (αγγλ. «computer science») χρησιμοποιείται με μία ευρεία έννοια, ταυτόσημη περίπου της πληροφορικής (αγγλ. «informatics»). Τελείως αντίστοιχα, ενώ στην Ελλάδα έχει επικρατήσει ο όρος πληροφορικός για την περιγραφή του κατάλληλα καταρτισμένου επιστήμονα, στον αγγλοσαξονικό κόσμο επικρατεί ο όρος επιστήμονας υπολογιστών. Η κατάσταση περιπλέκεται από το γεγονός ότι η επιστήμη υπολογιστών χρησιμοποιείται εναλλακτικά και με μια πιο στενή έννοια, η οποία περιλαμβάνει μόνο τη θεωρητική πληροφορική και τα μαθηματικά της θεμέλια. Σε αυτή την περίπτωση, συνήθως θεωρείται πως η πληροφορική συμπεριλαμβάνει τη μηχανική λογισμικού, τα υπολογιστικά συστήματα και τη μηχανική υπολογιστών , ενώ η επιστήμη υπολογιστών όχι.
Η πληροφορική στις μέρες μας έχει μεγαλο αντίκτυπο στην ιατρική και στην υγεία του ανθρώπου.
Η Ιατρική είναι επιστήμη και τέχνη που ασχολείται με την έρευνα και την εφαρμογή μεθόδων και τεχνικών για την πρόληψη, τη διάγνωση και τη θεραπείατων ασθενειών του ανθρώπου. Θεωρείται μια από τις αρχαιότερες των πρακτικών επιστημών, έχοντας τις πρώτες της εφαρμογές στις απαρχές της ίδιας της ανθρώπινης κοινωνίας. Ως και δύο αιώνες πριν θεωρούνταν αποκλειστικά τέχνη, ορολογία με την οποία εμφανίζεται και στον Όρκο του Ιπποκράτη.
Οι ιατροί κατά κανόνα χωρίζονται σε 4 κλάδους: της παθολογίας, της χειρουργικής, της κλινικο-εργαστηριακής ή εργαστηριακής ιατρικής, και της ψυχιατρικής. Η κτηνιατρική είναι κλάδος που ασχολείται με τη θεραπεία των υπολοίπων ζώων.
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια συνεχώς αυξανόμενη τάση εισαγωγής της πληροφορικής στον τομέα της υγείας. Είναι φανερό πως έχει αρχίσει να παγιώνεται από τα στελέχη των Μονάδων Υγείας η πεποίθηση ότι η πληροφορική φέρνει μαζί της οφέλη, τα οποία αφορούν τόσο τους μεμονωμένους χρήστες (ιατρικό, νοσηλευτικό προσωπικό και υπηρεσιών διαχείρισης), όσο και τις διοικήσεις των Μονάδων Υγείας, οι οποίες έχουν τη δυνατότητα, μέσα από δείκτες λειτουργικότητας, να σχεδιάσουν τη στρατηγική τους.
Η πληροφορική άρχισε να εισέρχεται στην καθημερινότητά μας σε τομείς όπως το εμπόριο και η βιομηχανία πριν από 25 περίπου χρόνια. Ο χώρος της υγείας ήταν από τους τελευταίους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας που υιοθέτησε λύσεις πληροφορικής για την αύξηση της παραγωγικότητάς του.
Σήμερα υπάρχει διαθέσιμο λογισμικό, το οποίο υποστηρίζει όλες τι πτυχές της λειτουργικότητας ενός νοσοκομείου. Κάθε χρήστης ενός προγράμματος ασχολείται με τις δικές του δραστηριότητες, καταγράφοντας πληροφορίες στο σύστημα. Οι πληροφορίες αυτές είναι διαθέσιμες και σε άλλους χρήστες ανάλογα με τα δικαιώματα πρόσβασης που έχει ο καθένας στην πληροφορική.
Τόπος: Σπάρτη, Ελλάς
τα e profiles στα δημόσια νοσοκομεία
| Στοιχειοθετώντας το e-profile ενός δημόσιου νοσοκομείου |
Τα τελευταία χρόνια, οι προσπάθειες υλοποίησης και εφαρμογής νέων Πληροφοριακών Συστημάτων (ΠΣ) και Τεχνολογιών Πληροφορικής (ΤΠ) στα δημόσια νοσηλευτικά ιδρύματα της χώρας μας έχουν ενταθεί αρκετά σε σχέση με το παρελθόν, κυρίως μέσα από τα έργα του Β’ και Γ’ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης (ΚΠΣ). Κεντρικό σημείο αναφοράς των μέχρι σήμερα δράσεων αποτελούν τα γνωστά έργα οριζόντιας δράσης των «Ολοκληρωμένων Πληροφοριακών Συστημάτων Υγείας (ΟΠΣΥ)» στις Δημόσιες Υγειονομικές Περιφέρειες (ΔΥΠΕ) του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ), τα οποία χρηματοδοτούνται από το Γ’ ΚΠΣ και εποπτεύονται από την Κοινωνία της Πληροφορίας ΑΕ, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Κοινωνία της Πληροφορίας». Επιπλέον, τον τελευταίο καιρό οι αυξανόμενες απαιτήσεις στο χώρο της υγειονομικής περίθαλψης έχουν ωθήσει και άλλα νοσηλευτικά ιδρύματα, που δεν συμμετέχουν στα συγκεκριμένα έργα, στην αναζήτηση και υιοθέτηση νέων πληροφοριακών συστημάτων υγείας προκειμένου να καταστεί εφικτή η αποτελεσματικότερη οργάνωση και υποστήριξη των καθημερινών, εσωτερικών τους λειτουργιών.
Eρευνα για το βαθμό υιοθέτησης & χρήσης Πληροφοριακών Συστημάτων στα δημόσια νοσοκομεία
O αυξανόμενος αριθμός των έργων Πληροφορικής στο χώρο της υγειονομικής περίθαλψης και το αναβαθμισμένο ενδιαφέρον των δημόσιων νοσηλευτικών ιδρυμάτων προς τις νέες τεχνολογίες Πληροφορικής, δημιουργούν αναμφισβήτητα μια σαφή και ουσιαστική ανάγκη αξιολόγησης της εν λόγω προόδου. Η αξιολόγηση της διείσδυσης των ΤΠΕ στα νοσηλευτικά ιδρύματα, καθώς και η διερεύνηση των ανασταλτικών παραγόντων που επηρεάζουν την επιτυχή εφαρμογή τους στο εργασιακό περιβάλλον των νοσοκομείων, ως αντικείμενα μελέτης, έχουν απασχολήσει τα τελευταία χρόνια αρκετούς επιστήμονες και κυβερνητικούς φορείς στο χώρο της Υγείας. Ταυτόχρονα, έχουν δώσει το έναυσμα για τη διεξαγωγή πολυάριθμων εμπειρικών ερευνών σε διάφορες χώρες ανά τον κόσμο. Σε ορισμένες από αυτές, όπως για παράδειγμα στις ΗΠΑ, ανάλογες έρευνες έχουν καθιερωθεί και διεξάγονται ετησίως σε εθνικό επίπεδο για τη συνεχή συλλογή έγκυρων στατιστικών δεδομένων, βάσει εξειδικευμένων δεικτών μέτρησης (benchmark indicators). Τα αποτελέσματα των αξιολογήσεων αυτών θεωρούνται υψίστης σημασίας για την υποστήριξη λήψης στρατηγικών αποφάσεων σε πολιτικό επίπεδο και την οριοθέτηση κατάλληλων δράσεων που θα προάγουν και θα επιταχύνουν την υιοθέτηση καινοτόμων Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) στο χώρο της υγειονομικής περίθαλψης.
Στην Ελλάδα, η σημαντική απουσία αντίστοιχων εμπειρικών μελετών, σε ό,τι αφορά στη διεξοδική αξιολόγηση και τεκμηριωμένη καταγραφή του βαθμού διείσδυσης των ΤΠΕ στα δημόσια νοσηλευτικά ιδρύματα, εμποδίζει την οποιαδήποτε προσπάθεια εξαγωγής πολύτιμων συμπερασμάτων σχετικά με την υφιστάμενη κατάσταση στα νοσοκομεία, αλλά και την αποτελεσματικότητα των όποιων εθνικών δράσεων.
Η διαπίστωση αυτή λειτούργησε ως θεμελιώδες κίνητρο για την παρούσα ερευνητική ομάδα, η οποία στο πλαίσιο των ερευνητικών της δραστηριοτήτων, και ειδικότερα μέσα από τη διδακτορική διατριβή του κ. Κίτσιου Σπύρου, ανέπτυξε ένα μοντέλο συγκριτικής αξιολόγησης (HAD-ICT benchmark evaluation model), προκειμένου να καταστεί εφικτή η διεξοδική επιμέτρηση του βαθμού διείσδυσης των ΤΠΕ στα δημόσια νοσοκομεία του ΕΣΥ, στους παρακάτω βασικούς επιχειρησιακούς τομείς:
1στον τομέα της διαχείρισης των ασθενών (πχ. γραφείο κίνησης, γραμματεία εξωτερικών ιατρείων),
2στον τομέα της κλινικής φροντίδας των ασθενών (πχ. ιατρική και νοσηλευτική πράξη, χειρουργεία, μονάδες εντατικής θεραπείας, κτλ.),
3στον τομέα της υποστήριξης των κλινικών τμημάτων (πχ. αιματολογικά εργαστήρια ακτινοδιαγνωστικά εργαστήρια, φαρμακεία, κτλ.) και, τέλος,
4στον τομέα των διοικητικοοικονομικών υπηρεσιών (πχ. λογιστήριο, οικονομικό τμήμα, νοσήλια, κτλ.)
Το συγκεκριμένο μοντέλο, το οποίο αποτελείται συνολικά από 224 δείκτες μέτρησης, αναπτύχθηκε έπειτα από πολυετή, συστηματική προσπάθεια συγκέντρωσης, ανάλυσης και σύνθεσης της υπάρχουσας γνώσης και βιβλιογραφίας στο συγκεκριμένο αντικείμενο, προκειμένου να ενσωματωθούν όλες οι βέλτιστες πρακτικές που έχουν χρησιμοποιηθεί σε ανάλογες εμπειρικές έρευνες σε άλλες χώρες ανά τον κόσμο, με άμεση προσαρμογή στην ελληνική πραγματικότητα.
Η πρώτη σημαντική προσπάθεια εφαρμογής και επικύρωσης του μοντέλου έλαβε χώρα στα τέλη του 2007, μέσα από τη διεξαγωγή μιας πανελλαδικής, διαδικτυακής έρευνας, κατά την οποία επιχειρήθηκε η αξιολόγηση του βαθμού υιοθέτησης, χρήσης αλλά και ολοκλήρωσης/διαλειτουργικότητας των ΤΠΕ στα δημόσια νοσηλευτικά ιδρύματα του ΕΣΥ που διέθεταν τμήμα ή διεύθυνση Πληροφορικής. Λόγω της έκτασης της έρευνας, στις επόμενες παραγράφους ακολουθεί μια συνοπτική παρουσίαση των σημαντικότερων μόνο ευρημάτων που προέκυψαν από τους δείκτες μέτρησης του μοντέλου.
Αποτελέσματα της έρευνας
|
η πληροφορική στο χώρο της υγείας
1. Πόσο έχει αυξηθεί η ζήτηση για προϊόντα πληροφορικής από νοσοκομεία και κλινικές στην Ελλάδα σε σχέση με προηγούμενα χρόνια; Ποιο είναι το μέγεθος της αγοράς;
Τα ιδιωτικά νοσοκομεία (που κινούνται με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια) έχουν από καιρό αντιληφθεί τα οφέλη της μηχανοργάνωσης τους και έχουν ήδη προχωρήσει σε κάποιες επενδύσεις κυρίως όμως στο διαχειριστικό-οικονομικό κομμάτι.
Τα ιδιωτικά νοσοκομεία (που κινούνται με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια) έχουν από καιρό αντιληφθεί τα οφέλη της μηχανοργάνωσης τους και έχουν ήδη προχωρήσει σε κάποιες επενδύσεις κυρίως όμως στο διαχειριστικό-οικονομικό κομμάτι.
Από την άλλη πλευρά, τα δημόσια νοσοκομεία, όντας εγκλωβισμένα εδώ και χρόνια στα έργα Μηχανοργάνωσης Νοσοκομείων του Β ΚΠΣ (που ουδέποτε προκηρύχθηκαν) διαθέτουν αποσπασματικές εφαρμογές (και συνήθως από περισσότερες από 1 εταιρείες) με αποτέλεσμα η έννοια της μηχανοργάνωσης στις περισσότερες των περιπτώσεων να αφορά την ηλεκτρονική έκδοση έγγραφων ή στην καλύτερη περίπτωση η μηχανογραφική κάλυψη του λογιστηρίου και των αποθηκών. Προς το παρόν η εγκατάσταση ενός εξειδικευμένου νοσοκομειακού πληροφοριακού συστήματος (με υποστήριξη τόσο διοικητικών όσο και ιατρικών λειτουργιών) δείχνει να αποτελεί για τα δημόσια νοσοκομεία έργο “B Φάσης” παρότι υπάρχουν στην χώρα μας λύσεις έτοιμες προς χρήση με μικρό σχετικά κόστος και άμεσα αποτελέσματα.
Τα τελευταία χρόνια γίνεται ολοένα και πιο έντονη στο χώρο της υγείας η αναγκαιότητα της αναβάθμισης της ποιότητας των προσφερόμενων υπηρεσιών με ταυτόχρονη μείωση του κόστους τους. Για το σκοπό αυτό, πέρα από διαδικασίες επιχειρηματικού ανασχεδιασμού (business process reengineering) σημαντική βοήθεια έρχονται να προσφέρουν και οι τεχνολογίες τηλεπικοινωνιών και πληροφορικής. Έτσι, ολοένα και περισσότερα νοσοκομεία διεθνώς έχουν σε μεγάλο βαθμό υλοποιήσει ολοκληρωμένα πληροφοριακά συστήματα για την κάλυψη των αναγκών διαχείρισης τόσο διαχειριστικών και οικονομικών, όσο και ιατρικών δεδομένων. Τα πληροφοριακά αυτά συστήματα δίνουν την δυνατότητα αυτοματοποίησης μεγάλου αριθμού διαδικασιών (π.χ. χρεώσεων, παραγγελιοδοσίας / αποτελέσματα, κλπ. ) ενώ ταυτόχρονα επιτρέπουν την μηχανογραφική διαχείριση του φακέλου του ασθενούς (Electronic Patient Record - EPR). Το τελευταίο επιτυγχάνεται μέσω των λεγόμενων Κλινικών Πληροφοριακών Συστημάτων (Clinical Information Systems) που δίνουν την δυνατότητα μηχανογραφικής παρακολούθησης του συνόλου της ιατρικής πληροφορίας ενός ασθενή συμπεριλαμβανομένων του ιστορικού, στοιχείων κλινικής εξέτασης, αποτελεσμάτων παρακλινικών εξετάσεων, στοιχεία απεικονιστικών εξετάσεων, πορίσματα και διαγνώσεις, κλπ. Σημαντική προϋπόθεση στην διαχείριση ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων, όπως είναι τα ιατρικά δεδομένα, αποτελεί η διασφάλιση του ιατρικού απορρήτου και η προστασία των προσωπικών δεδομένων που επιτυγχάνεται μέσω συστημάτων και τεχνικών ιεραρχικής πρόσβασης στα δεδομένα σύμφωνα με το "ρόλο" κάθε χρήστη στην ροής εργασίας εντός του νοσοκομείου. Οι τεχνολογίες "έξυπνων καρτών" (smart-cards) τόσο επαγγελματικών (professional) όσο και καρτών υγείας (health cards) διασφαλίζουν την πρόσβαση στα προσωπικά δεδομένα μόνο κατόπιν εξουσιοδότησης του ίδιου του ασθενούς και μόνο στο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό που έχει την ευθύνη παρακολούθησης του ασθενούς.
2. Ποιες είναι οι ιδιαίτερες ανάγκες ενός νοσηλευτικού οργανισμού που καλύπτουν οι εξειδικευμένες εφαρμογές πληροφορικής για τον ιατρικό κλάδο;
Οι ιδιαίτερες ανάγκες ενός νοσηλευτικού οργανισμού καλύπτονται από εξειδικευμένα Πληροφοριακά Συστήματα τα οποία συνοπτικά παρουσιάζονται παρακάτω:
Ιατρικό Πληροφοριακό Σύστημα Νοσοκομείου (ΙΠΣΝ), με το οποίο καλύπτονται τα παρακάτω τμήματα:• Ιατρικός Φάκελος
• Κλινικές
• Εργαστηριακός Τομέας
• Νοσηλευτικός Τομέας
• Απεικονιστικός Τομέας
• Χειρουργεία - Μ.Ε.Θ.
• Εξωτερικά Ιατρεία - Τ.Ε.Π.
• Ιατρική Ερευνα - Κωδικοποιήσεις (ICD-10)
Διαχειριστικό Πληροφοριακό Σύστημα Νοσοκομείου (ΔΠΣΝ), με το οποίο καλύπτονται τα παρακάτω τμήματα:
• Διοικητική Υποστήριξη - Γραμματεία
• Διαχείριση Προσωπικού (Βάρδιες - Μισθοδοσία)
• Λογιστήριο
• Προμήθειες - Αποθήκη
• Φαρμακείο
• Τμήμα Διατροφής
• Βιοϊατρική Τεχνολογία
• Λογιστική Διαχείριση
Πληροφοριακό Σύστημα Υποστήριξης Διοικητικών Αποφάσεων (MIS), το οποίο αντλεί στοιχεία από τοα ΙΠΣΝ και ΔΠΣΝ και εξάγει χρήσιμα στατιστικά στοιχεία και δείκτες (οικονομικούς και ιατρικούς).
Αλλα Πληροφοριακά Συστήματα:
• Πληροφοριακό Σύστημα Μηχανογράφησης Εργαστηρίων (LIS)
• Πληροφοριακό Σύστημα Ακτινοδιαγνωστικού (RIS)
• Σύστημα Αρχειοθέτησης και Επικοινωνίας Ιατρικών Εικόνων (PACS)
• Ειδικά Συστήματα Διαχείρισης Ασθενών (Μ.Ε.Θ. - Κ.Ε.Μ. - Χειρουργεία)
• Τηλεϊατρικά Συστήματα
3. Οι νοσηλευτικοί οργανισμοί έχουν αρχίσει πλέον να λειτουργούν σε παρεμφερές πλαίσιο με μεγάλες ιδιωτικές επιχειρήσεις (σύγχρονες διαδικασίες, οργάνωση, κατάλληλο management, κλπ.). Πόσο έχει αλλάξει ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουν οι διοικήσεις των νοσοκομείων την πληροφορική;
Τον τελευταίο καιρό οι διοικήσεις των Νοσοκομείων έχουν αρχίσει να υιοθετούν την άποψη ότι είναι πλέον απαραίτητη η ενσωμάτωση και ολοκλήρωση των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) στους μηχανισμούς διοίκησης, ώστε να υποστηριχθούν οι θεσμικές και οργανωτικές παρεμβάσεις και μεταρρυθμίσεις και να συμβάλλουν στην αναβάθμιση της ποιότητας των υπηρεσιών στην αναδιοργάνωση των εσωτερικών διεργασιών και στην εξυπηρέτηση του πολίτη.
Η ενδυνάμωση των θεσμικών και οργανωτικών μεταρρυθμίσεων επιτυγχάνεται με:
• Τη μηχανογραφική υποστήριξη των διαδικασιών του Πε.Σ.Υ. κατά την οργανωτική διάταξη που ορίζεται από τον νόμο 2889 του 2001 σχετικά με την περιφερειακή συγκρότηση του Εθνικού Συστήματα Υγείας (ΕΣΥ).
• Τη μηχανογραφική υποστήριξη των συγκεντρωτικών διαδικασιών που αφορούν τις προμήθειες υλικών όπως προδιαγράφονται στον νόμο 2995 του 2001 σχετικά με τις ρυθμίσεις θεμάτων προμηθειών.
• Τη βέλτιστη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού
• Τη δυνατότητα διαμόρφωσης συστήματος συνολικής παρακολούθησης απόδοσης του οργανισμού (performance management).
• Την ορθολογική διαχείριση των υλικών πόρων και του συνολικού κόστους.
Η αναβάθμιση της ποιότητας των υπηρεσιών ως προς την αναδιοργάνωση των εσωτερικών διεργασιών και την εξυπηρέτηση του πολίτη αναμένεται να επιτευχθεί με:
• Την ενοποίηση και διαχείριση των δεδομένων
• Την ενδυνάμωση της υποδομής Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ)
• Τη μείωση της γραφειοκρατίας και την αύξηση της ταχύτητας εξυπηρέτησης των εξεταζομένων και νοσηλευομένων με συνέπεια στην βελτίωση της πληροφόρησης των συναλλασσομένων και της ταχύτητας εξυπηρέτησής τους, και την ελαχιστοποίηση των λαθών.
Επίσης με την εγκατάσταση Πληροφοριακών Συστημάτων Υποστήριξης Διοικητικών Αποφάσεων (MIS), τα δεδομένα που αντλούνται από ένα ή περισσότερα πληροφοριακά συστήματα μετατρέπονται σε πληροφορίες που βοηθούν την διαδικασία λήψης αποφάσεων. Με την εφαρμογή τέτοιων συστημάτων, μεγάλος όγκος δεδομένων που προέρχονται από διαφορετικές πηγές και έχουν διαφορετική διαμόρφωση (format) μπορούν να συγκεντρωθούν, να αναλυθούν και να παρουσιαστούν γρήγορα και με περιεκτικό τρόπο σε στελέχη που έχουν την αποστολή να εισηγούνται ή / και να λαμβάνουν αποφάσεις.
Η διαχείριση ενός MIS συστήματος καλύπτει επίσης τις ανάγκες όλων των επιπέδων ιεραρχίας, καθώς είναι σε θέση να παρέχει το επίπεδο ανάλυσης που απαιτείται σε κάθε επίπεδο (τμήμα, διεύθυνση, γενική διεύθυνση, Διοίκηση).
Τα τελευταία χρόνια, με τις απαιτήσεις του σύγχρονου management νοσοκομείων για αναβάθμιση υπηρεσιών και έλεγχο κόστους, αποτελεί πια μονόδρομος η υιοθέτηση εξειδικευμένων μηχανογραφικών λύσεων. Θα αναφέρω για παράδειγμα την μηχανογράφηση των Νοσοκομειακών εργαστηρίων, όπου το κόστος εγκατάστασης και λειτουργίας ενός Εργαστηριακού Πληροφοριακού Συστήματος (LIS) μπορεί να αποσβεστεί εντός 2 ετών μέσω της εξοικονόμησης χρόνου από την μείωση της χειρονακτικής εργασίας, την αποφυγή σφαλμάτων (και άρα επαναλήψεων εξετάσεων) λόγω της αυτόματης επικοινωνίας με τα αναλυτικά όργανα, την ηλεκτρονική διακίνηση αποτελεσμάτων, και βέβαια την σημαντική οικονομία από την αποτελεσματικότερη διαχείριση αντιδραστηρίων. Αντίστοιχα ισχύουν και για τα Ιατρικά Πληροφοριακά Συστήματα όπως η αυτοματοποίηση διαδικασιών (π.χ. ηλεκτρονικά παραπεμπτικά, αυτόματη κοστολόγηση), οι προτυποποιημένες λίστες εργασίας (βάσει κλινικών πρωτοκόλλων), η καλύτερη διαχείριση πόρων (μέσω μηχανογραφικών εργαλείων) εξοικονομούν σημαντικό χρόνο εργασίας, μειώνουν τα σφάλματα και τις άσκοπες καθυστερήσεις και συνεπώς μειώνουν το μέσω χρόνο νοσηλείας (και άρα την αποδοτικότητα ανά κλίνη). Διεθνείς μελέτες έχουν δείξει ότι τα έργα μηχανογράφησης νοσοκομείων είναι κατ’ ουσία αυτοχρηματοδοτούμενα.
4. Ποιο είναι το ενδιαφέρον των νοσοκομειακών μονάδων για χρήση τηλεϊατρικής; Ποια είναι τα πλεονεκτήματα εφαρμογών τηλεϊατρικής;Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι η έγκαιρη και εξειδικευμένη προ-νοσοκομειακή περίθαλψη του ασθενή αυξάνει τη βιωσιμότητα των επειγόντων περιστατικών και βελτιώνει σημαντικά την εξέλιξη της υγείας του. Η καθυστέρηση μπορεί να μειώσει σημαντικά την αποτελεσματικότητα της αγωγής. Σε περιπτώσεις σοβαρών τραυματισμών, ο τρόπος μεταφοράς του ασθενή και γενικότερα ο τρόπος της παρεχόμενης φροντίδας είναι καθοριστικός για τη μελλοντική εξέλιξη της υγείας του ασθενή.
Το προσωπικό των ιατρείων των Μονάδων καθώς και των ασθενοφόρων που χειρίζεται συνήθως τέτοια επείγοντα περιστατικά, δεν έχει την απαιτούμενη προχωρημένη θεωρητική γνώση και εμπειρία. Επιπλέον, οικονομικοί και πρακτικοί λόγοι δεν επιτρέπουν την επί παρουσία σε μόνιμη βάση στα ασθενοφόρα ή ακόμα και στα ιατρεία των μονάδων ειδικευμένων γιατρών όπως νευροχειρούργοι, καρδιολόγοι, ορθοπεδικοί κτλ.
Πρέπει στο σημείο αυτό να σημειωθεί ότι η περιφερειακή υποδομή σήμερα, εξυπηρετεί σημαντικό αριθμό πολιτών, ειδικά στις περιπτώσεις επείγουσας αεροδιακομιδής ή διακομιδής με άλλα μέσα στα κεντρικά νοσοκομεία στα οποία είναι εφικτή η κατάλληλη ιατρική θεραπεία και παρακολούθηση. Ο επείγων χαρακτήρας αυτών των περιστατικών, στην συντριπτική πλειοψηφία τους, καθιστά απαραίτητη την παροχή εξειδικευμένων ιατρικών υπηρεσιών (που δεν είναι βέβαια δυνατή στους απομακρυσμένους χώρους που συμβαίνουν τα παραπάνω περιστατικά).
Παρόλα αυτά το ενδιαφέρον των νοσοκομειακών μονάδων είναι πολύ μικρό και υπάρχουν κάποιες αποσπασματικές κινήσεις που αφορούν τους παρακάτω τομείς :
• Τηλεδιάγνωση κα τηλεσυμβουλευτική
Τηλεακτινολογία
Τηλεκαρδιολογία
Τηλεπαθολογία
Τηλεδερματολογία
• Τηλεχειρουργική
• Τηλεσυνδιάσκεψη – Τηλε-εκπαίδευση
• Τηλεϊατρική για υποστήριξη διακομιστικών σταθμών
Πλεονεκτήματα Τηλεϊατρικής :
• Έγκαιρη παροχή πρώτων βοηθειών
• Αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης των τραυματιών
• Δυνατότητα τηλεσυνδιάσκεψης μεταξύ ιατρών
• Προετοιμασία των νοσοκομείων για τη σωστή περίθαλψη επειγόντων περιστατικών
• Μείωση απωλειών σε ανθρώπινες ζωές
• Βελτίωση της παροχής υπηρεσιών υγείας
• Μείωση του κόστους παροχής υπηρεσιών υγείας
• Πιο ολοκληρωμένη και αποτελεσματική κοινωνική προσφορά στον πολίτη
• Αντιμετώπιση προβλημάτων οργάνωσης στις απομακρυσμένες και χωρίς πολλούς πόρους μονάδες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας
• Διευκόλυνση των διαδικασιών συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και δυνατότητα μελέτης και ανάλυσης ιατρικών δεδομένων από ευρείες γεωγραφικές περιοχές
5. Ποια είναι η εκτίμησή σας για την αγορά των εφαρμογών κατ’ οίκον περίθαλψης και ποια η αποδοχή τους από τις κλινικές;Οι υπηρεσίες φροντίδας υγείας κατ’ οίκον διεθνώς έχουν ιστορία άνω των 50 ετών. Μετά τη δεκαετία του ’70 στις Η.Π.Α το ‘’home care’’ έχει περάσει ένα δεύτερο κύκλο ζωής βάσει οικονομικών δεδομένων. Η οικονομία της υγείας και η διεθνής τάση οδηγούν στην εκτίμηση ότι την επόμενη πενταετία οι υπηρεσίες υγείας κατ οίκον θα πλησιάζουν το 20% των συνολικών παροχών στη χώρα μας. Θέλοντας να μειώσουμε το μέσο χρόνο νοσηλείας και συγκρίνοντας τα με τα αντίστοιχα κόστη νοσηλείας κατ οίκον, η υιοθέτηση της κατ’ οίκον νοσηλείας θα αποτελέσει μονόδρομο για τις ιδιωτικές κλινικές.
6. Η βιοϊατρική τεχνολογία διανύει περίοδο ανάπτυξης. Με ποιο τρόπο συμβάλλουν τα πληροφοριακά συστήματα στην βελτιστοποίηση των διαδικασιών αυτών;
Το Τμήμα Βιοϊατρικής Τεχνολογίας, προκειμένου να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις του αυτές, πρέπει να διατηρεί και να επεξεργάζεται ένα μεγάλο όγκο δεδομένων που αφορούν όλες τις φάσεις λειτουργικής ζωής κάθε ιατρικού μηχανήματος. Η εντυπωσιακή ανάπτυξη της πληροφορικής και η εισαγωγή της στον χώρο της Βιοϊατρικής Τεχνολογίας σε συνδυασμό με την μείωση του κόστους των προσωπικών υπολογιστών (PC), οδήγησε στην ανάπτυξη κι ευρεία χρήση ειδικών προγραμμάτων διαχείρισης βιοϊατρικού εξοπλισμού.
Ο σκοπός ανάπτυξης ενός Πληροφοριακού Συστήματος Διαχείρισης Ιατροτεχνολογικού Εξοπλισμού είναι η υποστήριξη του Τμήματος Βιοϊατρικής Τεχνολογίας στη διασφάλιση και εκτίμηση της αποτελεσματικότητας, αποδοτικότητας και ασφάλειας του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού καθώς και των διαδικασιών διασφάλισης ποιότητας των υπηρεσιών του. Πιο συγκεκριμένα οι στόχοι του συστήματος είναι οι εξής:
• Η υποστήριξη στην οργάνωση και παροχή των υπηρεσιών του ΤΒΙΤ.
• Η συλλογή, αποθήκευση, ανάκτηση κι επεξεργασία των δεδομένων που προέρχονται από την παροχή των υπηρεσιών του ΤΒΙΤ, και αφορούν όλες τις φάσεις λειτουργικής ζωής κάθε ιατρικού μηχανήματος.
• Η τεκμηρίωση στην λήψη αποφάσεων που σχετίζονται με την ανανέωση παλαιού εξοπλισμού και τον σχεδιασμό επενδύσεων στην Βιοϊατρική Τεχνολογία.
• Η αξιολόγηση της κατάστασης του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού .
• Η προώθηση της επικοινωνίας και ανταλλαγής δεδομένων και τεχνογνωσίας μεταξύ Τμημάτων Κλινικής Μηχανικής σε θέματα που σχετίζονται με τις υπηρεσίες τους.
Συγκεκριμένα ένα εξειδικευμένο Πληροφοριακό Σύστημα Διαχείρισης Ιατροτεχνολογικού Εξοπλισμού υποστηρίζει το Τμήμα Βιοϊατρικής Τεχνολογίας (ΤΒΙΤ) και επιτρέπει την παρακολούθηση των εργασιών που αφορούν στην :
• Απόκτηση ιατροτεχνολογιού εξοπλισμού, παρέχοντας τη δυνατότητα παρακολούθησης της αίτησης αγοράς, της σύνταξης και καταχώρισης των τεχνικών προδιαγραφών, της προκήρυξης διαγωνισμού και της εποπτείας των στοιχείων συμβάσεων αγοράς και συντήρησης του εξοπλισμού.
• Αρχειοθέτηση και καταγραφή του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού, περιλαμβάνοντας τα δεδομένα και πληροφορίες που αφορούν σε κάθε ιατρικό μηχάνημα, όπως κωδικό, ομάδα, τύπο, κατασκευαστή μηχανήματος, αριθμό σειράς, Τμήμα / Κλινική, προμηθευτή, εγγύηση, στοιχεία κόστους (όπως κόστη αγοράς, συντήρησης και επισκευής) και στοιχεία τεχνικής υποστήριξης.
• Διεξαγωγή περιοδικών ελέγχων, παρέχοντας τη δυνατότητα προγραμματισμού και καταχώρισης των αποτελεσμάτων, των μετρήσεων που προκύπτουν, ιδίως από την εκτέλεση των ελέγχων ποιότητας και ασφάλειας του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού, καθώς και τη δυνατότητα σύγκρισης των μετρούμενων τιμών με όρια ασφαλείας και λειτουργικής κατάστασης, όπως αυτά τίθενται από το χρήστη.
• Διεξαγωγή επισκευαστικών επεμβάσεων, παρέχοντας τη δυνατότητα παρακολούθησης των διεργασιών από την αναφορά βλάβης και ανάθεση της επισκευής ως την ολοκλήρωσή τους, επιτρέποντας την καταγραφή των αποτελεσμάτων και την ενημέρωση του ιστορικού του μηχανήματος.
• Παρακολούθηση της αποθήκης του ΤΒΙΤ, παρέχοντας τη δυνατότητα για την παρακολούθηση της κίνησης του υλικού της αποθήκης του ΤΒΙΤ, της χρήσης και κατανάλωσης των ανταλλακτικών κατά τη διάρκεια των περιοδικών ελέγχων και επισκευαστικών εργασιών, καθώς και του αποθέματός τους.
• Διαθέτει τη δυνατότητα διαχείρισης πρωτοκόλλων περιοδικών ελέγχων για ομάδες μηχανημάτων. Περιλαμβάνει βιβλιοθήκη τέτοιων πρωτοκόλλων ασφαλείας και περιοδικών ελέγχων για επιλεγμένες ομάδες ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού.
• Επιτρέπει την παρακολούθηση των εργασιών του ΤΒΙΤ με τη χρήση κατάλληλων δεικτών αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας για επιμέρους διαδικασίες και δραστηριότητες του ΤΒΙΤ (όπως χρόνος απόκρισης σε αναφορά βλάβης, ποσοστό προγραμματισμένων περιοδικών ελέγχων που δεν εκτελέστηκαν, κλπ) καθώς και μέσω εκθέσεων και στατιστικών στοιχείων για επιλεγμένες ομάδες μηχανημάτων ή για κάθε ιατρική συσκευή ειδικότερα (όπως χρόνος αδράνειας μηχανήματος, αριθμός επαναλαμβανόμενων επισκευών σε ένα χρονικό διάστημα, αναλογία κόστους συντήρησης ως προς το κόστος απόκτησης, κλπ).
• Εξασφαλίζει την ασφάλεια των δεδομένων με διαφορετικό κωδικό πρόσβασης και με αντίστοιχη δυνατότητα επέμβασης του κάθε χρήστη σε συγκεκριμένα αρχεία του συστήματος.
• Η αρχειοθέτηση και καταγραφή του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού καθώς και των επιμέρους στοιχείων και δεδομένων που αφορούν σε αυτόν, βασίζεται στην επικρατούσα και ισχύουσα κωδικοποίηση – ονοματολογία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως αυτή έχει καθοριστεί από την CEN. Η ονοματολογία αυτή περιέχεται στο Σύστημα Διαχείρισης Ιατροτεχνολογικού Εξοπλισμού και παρέχεται η δυνατότητα της κατά δυναμικό τρόπο συνεχούς, έγκαιρης, εύκολης και ασφαλούς ενημέρωσής της,, σύμφωνα με τις αποφάσεις της CEN/TC 257 SC1 και τις αντίστοιχες εξελίξεις στον τομέα αυτό.
• Δυνατότητα τήρησης από το Νοσοκομείο της επαγρύπνησης των ιατροτεχνολογικών προϊόντων. Είναι γνωστό σε όλους μας ότι σε κάποιες περιπτώσεις η χρήση ιατρικών μηχανημάτων είναι πιθανόν, λόγω ανεπιθύμητων ενεργειών και αλληλεπιδράσεων για τα φαρμακευτικά προϊόντα, είτε λόγω κατασκευαστικών προβλημάτων ή μη αναμενόμενης βλάβης για τα μηχανήματα, να προκαλέσουν ανεπιθύμητες ενέργειες σε ασθενείς και σε ακραίες περιπτώσεις να προκαλέσουν και τον θάνατο ασθενών. Στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής ένωσης η κοινοτική νομοθεσία έχει εδώ και αρκετό καιρό μεριμνήσει για την πρόληψη τέτοιων ατυχημάτων με την εφαρμογή συστήματος επαγρύπνησης. Οι σχετικές οδηγίες και κατευθυντήριες γραμμές προβλέπουν ότι κάθε κράτος μέλος πρέπει να αναπτύξει ένα Σύστημα Αναφοράς Χρηστών, έτσι ώστε να ενημερώνεται για περιστατικά στα οποία εμπλέκονται ιατροτεχνολογικά προϊόντα. Παράλληλα προβλέπεται η ύπαρξη Συστήματος Παρακολούθησης των προϊόντων μετά την πώληση, που θα πρέπει να διατηρούν οι κατασκευαστές για να παρακολουθούν τα προϊόντα τους Η ύπαρξη ενός ολοκληρωμένου τηλεματικού συστήματος επαγρύπνησης και αναφοράς δυσμενών περιστατικών συντελεί στην δημιουργία ενός αισθήματος εμπιστοσύνης στους κατασκευαστές, τους χρήστες, τις δημόσιες αρχές και στο κοινό γενικότερα. Παράλληλα η εφαρμογή των κοινοτικών οδηγιών έχει ήδη συντελέσει στη δημιουργία ενός μεγάλου όγκου νομοθετικών δεδομένων καθώς και άλλου είδους πληροφοριών, που προέρχονται από τους εμπλεκόμενους φορείς. που πρέπει να μεταφέρεται ή να είναι διαθέσιμο σε άλλους οργανισμούς τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Μόνο με την αξιοποίηση των σύγχρονων τεχνολογιών είναι εφικτή η αξιόπιστη και έγκαιρη διαχείριση των δεδομένων αυτών προς όφελος των άμεσα εμπλεκομένων αλλά κυρίως των ασθενών και του κοινωνικού συνόλου.
7. Ποιες είναι οι τεχνολογικές καινοτομίες που απευθύνονται στον ιατρικό κλάδο; Ποια είναι η αίσθησή σας για το μέλλον;
Οι σύγχρονες εξελίξεις στους τομείς των τηλεπικοινωνιών και της πληροφορικής είναι προφανές ότι δημιουργούν ένα νέο περιβάλλον εργασίας και λειτουργίας στους χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι ασύρματες επικοινωνίες (για τον τομέα των τηλεπικοινωνιών) και οι φορητές υπολογιστικές συσκευές (Personal Digital Assistants - PDAs) για τον τομέα της πληροφορικής. Ο όρος των "κινητών υπολογιστών" (mobile computers) που σε άλλους επιχειρηματικούς τομείς έχει εδώ και χρόνια αξιοποιηθεί, υπήρξε για τον χώρο της υγείας μια έννοια παρεξηγημένη αφού δεν υπήρξαν μέχρι πρότινος ουσιαστικές εφαρμογές των τεχνολογιών αυτών. Με την υλοποίηση ασυρματικών δικτύων ευρείας ζώνης (Wireless Local Area Networks - WLANs) εντός των νοσοκομείων αλλά και την προσαρμογή μεγάλου αριθμού Νοσοκομειακών Πληροφοριακών Συστημάτων ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν από φορητές υπολογιστικές συσκευές PDA δημιουργεί νέα δεδομένα στην αυτοματοποίηση διαδικασιών, στο περιορισμό του κόστους και κυρίως στην αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών (κυρίως μέσω της σημαντικής μείωσης των ιατρικών σφαλμάτων). Χαρακτηριστικά παραδείγματα της αξιοποίησης των παραπάνω τεχνολογιών αποτελούν η παραγγελιοδοσία εργαστηριακών εξετάσεων και φαρμάκων στο χώρο παροχής υπηρεσιών (point-of-care), η τηλεπαρακολούθηση ζωτικών βιοσημάτων, η ορθή αναγνώριση (ταυτοποίηση) ασθενών, κλπ.
Επίσης, έχω την αίσθηση ότι η έξυπνη κάρτα θα διεισδύσουν σημαντικά και στο χώρο της Υγείας τα επόμενα χρόνια. Η έξυπνη κάρτα Υγείας είναι μία πλαστική κάρτα εφοδιασμένη με ένα ηλεκτρονικό κύκλωμα που περιέχει μικροεπεξεργαστή και μνήμη EEROM, έτσι ώστε να είναι δυνατή.
• Η εγγραφή και ενημέρωση πάνω στη κάρτα προσωπικών, Ιατρικών και Ασφαλιστικών πληροφοριών (φορητός ηλεκτρονικός φάκελος).
• Η προσπέλαση μέσω της κάρτας σε Ιατρικές και Ασφαλιστικές πληροφορίες του κεντρικού συστήματος
• Η εξασφάλιση του απορρήτου.
8. Σε μια εποχή που οι δημόσιοι φορείς έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούν εκτενώς την τεχνολογία και με δεδομένο ότι πολλά νοσοκομεία είναι δημόσιοι οργανισμοί, σε ποιο βαθμό συμβάλλει η Πολιτεία στην ανάπτυξη και διεύρυνση της αγοράς πληροφορικής για την ιατρική αγορά;
Η ψήφιση του νόμου 2889, θεσμοθέτησε τη δημιουργία τω Περιφερειακών συστημάτων Υγείας (Πε.Σ.Υ.) στα οποία υπάγονται οι φορείς πρωτοβάθμιας υγείας (Περιφερειακά Ιατρεία, Κέντρα Υγείας), δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια νοσοκομεία, άλλα και άλλοι παροχείς υπηρεσιών υγείας. Το νέο αυτό οργανωτικό σχήμα δημιουργεί νέα δεδομένα αναφορικά με τη διαχείριση της πληροφορίας και ειδικότερα της ιατρικής πληροφορίας. Λόγω της εξειδίκευσης και του καταμερισμού της εργασίας η ανάγκη για επικοινωνία και ανταλλαγή δεδομένων (τόσο ιατρικών όσο και διοικητικό-οικονομικών) μεταξύ φορέων παροχής υπηρεσιών υγείας ολοένα και αυξάνεται. Γίνεται λοιπόν επιτακτική η αξιοποίηση των σύγχρονων τεχνολογιών τηλεματικής (τηλεπικοινωνιών και πληροφορικής) για την παροχή υπηρεσιών υγείας υψηλής ποιότητας αλλά και ταυτόχρονη ορθολογικότερη διαχείριση πόρων.
Στο επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη της πληροφορικής στην υγεία πρόνοια περιγράφεται η έννοια του Περιφερειακού Κέντρου Δεδομένων (ΠΚΔ) το οποίο θα λειτουργεί ως κόμβος-συντονιστής για την ασφαλή πρόσβαση, ανταλλαγή και ολοκλήρωση και ολοκλήρωση της πληροφορίας μεταξύ των διαφορετικών παροχέων φροντίδας υγείας που ανήκουν οργανικά στο Πε.Σ.Υ αλλά και άλλων υπηρεσιών που συναλλάσσονται με τις υπηρεσίες του Πε.Σ.Υ.
Μέσω του 3ου ΚΠΣ για την ανάπτυξη της Πληροφορικής στην Υγεία-Πρόνοια δίνεται η ευκαιρία στα Πε.Σ.Υ. και κατ’ επέκταση στους φορείς παροχής υπηρεσιών υγείας να εγκαταστήσουν υποδομές μηχανοργάνωσης προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης της κοινωνίας της Πληροφορίας.
Η Κοινωνία της Πληροφορίας Α.Ε. (ΚΤΠ Α.Ε.) στο πλαίσιο των προγραμματικών συμφωνιών με Πε.Σ.Υ. της χώρας, ετοίμασε και παρουσίασε σε δημόσια διαβούλευση ένα ολοκληρωμένο σχέδιο προκήρυξης διαγωνισμού για το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα του Πε.Σ.Υ. Το έργο αποτελείται από 3 υποέργα:
1. "Δημιουργία Πληροφοριακού Κέντρου Δεδομένων και Πληροφοριακών Συστημάτων του Πε.Σ.Υ. και Παροχή Υπηρεσιών όλων των Βαθμίδων Φροντίδας Υγείας".
2. "Υπηρεσίες Μέσω Πληροφοριακού Συστήματος Εργαστηρίων".
3. "Υπηρεσίες Διαχείρισης Βιοϊατρικής Τεχνολογίας".
http://www.datamed.gr
http://www.datamed.gr/index.php/2009-06-03-08-10-59/articles/167-2009-06-30-10-07-28
Αντώνης Μπιλλήρης
Εμπορικός Διευθυντής
Περιοδικό NETWEEK
Τα τελευταία χρόνια γίνεται ολοένα και πιο έντονη στο χώρο της υγείας η αναγκαιότητα της αναβάθμισης της ποιότητας των προσφερόμενων υπηρεσιών με ταυτόχρονη μείωση του κόστους τους. Για το σκοπό αυτό, πέρα από διαδικασίες επιχειρηματικού ανασχεδιασμού (business process reengineering) σημαντική βοήθεια έρχονται να προσφέρουν και οι τεχνολογίες τηλεπικοινωνιών και πληροφορικής. Έτσι, ολοένα και περισσότερα νοσοκομεία διεθνώς έχουν σε μεγάλο βαθμό υλοποιήσει ολοκληρωμένα πληροφοριακά συστήματα για την κάλυψη των αναγκών διαχείρισης τόσο διαχειριστικών και οικονομικών, όσο και ιατρικών δεδομένων. Τα πληροφοριακά αυτά συστήματα δίνουν την δυνατότητα αυτοματοποίησης μεγάλου αριθμού διαδικασιών (π.χ. χρεώσεων, παραγγελιοδοσίας / αποτελέσματα, κλπ. ) ενώ ταυτόχρονα επιτρέπουν την μηχανογραφική διαχείριση του φακέλου του ασθενούς (Electronic Patient Record - EPR). Το τελευταίο επιτυγχάνεται μέσω των λεγόμενων Κλινικών Πληροφοριακών Συστημάτων (Clinical Information Systems) που δίνουν την δυνατότητα μηχανογραφικής παρακολούθησης του συνόλου της ιατρικής πληροφορίας ενός ασθενή συμπεριλαμβανομένων του ιστορικού, στοιχείων κλινικής εξέτασης, αποτελεσμάτων παρακλινικών εξετάσεων, στοιχεία απεικονιστικών εξετάσεων, πορίσματα και διαγνώσεις, κλπ. Σημαντική προϋπόθεση στην διαχείριση ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων, όπως είναι τα ιατρικά δεδομένα, αποτελεί η διασφάλιση του ιατρικού απορρήτου και η προστασία των προσωπικών δεδομένων που επιτυγχάνεται μέσω συστημάτων και τεχνικών ιεραρχικής πρόσβασης στα δεδομένα σύμφωνα με το "ρόλο" κάθε χρήστη στην ροής εργασίας εντός του νοσοκομείου. Οι τεχνολογίες "έξυπνων καρτών" (smart-cards) τόσο επαγγελματικών (professional) όσο και καρτών υγείας (health cards) διασφαλίζουν την πρόσβαση στα προσωπικά δεδομένα μόνο κατόπιν εξουσιοδότησης του ίδιου του ασθενούς και μόνο στο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό που έχει την ευθύνη παρακολούθησης του ασθενούς.
2. Ποιες είναι οι ιδιαίτερες ανάγκες ενός νοσηλευτικού οργανισμού που καλύπτουν οι εξειδικευμένες εφαρμογές πληροφορικής για τον ιατρικό κλάδο;
Οι ιδιαίτερες ανάγκες ενός νοσηλευτικού οργανισμού καλύπτονται από εξειδικευμένα Πληροφοριακά Συστήματα τα οποία συνοπτικά παρουσιάζονται παρακάτω:
Ιατρικό Πληροφοριακό Σύστημα Νοσοκομείου (ΙΠΣΝ), με το οποίο καλύπτονται τα παρακάτω τμήματα:• Ιατρικός Φάκελος
• Κλινικές
• Εργαστηριακός Τομέας
• Νοσηλευτικός Τομέας
• Απεικονιστικός Τομέας
• Χειρουργεία - Μ.Ε.Θ.
• Εξωτερικά Ιατρεία - Τ.Ε.Π.
• Ιατρική Ερευνα - Κωδικοποιήσεις (ICD-10)
Διαχειριστικό Πληροφοριακό Σύστημα Νοσοκομείου (ΔΠΣΝ), με το οποίο καλύπτονται τα παρακάτω τμήματα:
• Διοικητική Υποστήριξη - Γραμματεία
• Διαχείριση Προσωπικού (Βάρδιες - Μισθοδοσία)
• Λογιστήριο
• Προμήθειες - Αποθήκη
• Φαρμακείο
• Τμήμα Διατροφής
• Βιοϊατρική Τεχνολογία
• Λογιστική Διαχείριση
Πληροφοριακό Σύστημα Υποστήριξης Διοικητικών Αποφάσεων (MIS), το οποίο αντλεί στοιχεία από τοα ΙΠΣΝ και ΔΠΣΝ και εξάγει χρήσιμα στατιστικά στοιχεία και δείκτες (οικονομικούς και ιατρικούς).
Αλλα Πληροφοριακά Συστήματα:
• Πληροφοριακό Σύστημα Μηχανογράφησης Εργαστηρίων (LIS)
• Πληροφοριακό Σύστημα Ακτινοδιαγνωστικού (RIS)
• Σύστημα Αρχειοθέτησης και Επικοινωνίας Ιατρικών Εικόνων (PACS)
• Ειδικά Συστήματα Διαχείρισης Ασθενών (Μ.Ε.Θ. - Κ.Ε.Μ. - Χειρουργεία)
• Τηλεϊατρικά Συστήματα
3. Οι νοσηλευτικοί οργανισμοί έχουν αρχίσει πλέον να λειτουργούν σε παρεμφερές πλαίσιο με μεγάλες ιδιωτικές επιχειρήσεις (σύγχρονες διαδικασίες, οργάνωση, κατάλληλο management, κλπ.). Πόσο έχει αλλάξει ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουν οι διοικήσεις των νοσοκομείων την πληροφορική;
Τον τελευταίο καιρό οι διοικήσεις των Νοσοκομείων έχουν αρχίσει να υιοθετούν την άποψη ότι είναι πλέον απαραίτητη η ενσωμάτωση και ολοκλήρωση των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) στους μηχανισμούς διοίκησης, ώστε να υποστηριχθούν οι θεσμικές και οργανωτικές παρεμβάσεις και μεταρρυθμίσεις και να συμβάλλουν στην αναβάθμιση της ποιότητας των υπηρεσιών στην αναδιοργάνωση των εσωτερικών διεργασιών και στην εξυπηρέτηση του πολίτη.
Η ενδυνάμωση των θεσμικών και οργανωτικών μεταρρυθμίσεων επιτυγχάνεται με:
• Τη μηχανογραφική υποστήριξη των διαδικασιών του Πε.Σ.Υ. κατά την οργανωτική διάταξη που ορίζεται από τον νόμο 2889 του 2001 σχετικά με την περιφερειακή συγκρότηση του Εθνικού Συστήματα Υγείας (ΕΣΥ).
• Τη μηχανογραφική υποστήριξη των συγκεντρωτικών διαδικασιών που αφορούν τις προμήθειες υλικών όπως προδιαγράφονται στον νόμο 2995 του 2001 σχετικά με τις ρυθμίσεις θεμάτων προμηθειών.
• Τη βέλτιστη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού
• Τη δυνατότητα διαμόρφωσης συστήματος συνολικής παρακολούθησης απόδοσης του οργανισμού (performance management).
• Την ορθολογική διαχείριση των υλικών πόρων και του συνολικού κόστους.
Η αναβάθμιση της ποιότητας των υπηρεσιών ως προς την αναδιοργάνωση των εσωτερικών διεργασιών και την εξυπηρέτηση του πολίτη αναμένεται να επιτευχθεί με:
• Την ενοποίηση και διαχείριση των δεδομένων
• Την ενδυνάμωση της υποδομής Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ)
• Τη μείωση της γραφειοκρατίας και την αύξηση της ταχύτητας εξυπηρέτησης των εξεταζομένων και νοσηλευομένων με συνέπεια στην βελτίωση της πληροφόρησης των συναλλασσομένων και της ταχύτητας εξυπηρέτησής τους, και την ελαχιστοποίηση των λαθών.
Επίσης με την εγκατάσταση Πληροφοριακών Συστημάτων Υποστήριξης Διοικητικών Αποφάσεων (MIS), τα δεδομένα που αντλούνται από ένα ή περισσότερα πληροφοριακά συστήματα μετατρέπονται σε πληροφορίες που βοηθούν την διαδικασία λήψης αποφάσεων. Με την εφαρμογή τέτοιων συστημάτων, μεγάλος όγκος δεδομένων που προέρχονται από διαφορετικές πηγές και έχουν διαφορετική διαμόρφωση (format) μπορούν να συγκεντρωθούν, να αναλυθούν και να παρουσιαστούν γρήγορα και με περιεκτικό τρόπο σε στελέχη που έχουν την αποστολή να εισηγούνται ή / και να λαμβάνουν αποφάσεις.
Η διαχείριση ενός MIS συστήματος καλύπτει επίσης τις ανάγκες όλων των επιπέδων ιεραρχίας, καθώς είναι σε θέση να παρέχει το επίπεδο ανάλυσης που απαιτείται σε κάθε επίπεδο (τμήμα, διεύθυνση, γενική διεύθυνση, Διοίκηση).
Τα τελευταία χρόνια, με τις απαιτήσεις του σύγχρονου management νοσοκομείων για αναβάθμιση υπηρεσιών και έλεγχο κόστους, αποτελεί πια μονόδρομος η υιοθέτηση εξειδικευμένων μηχανογραφικών λύσεων. Θα αναφέρω για παράδειγμα την μηχανογράφηση των Νοσοκομειακών εργαστηρίων, όπου το κόστος εγκατάστασης και λειτουργίας ενός Εργαστηριακού Πληροφοριακού Συστήματος (LIS) μπορεί να αποσβεστεί εντός 2 ετών μέσω της εξοικονόμησης χρόνου από την μείωση της χειρονακτικής εργασίας, την αποφυγή σφαλμάτων (και άρα επαναλήψεων εξετάσεων) λόγω της αυτόματης επικοινωνίας με τα αναλυτικά όργανα, την ηλεκτρονική διακίνηση αποτελεσμάτων, και βέβαια την σημαντική οικονομία από την αποτελεσματικότερη διαχείριση αντιδραστηρίων. Αντίστοιχα ισχύουν και για τα Ιατρικά Πληροφοριακά Συστήματα όπως η αυτοματοποίηση διαδικασιών (π.χ. ηλεκτρονικά παραπεμπτικά, αυτόματη κοστολόγηση), οι προτυποποιημένες λίστες εργασίας (βάσει κλινικών πρωτοκόλλων), η καλύτερη διαχείριση πόρων (μέσω μηχανογραφικών εργαλείων) εξοικονομούν σημαντικό χρόνο εργασίας, μειώνουν τα σφάλματα και τις άσκοπες καθυστερήσεις και συνεπώς μειώνουν το μέσω χρόνο νοσηλείας (και άρα την αποδοτικότητα ανά κλίνη). Διεθνείς μελέτες έχουν δείξει ότι τα έργα μηχανογράφησης νοσοκομείων είναι κατ’ ουσία αυτοχρηματοδοτούμενα.
4. Ποιο είναι το ενδιαφέρον των νοσοκομειακών μονάδων για χρήση τηλεϊατρικής; Ποια είναι τα πλεονεκτήματα εφαρμογών τηλεϊατρικής;Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι η έγκαιρη και εξειδικευμένη προ-νοσοκομειακή περίθαλψη του ασθενή αυξάνει τη βιωσιμότητα των επειγόντων περιστατικών και βελτιώνει σημαντικά την εξέλιξη της υγείας του. Η καθυστέρηση μπορεί να μειώσει σημαντικά την αποτελεσματικότητα της αγωγής. Σε περιπτώσεις σοβαρών τραυματισμών, ο τρόπος μεταφοράς του ασθενή και γενικότερα ο τρόπος της παρεχόμενης φροντίδας είναι καθοριστικός για τη μελλοντική εξέλιξη της υγείας του ασθενή.
Το προσωπικό των ιατρείων των Μονάδων καθώς και των ασθενοφόρων που χειρίζεται συνήθως τέτοια επείγοντα περιστατικά, δεν έχει την απαιτούμενη προχωρημένη θεωρητική γνώση και εμπειρία. Επιπλέον, οικονομικοί και πρακτικοί λόγοι δεν επιτρέπουν την επί παρουσία σε μόνιμη βάση στα ασθενοφόρα ή ακόμα και στα ιατρεία των μονάδων ειδικευμένων γιατρών όπως νευροχειρούργοι, καρδιολόγοι, ορθοπεδικοί κτλ.
Πρέπει στο σημείο αυτό να σημειωθεί ότι η περιφερειακή υποδομή σήμερα, εξυπηρετεί σημαντικό αριθμό πολιτών, ειδικά στις περιπτώσεις επείγουσας αεροδιακομιδής ή διακομιδής με άλλα μέσα στα κεντρικά νοσοκομεία στα οποία είναι εφικτή η κατάλληλη ιατρική θεραπεία και παρακολούθηση. Ο επείγων χαρακτήρας αυτών των περιστατικών, στην συντριπτική πλειοψηφία τους, καθιστά απαραίτητη την παροχή εξειδικευμένων ιατρικών υπηρεσιών (που δεν είναι βέβαια δυνατή στους απομακρυσμένους χώρους που συμβαίνουν τα παραπάνω περιστατικά).
Παρόλα αυτά το ενδιαφέρον των νοσοκομειακών μονάδων είναι πολύ μικρό και υπάρχουν κάποιες αποσπασματικές κινήσεις που αφορούν τους παρακάτω τομείς :
• Τηλεδιάγνωση κα τηλεσυμβουλευτική
Τηλεακτινολογία
Τηλεκαρδιολογία
Τηλεπαθολογία
Τηλεδερματολογία
• Τηλεχειρουργική
• Τηλεσυνδιάσκεψη – Τηλε-εκπαίδευση
• Τηλεϊατρική για υποστήριξη διακομιστικών σταθμών
Πλεονεκτήματα Τηλεϊατρικής :
• Έγκαιρη παροχή πρώτων βοηθειών
• Αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης των τραυματιών
• Δυνατότητα τηλεσυνδιάσκεψης μεταξύ ιατρών
• Προετοιμασία των νοσοκομείων για τη σωστή περίθαλψη επειγόντων περιστατικών
• Μείωση απωλειών σε ανθρώπινες ζωές
• Βελτίωση της παροχής υπηρεσιών υγείας
• Μείωση του κόστους παροχής υπηρεσιών υγείας
• Πιο ολοκληρωμένη και αποτελεσματική κοινωνική προσφορά στον πολίτη
• Αντιμετώπιση προβλημάτων οργάνωσης στις απομακρυσμένες και χωρίς πολλούς πόρους μονάδες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας
• Διευκόλυνση των διαδικασιών συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και δυνατότητα μελέτης και ανάλυσης ιατρικών δεδομένων από ευρείες γεωγραφικές περιοχές
5. Ποια είναι η εκτίμησή σας για την αγορά των εφαρμογών κατ’ οίκον περίθαλψης και ποια η αποδοχή τους από τις κλινικές;Οι υπηρεσίες φροντίδας υγείας κατ’ οίκον διεθνώς έχουν ιστορία άνω των 50 ετών. Μετά τη δεκαετία του ’70 στις Η.Π.Α το ‘’home care’’ έχει περάσει ένα δεύτερο κύκλο ζωής βάσει οικονομικών δεδομένων. Η οικονομία της υγείας και η διεθνής τάση οδηγούν στην εκτίμηση ότι την επόμενη πενταετία οι υπηρεσίες υγείας κατ οίκον θα πλησιάζουν το 20% των συνολικών παροχών στη χώρα μας. Θέλοντας να μειώσουμε το μέσο χρόνο νοσηλείας και συγκρίνοντας τα με τα αντίστοιχα κόστη νοσηλείας κατ οίκον, η υιοθέτηση της κατ’ οίκον νοσηλείας θα αποτελέσει μονόδρομο για τις ιδιωτικές κλινικές.
6. Η βιοϊατρική τεχνολογία διανύει περίοδο ανάπτυξης. Με ποιο τρόπο συμβάλλουν τα πληροφοριακά συστήματα στην βελτιστοποίηση των διαδικασιών αυτών;
Το Τμήμα Βιοϊατρικής Τεχνολογίας, προκειμένου να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις του αυτές, πρέπει να διατηρεί και να επεξεργάζεται ένα μεγάλο όγκο δεδομένων που αφορούν όλες τις φάσεις λειτουργικής ζωής κάθε ιατρικού μηχανήματος. Η εντυπωσιακή ανάπτυξη της πληροφορικής και η εισαγωγή της στον χώρο της Βιοϊατρικής Τεχνολογίας σε συνδυασμό με την μείωση του κόστους των προσωπικών υπολογιστών (PC), οδήγησε στην ανάπτυξη κι ευρεία χρήση ειδικών προγραμμάτων διαχείρισης βιοϊατρικού εξοπλισμού.
Ο σκοπός ανάπτυξης ενός Πληροφοριακού Συστήματος Διαχείρισης Ιατροτεχνολογικού Εξοπλισμού είναι η υποστήριξη του Τμήματος Βιοϊατρικής Τεχνολογίας στη διασφάλιση και εκτίμηση της αποτελεσματικότητας, αποδοτικότητας και ασφάλειας του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού καθώς και των διαδικασιών διασφάλισης ποιότητας των υπηρεσιών του. Πιο συγκεκριμένα οι στόχοι του συστήματος είναι οι εξής:
• Η υποστήριξη στην οργάνωση και παροχή των υπηρεσιών του ΤΒΙΤ.
• Η συλλογή, αποθήκευση, ανάκτηση κι επεξεργασία των δεδομένων που προέρχονται από την παροχή των υπηρεσιών του ΤΒΙΤ, και αφορούν όλες τις φάσεις λειτουργικής ζωής κάθε ιατρικού μηχανήματος.
• Η τεκμηρίωση στην λήψη αποφάσεων που σχετίζονται με την ανανέωση παλαιού εξοπλισμού και τον σχεδιασμό επενδύσεων στην Βιοϊατρική Τεχνολογία.
• Η αξιολόγηση της κατάστασης του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού .
• Η προώθηση της επικοινωνίας και ανταλλαγής δεδομένων και τεχνογνωσίας μεταξύ Τμημάτων Κλινικής Μηχανικής σε θέματα που σχετίζονται με τις υπηρεσίες τους.
Συγκεκριμένα ένα εξειδικευμένο Πληροφοριακό Σύστημα Διαχείρισης Ιατροτεχνολογικού Εξοπλισμού υποστηρίζει το Τμήμα Βιοϊατρικής Τεχνολογίας (ΤΒΙΤ) και επιτρέπει την παρακολούθηση των εργασιών που αφορούν στην :
• Απόκτηση ιατροτεχνολογιού εξοπλισμού, παρέχοντας τη δυνατότητα παρακολούθησης της αίτησης αγοράς, της σύνταξης και καταχώρισης των τεχνικών προδιαγραφών, της προκήρυξης διαγωνισμού και της εποπτείας των στοιχείων συμβάσεων αγοράς και συντήρησης του εξοπλισμού.
• Αρχειοθέτηση και καταγραφή του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού, περιλαμβάνοντας τα δεδομένα και πληροφορίες που αφορούν σε κάθε ιατρικό μηχάνημα, όπως κωδικό, ομάδα, τύπο, κατασκευαστή μηχανήματος, αριθμό σειράς, Τμήμα / Κλινική, προμηθευτή, εγγύηση, στοιχεία κόστους (όπως κόστη αγοράς, συντήρησης και επισκευής) και στοιχεία τεχνικής υποστήριξης.
• Διεξαγωγή περιοδικών ελέγχων, παρέχοντας τη δυνατότητα προγραμματισμού και καταχώρισης των αποτελεσμάτων, των μετρήσεων που προκύπτουν, ιδίως από την εκτέλεση των ελέγχων ποιότητας και ασφάλειας του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού, καθώς και τη δυνατότητα σύγκρισης των μετρούμενων τιμών με όρια ασφαλείας και λειτουργικής κατάστασης, όπως αυτά τίθενται από το χρήστη.
• Διεξαγωγή επισκευαστικών επεμβάσεων, παρέχοντας τη δυνατότητα παρακολούθησης των διεργασιών από την αναφορά βλάβης και ανάθεση της επισκευής ως την ολοκλήρωσή τους, επιτρέποντας την καταγραφή των αποτελεσμάτων και την ενημέρωση του ιστορικού του μηχανήματος.
• Παρακολούθηση της αποθήκης του ΤΒΙΤ, παρέχοντας τη δυνατότητα για την παρακολούθηση της κίνησης του υλικού της αποθήκης του ΤΒΙΤ, της χρήσης και κατανάλωσης των ανταλλακτικών κατά τη διάρκεια των περιοδικών ελέγχων και επισκευαστικών εργασιών, καθώς και του αποθέματός τους.
• Διαθέτει τη δυνατότητα διαχείρισης πρωτοκόλλων περιοδικών ελέγχων για ομάδες μηχανημάτων. Περιλαμβάνει βιβλιοθήκη τέτοιων πρωτοκόλλων ασφαλείας και περιοδικών ελέγχων για επιλεγμένες ομάδες ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού.
• Επιτρέπει την παρακολούθηση των εργασιών του ΤΒΙΤ με τη χρήση κατάλληλων δεικτών αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας για επιμέρους διαδικασίες και δραστηριότητες του ΤΒΙΤ (όπως χρόνος απόκρισης σε αναφορά βλάβης, ποσοστό προγραμματισμένων περιοδικών ελέγχων που δεν εκτελέστηκαν, κλπ) καθώς και μέσω εκθέσεων και στατιστικών στοιχείων για επιλεγμένες ομάδες μηχανημάτων ή για κάθε ιατρική συσκευή ειδικότερα (όπως χρόνος αδράνειας μηχανήματος, αριθμός επαναλαμβανόμενων επισκευών σε ένα χρονικό διάστημα, αναλογία κόστους συντήρησης ως προς το κόστος απόκτησης, κλπ).
• Εξασφαλίζει την ασφάλεια των δεδομένων με διαφορετικό κωδικό πρόσβασης και με αντίστοιχη δυνατότητα επέμβασης του κάθε χρήστη σε συγκεκριμένα αρχεία του συστήματος.
• Η αρχειοθέτηση και καταγραφή του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού καθώς και των επιμέρους στοιχείων και δεδομένων που αφορούν σε αυτόν, βασίζεται στην επικρατούσα και ισχύουσα κωδικοποίηση – ονοματολογία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως αυτή έχει καθοριστεί από την CEN. Η ονοματολογία αυτή περιέχεται στο Σύστημα Διαχείρισης Ιατροτεχνολογικού Εξοπλισμού και παρέχεται η δυνατότητα της κατά δυναμικό τρόπο συνεχούς, έγκαιρης, εύκολης και ασφαλούς ενημέρωσής της,, σύμφωνα με τις αποφάσεις της CEN/TC 257 SC1 και τις αντίστοιχες εξελίξεις στον τομέα αυτό.
• Δυνατότητα τήρησης από το Νοσοκομείο της επαγρύπνησης των ιατροτεχνολογικών προϊόντων. Είναι γνωστό σε όλους μας ότι σε κάποιες περιπτώσεις η χρήση ιατρικών μηχανημάτων είναι πιθανόν, λόγω ανεπιθύμητων ενεργειών και αλληλεπιδράσεων για τα φαρμακευτικά προϊόντα, είτε λόγω κατασκευαστικών προβλημάτων ή μη αναμενόμενης βλάβης για τα μηχανήματα, να προκαλέσουν ανεπιθύμητες ενέργειες σε ασθενείς και σε ακραίες περιπτώσεις να προκαλέσουν και τον θάνατο ασθενών. Στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής ένωσης η κοινοτική νομοθεσία έχει εδώ και αρκετό καιρό μεριμνήσει για την πρόληψη τέτοιων ατυχημάτων με την εφαρμογή συστήματος επαγρύπνησης. Οι σχετικές οδηγίες και κατευθυντήριες γραμμές προβλέπουν ότι κάθε κράτος μέλος πρέπει να αναπτύξει ένα Σύστημα Αναφοράς Χρηστών, έτσι ώστε να ενημερώνεται για περιστατικά στα οποία εμπλέκονται ιατροτεχνολογικά προϊόντα. Παράλληλα προβλέπεται η ύπαρξη Συστήματος Παρακολούθησης των προϊόντων μετά την πώληση, που θα πρέπει να διατηρούν οι κατασκευαστές για να παρακολουθούν τα προϊόντα τους Η ύπαρξη ενός ολοκληρωμένου τηλεματικού συστήματος επαγρύπνησης και αναφοράς δυσμενών περιστατικών συντελεί στην δημιουργία ενός αισθήματος εμπιστοσύνης στους κατασκευαστές, τους χρήστες, τις δημόσιες αρχές και στο κοινό γενικότερα. Παράλληλα η εφαρμογή των κοινοτικών οδηγιών έχει ήδη συντελέσει στη δημιουργία ενός μεγάλου όγκου νομοθετικών δεδομένων καθώς και άλλου είδους πληροφοριών, που προέρχονται από τους εμπλεκόμενους φορείς. που πρέπει να μεταφέρεται ή να είναι διαθέσιμο σε άλλους οργανισμούς τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Μόνο με την αξιοποίηση των σύγχρονων τεχνολογιών είναι εφικτή η αξιόπιστη και έγκαιρη διαχείριση των δεδομένων αυτών προς όφελος των άμεσα εμπλεκομένων αλλά κυρίως των ασθενών και του κοινωνικού συνόλου.
7. Ποιες είναι οι τεχνολογικές καινοτομίες που απευθύνονται στον ιατρικό κλάδο; Ποια είναι η αίσθησή σας για το μέλλον;
Οι σύγχρονες εξελίξεις στους τομείς των τηλεπικοινωνιών και της πληροφορικής είναι προφανές ότι δημιουργούν ένα νέο περιβάλλον εργασίας και λειτουργίας στους χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι ασύρματες επικοινωνίες (για τον τομέα των τηλεπικοινωνιών) και οι φορητές υπολογιστικές συσκευές (Personal Digital Assistants - PDAs) για τον τομέα της πληροφορικής. Ο όρος των "κινητών υπολογιστών" (mobile computers) που σε άλλους επιχειρηματικούς τομείς έχει εδώ και χρόνια αξιοποιηθεί, υπήρξε για τον χώρο της υγείας μια έννοια παρεξηγημένη αφού δεν υπήρξαν μέχρι πρότινος ουσιαστικές εφαρμογές των τεχνολογιών αυτών. Με την υλοποίηση ασυρματικών δικτύων ευρείας ζώνης (Wireless Local Area Networks - WLANs) εντός των νοσοκομείων αλλά και την προσαρμογή μεγάλου αριθμού Νοσοκομειακών Πληροφοριακών Συστημάτων ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν από φορητές υπολογιστικές συσκευές PDA δημιουργεί νέα δεδομένα στην αυτοματοποίηση διαδικασιών, στο περιορισμό του κόστους και κυρίως στην αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών (κυρίως μέσω της σημαντικής μείωσης των ιατρικών σφαλμάτων). Χαρακτηριστικά παραδείγματα της αξιοποίησης των παραπάνω τεχνολογιών αποτελούν η παραγγελιοδοσία εργαστηριακών εξετάσεων και φαρμάκων στο χώρο παροχής υπηρεσιών (point-of-care), η τηλεπαρακολούθηση ζωτικών βιοσημάτων, η ορθή αναγνώριση (ταυτοποίηση) ασθενών, κλπ.
Επίσης, έχω την αίσθηση ότι η έξυπνη κάρτα θα διεισδύσουν σημαντικά και στο χώρο της Υγείας τα επόμενα χρόνια. Η έξυπνη κάρτα Υγείας είναι μία πλαστική κάρτα εφοδιασμένη με ένα ηλεκτρονικό κύκλωμα που περιέχει μικροεπεξεργαστή και μνήμη EEROM, έτσι ώστε να είναι δυνατή.
• Η εγγραφή και ενημέρωση πάνω στη κάρτα προσωπικών, Ιατρικών και Ασφαλιστικών πληροφοριών (φορητός ηλεκτρονικός φάκελος).
• Η προσπέλαση μέσω της κάρτας σε Ιατρικές και Ασφαλιστικές πληροφορίες του κεντρικού συστήματος
• Η εξασφάλιση του απορρήτου.
8. Σε μια εποχή που οι δημόσιοι φορείς έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούν εκτενώς την τεχνολογία και με δεδομένο ότι πολλά νοσοκομεία είναι δημόσιοι οργανισμοί, σε ποιο βαθμό συμβάλλει η Πολιτεία στην ανάπτυξη και διεύρυνση της αγοράς πληροφορικής για την ιατρική αγορά;
Η ψήφιση του νόμου 2889, θεσμοθέτησε τη δημιουργία τω Περιφερειακών συστημάτων Υγείας (Πε.Σ.Υ.) στα οποία υπάγονται οι φορείς πρωτοβάθμιας υγείας (Περιφερειακά Ιατρεία, Κέντρα Υγείας), δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια νοσοκομεία, άλλα και άλλοι παροχείς υπηρεσιών υγείας. Το νέο αυτό οργανωτικό σχήμα δημιουργεί νέα δεδομένα αναφορικά με τη διαχείριση της πληροφορίας και ειδικότερα της ιατρικής πληροφορίας. Λόγω της εξειδίκευσης και του καταμερισμού της εργασίας η ανάγκη για επικοινωνία και ανταλλαγή δεδομένων (τόσο ιατρικών όσο και διοικητικό-οικονομικών) μεταξύ φορέων παροχής υπηρεσιών υγείας ολοένα και αυξάνεται. Γίνεται λοιπόν επιτακτική η αξιοποίηση των σύγχρονων τεχνολογιών τηλεματικής (τηλεπικοινωνιών και πληροφορικής) για την παροχή υπηρεσιών υγείας υψηλής ποιότητας αλλά και ταυτόχρονη ορθολογικότερη διαχείριση πόρων.
Στο επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη της πληροφορικής στην υγεία πρόνοια περιγράφεται η έννοια του Περιφερειακού Κέντρου Δεδομένων (ΠΚΔ) το οποίο θα λειτουργεί ως κόμβος-συντονιστής για την ασφαλή πρόσβαση, ανταλλαγή και ολοκλήρωση και ολοκλήρωση της πληροφορίας μεταξύ των διαφορετικών παροχέων φροντίδας υγείας που ανήκουν οργανικά στο Πε.Σ.Υ αλλά και άλλων υπηρεσιών που συναλλάσσονται με τις υπηρεσίες του Πε.Σ.Υ.
Μέσω του 3ου ΚΠΣ για την ανάπτυξη της Πληροφορικής στην Υγεία-Πρόνοια δίνεται η ευκαιρία στα Πε.Σ.Υ. και κατ’ επέκταση στους φορείς παροχής υπηρεσιών υγείας να εγκαταστήσουν υποδομές μηχανοργάνωσης προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης της κοινωνίας της Πληροφορίας.
Η Κοινωνία της Πληροφορίας Α.Ε. (ΚΤΠ Α.Ε.) στο πλαίσιο των προγραμματικών συμφωνιών με Πε.Σ.Υ. της χώρας, ετοίμασε και παρουσίασε σε δημόσια διαβούλευση ένα ολοκληρωμένο σχέδιο προκήρυξης διαγωνισμού για το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα του Πε.Σ.Υ. Το έργο αποτελείται από 3 υποέργα:
1. "Δημιουργία Πληροφοριακού Κέντρου Δεδομένων και Πληροφοριακών Συστημάτων του Πε.Σ.Υ. και Παροχή Υπηρεσιών όλων των Βαθμίδων Φροντίδας Υγείας".
2. "Υπηρεσίες Μέσω Πληροφοριακού Συστήματος Εργαστηρίων".
3. "Υπηρεσίες Διαχείρισης Βιοϊατρικής Τεχνολογίας".
http://www.datamed.gr
http://www.datamed.gr/index.php/2009-06-03-08-10-59/articles/167-2009-06-30-10-07-28
Αντώνης Μπιλλήρης
Εμπορικός Διευθυντής
Περιοδικό NETWEEK
Τόπος: Σπάρτη, Ελλάς
ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΦΑΚΕΛΟΣ
Πρόκειται για την συστηµατοποιηµένη συλλογή του ιστορικού και της
κατάστασης υγείας ενός ασθενούς, ο οποίος δηµιουργείται, διατηρείται και
συντηρείται από έναν ιατρό ή µια Μονάδα υγείας ή άλλον επαγγελµατία φροντίδας
υγείας. Σύµφωνα µε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Προτυποποίησης, Ιατρικός Φάκελος
είναι η αποθήκη όλων των πληροφοριών που αφορούν στο ιατρικό ιστορικό του
ασθενούς, έτσι ώστε να αποτελεί τη βάση της διάγνωσης και της θεραπευτικής
αντιµετώπισης του ασθενούς αλλά και τη βάση επιδηµιολογικών ερευνών. Επιπλέον,
παρέχει πληροφορίες διοικητικής, οικονοµικής και στατιστικής φύσεως, καθώς και
ποιοτικού ελέγχου [2].
Οι ιατρικοί φάκελοι ταξινοµούνται σε σχέση µε :
ƒ Το περιεχόµενο: Φάκελος ενδο-νοσοκοµειακών ασθενών, Φάκελος εξω-
νοσοκοµειακών ασθενών, Φάκελος Φροντίδας Υγείας.
ƒ Τη δοµή: Φάκελος προσανατολισµένος στο πρόβληµα, Φάκελος
προσανατολισµένος στο χρόνο, Φάκελος προσανατολισµένος στην εργασία,
Φάκελος προσανατολισµένος στην αντιµετώπιση του ασθενή.
ƒ Το σκοπό: Νοσηλευτικός φάκελος, Ακτινολογικός φάκελος, Φαρµακευτικός
φάκελος.
ƒ Το µέσο που χρησιµοποιείται για την καταγραφή: Χειρόγραφος φάκελος,
Ηλεκτρονικός φάκελος, Φάκελος Πολυµέσων, Φάκελος ασθενή σε µικροφίλµ.
Πάντως ανεξάρτητα από την µορφή που έχει, κάθε ιατρικός φάκελος θα
πρέπει να περιέχει όλα τα δεδοµένα – πληροφορία που σχετίζεται µε την κατάσταση
υγείας του ασθενή. Η πληροφορία αυτή αναλυτικότερα αφορά το ιστορικό, τη
κλινική εξέταση, τη διάγνωση, τα αποτελέσµατα εργαστηριακών – παρακλινικών
εξετάσεων, τις απεικονιστικές εξετάσεις, δηλαδή ακτινογραφίες, αξονικές
4τοµογραφίες, µαγνητικές, υπέρηχοι, τα ηλεκτροκαρδιογραφήµατα και τις
ενδοσκοπικές εξετάσεις, δηλαδή γαστροσκόπηση, κολονοσκόπηση κτλ.
Συνήθως οι αντίστοιχες εξετάσεις συνοδεύουν τον φάκελο του ασθενούς υπό
την µορφή µε την οποία δηµιουργούνται στα αντίστοιχα εργαστήρια, δηλαδή
προτυπωµένα έντυπα για µικροβιολογικές – βιοχηµικές εξετάσεις, ακτινογραφικά
φιλµ, χαρτιά ηλεκτροκαρδιογραφηµάτων, συνοδευόµενα µε χειρόγραφα
δυσανάγνωστα ιστορικά µε σύνθετες, αποδιοργανωµένες σηµειώσεις και περιγραφές
ελεύθερων κειµένων που περιλαµβάνουν συνώνυµα ή συντµήσεις, που ανατρέπουν
την σωστή οργάνωση.
Αποτέλεσµα των µορφών αυτών είναι η παραγωγή ενός µεγάλου όγκου
ιατρικού φακέλου, µε µεγάλη πιθανότητα απώλειας δεδοµένων, µε µεγάλη δυσκολία
ανάκτησης πληροφορίας, µε ασύγχρονο συσχετισµό του ιστορικού µε τις εξετάσεις
και την κλινική εξέταση.
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΦΑΚΕΛΟΣ
Μέχρι σήµερα δεν υπάρχει ένας σαφής ορισµός ή µια ξεκάθαρη άποψη για τα
συστήµατα ηλεκτρονικών ιατρικών φακέλων (ΗΙΦ), µε αποτέλεσµα να µην υπάρχει
οµοφωνία τόσο για τον ΗΙΦ όσο και για την αντίστοιχη ηλεκτρονική υποδοµή του
ΕΣΥ.
http://www.agandreashosp.gr
http://www.agandreashosp.gr/depts/Hlektronikos_Fakelos.pdf
Ευστρατία Χ. Μούρτου
Ανάπτυξη ολοκληρωμένων, δικτυοκεντρικών πληροφοριακών συστημάτων υγείας προσανατολισμένων σε διαδικασίες και υπηρεσίες
- Κύριος στόχος της παρούσας διδακτορικής διατριβής είναι η υποστήριξη των διαδικασιών επείγουσας ιατρικής φροντίδας στο επίπεδο της υγειονομικής περιφέρειας (healthdistrict), μέσω της
ανάπτυξης ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος που καλύπτει τις ανάγκες όλων των συμμετεχόντων οργανισμών παροχής επείγουσας ιατρικής φροντίδας και τις ανάγκες συντονισμού, συνεργασίας και
συνέργιας μεταξύ τους. Η επείγουσα ιατρική φροντίδα αποτελεί ένα σημαντικό μέρος του συστήματος υγείας σε κάθε αναπτυγμένη χώρα και η παροχή υψηλού επιπέδου επείγουσας ιατρικής φροντίδας συμβάλει
σημαντικά στην ομαλή εξέλιξη της υγείας των ασθενών. Σ’ αυτό το πλαίσιο εξετάζεταιο χώρος της επείγουσας ιατρικής φροντίδα που παρέχεται εντός του πλαισίου μιας υγειονομικής περιφέρειας. Μια
υγειονομική περιφέρεια θεωρείται ότι αποτελείται από ένα Περιφερειακό Γενικό Νοσοκομείο, από ένα Κέντρο Άμεσης Ιατρικής Βοήθειας (ΚΑΙΒ), από διάφορα άλλα μικρότερα νοσοκομεία και από διάφορα κέντρα
υγείας. Εντός μιας υγειονομικής περιφέρειας, η διαχείριση ενός επείγοντος περιστατικού αφορά στην παροχή προ-νοσοκομειακής και ενδο-νοσοκομειακής επείγουσας ιατρικής φροντίδας στο περιστατικό. Η
επείγουσα ιατρική φροντίδα αρχίζει από τη στιγμή που αναφέρεται ένα συμβάν στην επιχειρησιακή μονάδα του ΚΑΙΒ και ολοκληρώνεται τη στιγμή που ο ασθενής εξέρχεται από το νοσοκομείο όπου διακομίζεται.
Η προ-νοσοκομειακή επείγουσα ιατρική φροντίδα παρέχεται στον τόπο του συμβάντος και συνεχίζεται κατά τη διακομιδή του περιστατικού με ασθενοφόρο από τον τόπο του συμβάντος στο Τμήμα Επειγόντων
Περιστατικών (ΤΕΠ) του επιλεγμένου νοσοκομείου. Η ενδο-νοσοκομειακή επείγουσαιατρική φροντίδα παρέχεται, κατά κύριο λόγω, στο ΤΕΠ όπου διακομίζεται το περιστατικό. Ειδικότερα, αναπτύχθηκαν,
πρωτότυπα πληροφοριακά συστήματα επείγουσας ιατρικής φροντίδας χρησιμοποιώντας, όπου είναι δυνατό, υπάρχοντα συστήματα των συμμετεχόντων φορέων με στόχο την υποστήριξη και την ολοκλήρωση των
διαδικασιών παροχής επείγουσας ιατρικής φροντίδας και την παροχή ολοκληρωμένης ιατρικής πληροφορίας των ασθενών στους συμμετέχοντες φορείς. Οι διαδικασίες παροχής επείγουσας ιατρικής φροντίδας
θεωρούνται ροές εργασίας (workflows) που εκτελούνται εντός και μεταξύ του ΚΑΙΒ και των ΤΕΠ των νοσοκομείων μιας υγειονομικής περιφέρειας. Στα πρωτότυπα συστήματα επείγουσας ιατρικής φροντίδας που
αναπτύχθηκαν, χρησιμοποιήθηκε η τεχνολογία ροής εργασιών (workflow technology) για την τυποποίηση και την υποστήριξη αυτών των διαδικασιών. Συγκεκριμένα, αναπτύχθηκε ένα πληροφοριακό σύστημα με τη
χρήση συστημάτων διαχείρισης ροής εργασιών – ΣΔΡΕ (workflow management systems) τα οποία εγκαταστάθηκαν στο ΚΑΙΒ και σε ένα ΤΕΠ για την εκτέλεση και τη διαχείριση των προ-νοσοκομειακών και των
ενδο-νοσοκομειακών διαδικασιών επείγουσας ιατρικής φροντίδας, αντίστοιχα. Τασυστήματα αυτά χρησιμοποιήθηκαν ως βάση για την ανάπτυξη δύο υπηρεσιοστρεφών πληροφοριακών συστημάτων για την ολοκλήρωση
και την αυτοματοποίηση των διεπιχειρησιακών διαδικασιών επείγουσας ιατρικής.
http://openarchives.gr
http://openarchives.gr/view/96760 - Δημιουργός:
- Πουλυμενοπούλου, Μικαέλα Ν.
Ετικέτες elena terlesi katerina rebelou
Η μηχανογράφηση οργανισμών υγείας απαιτεί τη διασύνδεση ετερογενών τμημάτων με σκοπό τη βελτιστοποίηση των παρεχομένων υπηρεσιών και την ασφαλή διαχείριση των ιατρικών δεδομένων. Την ανάγκη αυτή έρχεται να ικανοποιήσει το medico//s, η μόνο ολοκληρωμένη και επιστημονική λύση μηχανογράφησης νοσοκομείου που λειτουργεί παραγωγικά στη χώρα μας. Το medico//s είναι προϊόν το οποίο ενσωματώνει τη μακρά εμπειρία της κατασκευάστριας εταιρίας Siemens Medical Solutions, του παγκόσμιου ηγέτη στην υλοποίηση Ιατρικών Πληροφοριακών Συστημάτων με 5.000 και πλέον εγκαταστάσεις. Η Datamed, παρακολουθώντας στενά τις εξελίξεις στον τομέα της Ιατρικής Πληροφορικής, είναι οαποκλειστικός αντιπρόσωπος των προϊόντων της Siemens Medical Solutions στην Ελλάδα και την Κύπρο, προσφέροντας μία πλήρως εξελληνισμένη, σε όλα τα επίπεδα, λύση.
Πληροφοριακό Σύστημα Νοσοκομείου: Απαραίτητη υποδομή στο σύγχρονο Νοσοκομείο
Λίγα ... Ιστορικά
Ο Τομέας Έργων Πληροφορικής Δημοσίου του ΕΑΙΤΥ
— Τεχνικός Σύμβουλος του Υπ. Υγείας και Πρόνοιας για την περίοδο 1997 - 2002
— Εκπόνησε το Ε.Σ. του ΥπΥΠ για την Κοινωνία της Πληροφορίας
— Εκπόνησε το Ε.Σ. του ΠεΣΥ Κυκλάδων
— Εκπόνησε το Ε.Σ. του ΠεΣΥ Πελοποννήσου
— Επέβλεψε την εισαγωγή Ο.Π.Σ.Ν. στο Περιφερειακό Γενικό
Νοσοκομείο Αθηνών «Γ. Γεννηματάς»
Ο.Π.Σ.Ν. = Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Νοσοκομείο
Π.Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς» Πιλοτικό Νοσοκομείου για ΤΠκΕ
— 800 κλίνες
— Απλώνεται σε 64.000 τ.μ.
— Απασχολεί περίπου 800 ιατροούς
— 2.400 άτομα προσωπικού
— ~ 100 M Ευρώ ετήσιος προϋπολογισμόςΣελ δί α 5 1η Απριλίου 2003
Σεμινάρια ΕΑΙΤΥ Ε.Α. Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών
Ο.Π.Σ.Ν =τι;
Διαχειριστικό Υποσύστημα (Δ.Π.Σ.Ν.)
~Διαχείριση (ασθενών, προσωπικού, αποθηκών, εγκαταστάσεων,
κλπ).
— Οικονομικά (λογιστήριο, ταμεία, εκκαθάριση, νοσήλεια-τιμολόγηση,προϋπολογισμός, κλπ).
— Είσοδος – Έξοδος Ασθενών (Γραφείο Κίνησης, Γραμματεία Εξ. Ιατρείων, ΤΕΠ).
Ιατρικό Υποσύστημα (Ι.Π.Σ.Ν.)
— Ιατρική Φροντίδα (Διαχείριση ασθενούς, ιστορικό, πορεία νόσου, ιατρικές εντολές, κλπ).
— Νοσηλευτική Φροντίδα (νοσηλευτική παρακολούθηση, νοσηλευτικές πράξεις, φαρμακευτική παρακολούθηση, κλπ).
— Εξειδικευμένες εφαρμογές κλινικών (καρδιολογικό: ΗΚΓ, τεστ
κοπώσεως, ...)
Πληροφοριακό Σύστημα Εργαστηρίων (Π.Σ.Ε.)
— Αναλυτικά Εργαστήρια (διασύνδεση με αναλυτές).
— Ακτινοδιαγνωστικά εργαστήρια (RIS – PACS)
Πληροφοριακό Σύστημα Διοίκησης (ΠΣΔ)
Συνδυαστικά στοιχεία για την άσκηση βέλτιστης διοίκησης:
— κοστολογικά
— Προσωπικό – μισθολογικά
— Ιατρικές Πράξεις (σε συνδυασμό με νόσους – διαγνώσεις).
Άλλα Εξειδικευμένα Συστήματα
— Μ.Ε.Θ.
— Χειρουργία
— Decision Support
Ο.Π.Σ.Ν - Γιατί;
— Βελτίωση παρεχόμενων υπηρεσιών (Η.Φ.Α. – Ιατρικά Πρωτόκολλα)
— Μείωση Γραφειοκρατίας (περιορισμός χειρόγραφων διαδικασιών, καλύτερη διαχείριση καθημερινότητας, ...)
— Μείωση κόστους περίθαλψης (ορθολογικότερη διαχείριση, αποφυγή άσκοπων ιατρικών πράξεων, ...)
— Καλύτερη διοίκηση (ποσοτικοί – ιατρικοί – οικονομικοί δείκτες)
Πώς είναι σήμερα η κατάσταση;
— Καλά όσον αφορά τα Δ.Π.Σ.Ν.
— Μέτρια όσον αφορά στα ΠΣΕ
— Όχι καλά όσον αφορά στα Ι.Π.Σ.Ν.
Στα 112 νοσοκομεία της έρευνας (32.608 κλίνες), υπήρχαν:
— · 206 mainframe computers και
— · 3.110 PCs
Στελέχη Πληροφορικής
Στα 112 Νοσοκομεία:
— 48 ΠΕ
— 37 ΔΕ
— 141 ΤΕ
WWW sites, E-mail
— 89 νοσοκομεία χωρίς site
— 23 με «πειραματικά» sites
— 6 με «επαγγελματικά» sites
— 43 νοσοκομεία χωρίς δυνατότητα E-mail
— 64 με ένα μικρό αριθμό E-mail accounts (1~20)
— 4 (Πανεπιστημιακά) νοσοκομεία με πλήρη συστήματα E-mail
Ο.Π.Σ.Ν - Πώς
— Μακροχρόνιος Σχεδιασμός
— Ισχυρό τμήμα πληροφορικής
— Βήμα – Βήμα προσέγγιση
— Συμμετοχή
— Εκπαίδευση
— Τυποποίηση
— Ασφάλεια
— ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ
CASE STUDY
Ας δούμε όμως την εμπειρία από το νοσοκομείο «Γ. Γεννηματάς» όπως παρουσιάστηκε στο συνέδριο IX Mediterranean Conference on Medical and Biological Engineering and Computing
(http://www.crombes.hr/MEDICON2001/)
Pula, Croatia, June 2001.
Introduction of the Clinical Information System
— Started in the fall of 1998
— Selection of two “pilot” clinics
— Then 2 clinical departments added every 2 months
— Today in the roll out phase:
— already introduced in half of the clinical departments
Applied
System’s functionalities
— Sending drug order to the pharmacy
— Patients’ medical record
— Issuance of discharge documents
— Book laboratory examinations (trial phase)
— Retrieval of the results (trial phase)
Starting from the Right Place...
— Choose the most appropriate clinics
— Determination and discipline of the directors
— Involve the users right from the beginning
— Involve the management
Outsourcing
— Data entry personnel (secretarial work)
— Technical stuff for the MIS department
Training
— Class room training
— “On the job” training
— Multimedia training program
— Help Desk
Annual Budget for IT
— H/W upgrades
— User’s training
— New modules & re-engineering
— IT maintenance
Conclusions
— No ready-made recipes for success - absence of “Panakeia”
— Major limiting factor: the lack of data entry and system-use
from the physicians
— To overcome it:
— Outsourcing
— Training
— Improved user-computer interfaces
— User’s participation, management commitment, continuous funding
Ερευνητικά – τι;
— Ανθρώπινος παράγοντας (outsourcing, συμμετοχή, ...)
— Εκπαίδευση (distance learning)
— Τυποποίηση - standards
— Ποιότητα
— Νέες τεχνολογίες (HCI, speech recognition, palmtop, …)
— Εισαγωγή Π.Σ. σε «ειδικό» περιβάλλον
http://www.ceid.upatras.gr
http://www.ceid.upatras.gr/seminars/presentation_2003_04_01.pdf
Α. Βαγγελάτος Διδάκτωρ Μηχ. Η/Υ και Πληροφορικής Τομέας Εργων Πληροφορικής Δημοσίου Ε.Α. Ι.Τ.Υ.
Ο Τομέας Έργων Πληροφορικής Δημοσίου του ΕΑΙΤΥ
— Τεχνικός Σύμβουλος του Υπ. Υγείας και Πρόνοιας για την περίοδο 1997 - 2002
— Εκπόνησε το Ε.Σ. του ΥπΥΠ για την Κοινωνία της Πληροφορίας
— Εκπόνησε το Ε.Σ. του ΠεΣΥ Κυκλάδων
— Εκπόνησε το Ε.Σ. του ΠεΣΥ Πελοποννήσου
— Επέβλεψε την εισαγωγή Ο.Π.Σ.Ν. στο Περιφερειακό Γενικό
Νοσοκομείο Αθηνών «Γ. Γεννηματάς»
Ο.Π.Σ.Ν. = Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Νοσοκομείο
Π.Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς» Πιλοτικό Νοσοκομείου για ΤΠκΕ
— 800 κλίνες
— Απλώνεται σε 64.000 τ.μ.
— Απασχολεί περίπου 800 ιατροούς
— 2.400 άτομα προσωπικού
— ~ 100 M Ευρώ ετήσιος προϋπολογισμόςΣελ δί α 5 1η Απριλίου 2003
Σεμινάρια ΕΑΙΤΥ Ε.Α. Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών
Ο.Π.Σ.Ν =τι;
Διαχειριστικό Υποσύστημα (Δ.Π.Σ.Ν.)
~Διαχείριση (ασθενών, προσωπικού, αποθηκών, εγκαταστάσεων,
κλπ).
— Οικονομικά (λογιστήριο, ταμεία, εκκαθάριση, νοσήλεια-τιμολόγηση,προϋπολογισμός, κλπ).
— Είσοδος – Έξοδος Ασθενών (Γραφείο Κίνησης, Γραμματεία Εξ. Ιατρείων, ΤΕΠ).
Ιατρικό Υποσύστημα (Ι.Π.Σ.Ν.)
— Ιατρική Φροντίδα (Διαχείριση ασθενούς, ιστορικό, πορεία νόσου, ιατρικές εντολές, κλπ).
— Νοσηλευτική Φροντίδα (νοσηλευτική παρακολούθηση, νοσηλευτικές πράξεις, φαρμακευτική παρακολούθηση, κλπ).
— Εξειδικευμένες εφαρμογές κλινικών (καρδιολογικό: ΗΚΓ, τεστ
κοπώσεως, ...)
Πληροφοριακό Σύστημα Εργαστηρίων (Π.Σ.Ε.)
— Αναλυτικά Εργαστήρια (διασύνδεση με αναλυτές).
— Ακτινοδιαγνωστικά εργαστήρια (RIS – PACS)
Πληροφοριακό Σύστημα Διοίκησης (ΠΣΔ)
Συνδυαστικά στοιχεία για την άσκηση βέλτιστης διοίκησης:
— κοστολογικά
— Προσωπικό – μισθολογικά
— Ιατρικές Πράξεις (σε συνδυασμό με νόσους – διαγνώσεις).
Άλλα Εξειδικευμένα Συστήματα
— Μ.Ε.Θ.
— Χειρουργία
— Decision Support
Ο.Π.Σ.Ν - Γιατί;
— Βελτίωση παρεχόμενων υπηρεσιών (Η.Φ.Α. – Ιατρικά Πρωτόκολλα)
— Μείωση Γραφειοκρατίας (περιορισμός χειρόγραφων διαδικασιών, καλύτερη διαχείριση καθημερινότητας, ...)
— Μείωση κόστους περίθαλψης (ορθολογικότερη διαχείριση, αποφυγή άσκοπων ιατρικών πράξεων, ...)
— Καλύτερη διοίκηση (ποσοτικοί – ιατρικοί – οικονομικοί δείκτες)
Πώς είναι σήμερα η κατάσταση;
— Καλά όσον αφορά τα Δ.Π.Σ.Ν.
— Μέτρια όσον αφορά στα ΠΣΕ
— Όχι καλά όσον αφορά στα Ι.Π.Σ.Ν.
Στα 112 νοσοκομεία της έρευνας (32.608 κλίνες), υπήρχαν:
— · 206 mainframe computers και
— · 3.110 PCs
Στελέχη Πληροφορικής
Στα 112 Νοσοκομεία:
— 48 ΠΕ
— 37 ΔΕ
— 141 ΤΕ
WWW sites, E-mail
— 89 νοσοκομεία χωρίς site
— 23 με «πειραματικά» sites
— 6 με «επαγγελματικά» sites
— 43 νοσοκομεία χωρίς δυνατότητα E-mail
— 64 με ένα μικρό αριθμό E-mail accounts (1~20)
— 4 (Πανεπιστημιακά) νοσοκομεία με πλήρη συστήματα E-mail
Ο.Π.Σ.Ν - Πώς
— Μακροχρόνιος Σχεδιασμός
— Ισχυρό τμήμα πληροφορικής
— Βήμα – Βήμα προσέγγιση
— Συμμετοχή
— Εκπαίδευση
— Τυποποίηση
— Ασφάλεια
— ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ
CASE STUDY
Ας δούμε όμως την εμπειρία από το νοσοκομείο «Γ. Γεννηματάς» όπως παρουσιάστηκε στο συνέδριο IX Mediterranean Conference on Medical and Biological Engineering and Computing
(http://www.crombes.hr/MEDICON2001/)
Pula, Croatia, June 2001.
Introduction of the Clinical Information System
— Started in the fall of 1998
— Selection of two “pilot” clinics
— Then 2 clinical departments added every 2 months
— Today in the roll out phase:
— already introduced in half of the clinical departments
Applied
System’s functionalities
— Sending drug order to the pharmacy
— Patients’ medical record
— Issuance of discharge documents
— Book laboratory examinations (trial phase)
— Retrieval of the results (trial phase)
Starting from the Right Place...
— Choose the most appropriate clinics
— Determination and discipline of the directors
— Involve the users right from the beginning
— Involve the management
Outsourcing
— Data entry personnel (secretarial work)
— Technical stuff for the MIS department
Training
— Class room training
— “On the job” training
— Multimedia training program
— Help Desk
Annual Budget for IT
— H/W upgrades
— User’s training
— New modules & re-engineering
— IT maintenance
Conclusions
— No ready-made recipes for success - absence of “Panakeia”
— Major limiting factor: the lack of data entry and system-use
from the physicians
— To overcome it:
— Outsourcing
— Training
— Improved user-computer interfaces
— User’s participation, management commitment, continuous funding
Ερευνητικά – τι;
— Ανθρώπινος παράγοντας (outsourcing, συμμετοχή, ...)
— Εκπαίδευση (distance learning)
— Τυποποίηση - standards
— Ποιότητα
— Νέες τεχνολογίες (HCI, speech recognition, palmtop, …)
— Εισαγωγή Π.Σ. σε «ειδικό» περιβάλλον
http://www.ceid.upatras.gr
http://www.ceid.upatras.gr/seminars/presentation_2003_04_01.pdf
Α. Βαγγελάτος Διδάκτωρ Μηχ. Η/Υ και Πληροφορικής Τομέας Εργων Πληροφορικής Δημοσίου Ε.Α. Ι.Τ.Υ.
Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Nοσοκομείου
Η μηχανογράφηση οργανισμών υγείας απαιτεί τη διασύνδεση ετερογενών τμημάτων με σκοπό τη βελτιστοποίηση των παρεχομένων υπηρεσιών και την ασφαλή διαχείριση των ιατρικών δεδομένων. Την ανάγκη αυτή έρχεται να ικανοποιήσει το medico//s, η μόνο ολοκληρωμένη και επιστημονική λύση μηχανογράφησης νοσοκομείου που λειτουργεί παραγωγικά στη χώρα μας. Το medico//s είναι προϊόν το οποίο ενσωματώνει τη μακρά εμπειρία της κατασκευάστριας εταιρίας Siemens Medical Solutions, του παγκόσμιου ηγέτη στην υλοποίηση Ιατρικών Πληροφοριακών Συστημάτων με 5.000 και πλέον εγκαταστάσεις. Η Datamed, παρακολουθώντας στενά τις εξελίξεις στον τομέα της Ιατρικής Πληροφορικής, είναι οαποκλειστικός αντιπρόσωπος των προϊόντων της Siemens Medical Solutions στην Ελλάδα και την Κύπρο, προσφέροντας μία πλήρως εξελληνισμένη, σε όλα τα επίπεδα, λύση.
Το medico//s είναι πλήρως εναρμονισμένο με τις ανάγκες και τις ιδιομορφίες του ελληνικού νοσοκομείου, με αδιάσειστη απόδειξη το γεγονός ότι υλοποιήθηκε και λειτουργεί παραγωγικά στην Ελλάδα, σε δημόσια πανεπιστημιακά, ιδιωτικά και στρατιωτικά νοσοκομεία, νοσοκομεία ασφαλιστικών ταμείων καθώς και σε εξειδικευμένα νοσοκομεία (Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο) ικανοποιώντας πλήρως, τις αυξημένες διαχειριστικές και ιατρικές τους απαιτήσεις.
Διεθνής Συνεργασία - Στρατηγική επένδυση
Το medico//s διαθέτει το σύνολο των απαραίτητων χαρακτηριστικών για την εύρυθμη και αποδοτική λειτουργία ενός Πληροφοριακού Συστήματος Νοσοκομείου. Τα χαρακτηριστικά αυτά σχετίζονται άμεσα με τις ιδιαίτερες απαιτήσεις των οργανισμών υγείας σχετικά με τη διαθεσιμότητα των πληροφοριακών συστημάτων, την ασφάλεια των ευαίσθητων ιατρικών δεδομένων και τη διασύνδεση με τρίτα συστήματα.
Ασφαλές - Αξιόπιστο
Το σύστημα ασφάλειας του medico//s συμμορφώνεται πλήρως με την αυστηρή νομοθεσία των Ευρωπαϊκών χωρών και των Η.Π.Α., όπου έχει υλοποιηθεί, αλλά και τις αυστηρές κοινοτικές οδηγίες αναφορικά με τη διασφάλιση του ιατρικού απορρήτου, ενώ υποστηρίζει, παραγωγικά, την κοστολόγηση των Ιατρικών πράξεων κατά DRG.
Οι κανόνες ασφαλείας καθορίζουν με λεπτομέρεια τις αρμοδιότητες κάθε χρήστη και την πρόσβασή του στα δεδομένα. Επιπλέον, δικλείδες ασφαλείας εξασφαλίζουν την ποίοτητα των καταχωρούμενων κρίσιμων ιατρικών δεδομένων και αποτρέπουν ενδεχόμενη κακόβουλη χρήση τους, ενώ ελαχιστοποιούν την πιθανότητα ανθρώπινου λάθους μέσω προειδοποιητικών ή απαγορευτικών μηνυμάτων. Οι προδιαγραφές ασφαλείας του medico//s ταυτίζονται με τις ανάγκες της ροής εργασίας των νοσοκομείων, καθώς ενσωματώνονται λειτουργίες όπως η απλή καταχώρηση παραγγελίας, πορίσματος ή ραντεβού και η μετέπειτα έγκριση - απελευθέρωσή τους από τον αρμόδιο χρήστη. Μετά την απελευθέρωση, δεν είναι δυνατή καμία μεταβολή, παρά μόνο η απλή ανάγνωση του περιεχομένου.
Το σύστημα ασφαλείας χαρακτηρίζεται από μεγάλη ευελιξία και προσαρμόζεται εύκολα σε εξειδικευμένες ανάγκες. Η δυνατότητά του να αποδίδει με ακρίβεια εξουσιοδότηση σε κάθε χρήστη, οφείλεται στη λειτουργικά και τεχνικά, εξελιγμένη δομή του. Πιο συγκεκριμένα, σε κάθε χρήστη αποδίδεται μοναδικό αναγνωριστικό και κωδικός πρόσβασης. Κάθε χρήστης εισάγεται σε ομάδα χρηστών, με τους οποίους έχει συναφείς αρμοδιότητες (π.χ. νοσηλευτικό προσωπικό, γραμματεία εξωτερικών ιατρείων). Στη συνέχεια, κάθε ομάδα αντιστοιχίζεται με συγκεκριμένες λειτουργίες, τα δικαιώματα για τις οποίες, υπάρχουν κωδικοποιημένα στα βασικά αρχεία του συστήματος.
Η δομή, η ονοματολογία και το περιεχόμενο των αρχείων κωδικοποιημένων δικαιωμάτων (entry points), είναι αποτέλεσμα της συσσωρευμένης εμπειρίας και τεχνογνωσίας, από το σύνολο των εγκαταστάσεων του medico//s ανά την υφήλιο.
Επιπλέον, ειδικές διαδικασίες εξασφαλίζουν την καταγραφή πλήρους timestamp (Ταυτότητα χρήστη, Ημ/νια και ώρα, Ενέργεια) για το σύνολο των καταχωρήσεων και μεταβολών, σε ειδικό αρχείο ελέγχου (audit trail), με στόχο την απόλυτη ιχνηλασιμότητα των κρίσιμων ενεργειών.
Παράλληλα,, το medico//s εξασφαλίζει, μέσω τις αξιοποίησης τεχνολογιών αιχμής, πολύ υψηλά επίπεδα διαθεσιμότητας (>99,9%) και ελάχιστο χρόνο απόκρισης στις εντολές των χρηστών.
Πρωτοποριακό - Σύγχρονο
Το σύστημα υποστηρίζει τις νέες τεχνολογίες αιχμής, ακολουθεί διεθνείς κωδικοποιήσεις (ICD-9/10,ATC,ICPM, ICPC-2 κλπ.) και έχει ανοικτή αρχιτεκτονική, έτσι ώστε να υλοποιεί βιώσιμες διασυνδέσεις με χρήση σύγχρονων πρωτοκόλλων επικοινωνίας (HL7, DICOM, Custom Πρωτόκολλα κλπ). Τα κωδικοποιημένα αρχεία του medico//s υποστηρίζουν εγγενώς τα διεθνώς αναγνωρισμένα συστήματα κωδικοποίησης, ενώ έχουν δυνατότητα προσαρμογής σε νέες κωδικοποιήσεις, διατηρώντας ανέπαφες τις προηγούμενες. Πιο συγκεκριμένα, τηρούνται πολλαπλά συστήματα κωδικοποίησης, δίνοντας σε κάθε χρήστε δυνατότητα επιλογής του συστήματος που τον εξυπηρετεί για την καταχώρηση δεδομένων.
Για την υλοποίηση βιώσιμων και αποδοτικών διασυνδέσεων, είναι απαραίτητη η τήρηση πρωτοκόλλων και διαδικασιών, οι οποίες έχουν δοκιμαστεί και καθιερωθεί μέσω της διεθνούς πρακτικής. Το medico//s διαθέτει πλήρη δήλωση συμμόρφωσης (Conformance Statement) της κατασκευάστριας εταιρίας με το πρωτόκολλο HL7. Είναι γνωστό, σε όσους τουλάχιστον παρακολουθούν τις εξελίξεις στο χώρο της ιατρικής πληροφορικής ότι το πρωτόκολλο HL7, αποτελεί το διεθνώς αποδεκτό πρότυπο διασυνδεσιμότητας ιατρικών πληροφιακών συστημάτων.
Η Datamed, βασιζόμενη στην εμπειρία και στην τεχνογνωσία των στελεχών της, έχει υλοποιήσει διασυνδέσεις με ποικίλα Εργαστηριακά (LIS) και Διαχειριστικά (ERP) υποσυστήματα, στο σύνολο των εγκαταστάσεών της. Μεταξύ αυτών των υποσυστημάτων βρίσκονται τα προϊόντα της Datamed, TDLab//plus (LIS) και ATLANTIS Health (ERP).
Για τις περιπτώσεις απομακρυσμένων χρηστών, το medico//s έχει δυνατότητα λειτουργίας και σε περιβάλλον Web, με τη ευελιξία και την εργονομία ενός Web Browser.
Ασθενοκεντρικό
Βασικό χαρακτηριστικό του medico//s είναι ότι πρόκειται για ένα ασθενοκεντρικό πληροφοριακό σύστημα, έτσι ώστε ο εκάστοτε ασθενής να θεωρείται ως μακροχρόνιος συνεργάτης στη διαδικασίας της παροχής υπηρεσιών υγείας. Η οντότητα του ασθενούς αποτελεί την κεντρική οντότητα και με τη χρήση ενός πρωτεύοντος κωδικού αποκτάται πρόσβαση σε όλα τα υπόλοιπα στοιχεία, ανάλογα με τα δικαιώματα του κάθε χρήστη. Το σύστημα υποστηρίζει την τήρηση πολλαπλών κωδικών ασθενούς πέρα από τον κύριο (Εθνικός Αριθμός Μητρώου, Αριθμός Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης κλπ).
Παράλληλα, μια εκ των βασικών εννοιών του συστήματος, είναι η έννοια του περιστατικού (episode) για τον Ηλεκτρονικό Φάκελο Υγείας. Μέσω της συγκεκριμένης έννοιας, για κάθε επίσκεψη ή επαφή του πολίτη με το νοσοκομείο, υπάρχει ένας μοναδικός αριθμός περιστατικού ο οποίος αναφέρεται στο μητρώο του ασθενούς. Η έννοια του περιστατικού επιτρέπει την τήρηση με συνεκτικό τρόπο όλων των στοιχείων των ασθενών, ιατρικών και οικονομικών, είτε πρόκειται για εσωτερικό (νοσηλεία) είτε για εξωτερικό ασθενή (επίσκεψη σε εξωτερικά ή απογευματινά ιατρεία).
Βασικά Υποσυστήματα
Οι λειτουργίες του medico//s είναι αυστηρά κατανεμημένες σε εφαρμογές, οι οποίες είναι λειτουργικά διασυνδεδεμένες γύρω από τα βασικά υποσυστήματα "Διαχείριση Ασθενών" και "Ιατρικό Υποσύστημα. Οι κυριότερες εφαρμογές κατανέμονται ως εξής:
- Διαχείριση Ασθενών
- Γραφείο κίνησης
- Ραντεβού Εξωτερικών Ιατρείων
- Λογιστήριο Ασθενών
- Φαρμακείο
- Διαιτολογικό
- Ιατρικό Υποσύστημα
- Διαγνώσεις
- Παραγγελίες - Order Entry
- Ιατρικά Πρωτόκολλα
- Ιατρικά Πορίσματα
- Επείγοντα Περιστατικά
Αρθρωτή Δομή
Η αρθρωτή δομή του medico//s συνεπάγεται πολλαπλά τεχνικά και λειτουργικά οφέλη. Σημαντικό χαρακτηριστικό του, είναι η δυνατότητα υλοποίησης ορισμένων μόνιμων υποσυστημάτων, ανάλογα με τις επιχειρησιακές ανάγκες κάθε εγκατάστασης. Παράλληλα, είναι απόλυτα εφικτή η τμηματική υλοποίηση των επιμέρους εφαρμογών εφόσον οι λειτουργικές ανάγκες το επιβάλλουν.
Πρόσθετα Υποσυστήματα
Tο Νοσοκομειακό Πληροφοριακό Σύστημα medico//s, εκτός από τα βασικά του υποσυστήματα, διαθέτει μία σειρά από πρόσθετα υποσυστήματα, τα οποία, λόγω της αρθρωτής του δομής, μπορούν πολύ εύκολα να ενσωματωθούν στο βασικό κορμό του συστήματος. Πιο συγκεκριμένα, τα υποσυστήματα αυτά είναι τα εξής:
- Υποσύστημα διαχείρισης χειρουργείων και αναισθησιολογικού τμήματος
- Υποσύστημα παρακολούθησης φυσιολογικών παραμέτρων ασθενών (ΜΕΘ, ΜΑΦ κλπ)
- Υποσύστημα διαχείρισης ακτινοδιαγνωστικού τμήματος (RIS)
- Υποσύστημα αρχειοθέτησης εγγράφων και εικόνων
- Υποσύστημα οργάνωσης νοσηλευτικού και ιατρικού προσωπικού
- Υποσύστημα Διαχείρισης Ιατρικού Αρχείου
- Υποσύστημα τεκμηρίωσης νοσηλευτικών υπηρεσιών
- Υποσύστημα υποστήριξης αποφάσεων διοίκησης (αποθήκευση δεδομένων - data warehousing) http://www.datamed.gr http://www.datamed.gr/index.php/productssolutions/his
Τόπος: Σπάρτη, Ελλάς
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Η πρώτη συστηματική προσπάθεια για εισαγωγή των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών στα Ελληνικά νοσοκομεία ξεκίνησε το 1987 με τα Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα (ΜΟΠ). Ακολούθησε η εγκατάσταση εφαρμογών
λογισμικού στα πλαίσια του Α΄ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης (ΚΠΣ) ενώ με το Β΄ ΚΠΣ, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην εκπαίδευση των λειτουργών της υγείας. Παράλληλα, βασικός μοχλός υλοποίησης των δράσεων για την Κοινωνία της
Πληροφορίας στην Ελλάδα, είναι το Γ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης (Γ΄ ΚΠΣ), το οποίο αποτελεί τη βάση για την πρόταση που αφορά στην Κοινωνία της Πληροφορίας στο Σχέδιο Περιφερειακής Ανάπτυξης 2000-2006 και στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Κοινωνία της Πληροφορίας» του Γ΄ ΚΠΣ
(Αποστολάκης κ.ά. 2007; Vagelatos, 2001). Διαπιστώθηκε ωστόσο, ότι ο ρυθμός διείσδυσης των νέων τεχνολογιών στο χώρο της υγείας, δεν υπήρξε ανάλογος με αυτόν που παρατηρήθηκε σε άλλους τομείς, αλλά ούτε και με αυτόν που
παρατηρήθηκε στις υπόλοιπες αναπτυσσόμενες χώρες (Αποστολάκης, 2007). Σκοπός της συγκεκριμένης εργασίας είναι η διερεύνηση και καταγραφή του βαθμού ενσωμάτωσης και αξιοποίησης των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών
(ΤΠΕ) στα Δημόσια Νοσοκομεία της Ελλάδας. Η έρευνα διεξήχθη στις αρχές του 2006, με πληθυσμό αναφοράς τα 132 Ελληνικά Δημόσια Νοσοκομεία. Τα αποτελέσματά της οργανώθηκαν με βάση δύο άξονες: στον πρώτο άξονα
αποτυπώνεται η πληροφοριακή οργάνωση των νοσοκομείων σε πανελλαδικό επίπεδο, ενώ στο δεύτερο παρουσιάζεται η εικόνα των νοσοκομείων ανά Υγειονομική Περιφέρεια (ΥΠΕ). Τέλος, έγινε προσπάθεια να περιγραφούν τα αίτια που οδηγούν κάποια νοσοκομεία σε καθόλου χρήση ΤΠΕ ενώ κάποια άλλα σε ικανή, μέσω ενός μοντέλου λογιστικής παλινδρόμησης.
2. ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ: Για τη διεξαγωγή της έρευνας, διαμορφώθηκε και χρησιμοποιήθηκε ειδικό ερωτηματολόγιο που μοιράστηκε στα 132 Ελληνικά Δημόσια Νοσοκομεία (μέσω των
Υγειονομικών Περιφερειών-ΥΠΕ) και συμπληρώθηκε από τους προϊστάμενους των διευθύνσεων πληροφορικής. Το ερωτηματολόγιο συνοδευόταν από επιστολή στην οποία αναφερόταν ο φορέας πραγματοποίησης της έρευνας, ο σκοπός και η χρησιμότητά της, ενώ δίνονταν οδηγίες για τη συμπλήρωσή του και τονιζόταν η διασφάλιση της ανωνυμίας των συμμετεχόντων. Ο τρόπος με τον οποίο σχεδιάστηκε, πληροί τα πρότυπα σχεδιασμού ενός ερευνητικού ερωτηματολογίου και πριν
μοιραστεί πραγματοποιήθηκε η πιλοτική του εφαρμογή σε τοπικό επίπεδο, με σκοπό την επιβεβαίωση της ορθότητας και της πληρότητάς του (Burns, 2000). Το ερωτηματολόγιο διαρθρώνεται σε πέντε (5) ενότητες: στην πρώτη καταγράφονται τα γενικά πληροφοριακά στοιχεία για κάθε νοσοκομείο (π.χ. αριθμός προβλεπόμενων και ανεπτυγμένων κλινών κ.λπ.), στη δεύτερη καταγράφεται ο βαθμός συμμετοχής κάθε νοσοκομείου στο Β΄ και Γ΄ ΚΠΣ, καθώς και στο ΕΠ ΚτΠ. Η τρίτη ενότητα αποτυπώνει την υφιστάμενη κατάσταση κάθε νοσοκομείου σχετικά με τις ΤΠΕ, ενώ στην τέταρτη διερευνώνται τα πακέτα λογισμικού που χρησιμοποιούνται και σε τι έκταση αξιοποιούνται τα υπάρχοντα συστήματα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών. Τέλος, στην πέμπτη ενότητα, αποτυπώνονται οι απόψεις των ερωτηθέντων για τα προβλήματα που υπάρχουν. Ο τρόπος συμπλήρωσης του
ερωτηματολογίου πραγματοποιήθηκε παρουσία των ερευνητών όπου ήταν εφικτό. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις η αποστολή του ερωτηματολογίου έγινε ταχυδρομικώς ή μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, αφού προηγήθηκε ενημέρωση των στελεχών και
δόθηκαν οι απαραίτητες διευκρινήσεις. Όσον αφορά στην εγκυρότητα του ερωτηματολογίου, πραγματοποιήθηκε έλεγχος της εγκυρότητας όψεως. Η αξιοπιστία του ερωτηματολογίου υπολογίστηκε με το συντελεστή Cronbach’s alpha, ο οποίος
έδωσε τιμή 0,72 (Apostolakis & Stamouli, 2006). Η στατιστική επεξεργασία και η ανάλυση των δεδομένων έγινε με την χρήση του στατιστικού πακέτου SPSS, αφού προηγήθηκε η κωδικοποίησή των ερωτήσεων με εννοιολογική συνέπεια
(Αποστολάκης & Σταμούλη, 2007; Αποστολάκης κ.ά., 2003).
3. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
Άξονας Ι (Πανελλαδικά Αποτελέσματα). Βρέθηκε ότι από τα 132 Νοσοκομεία, της έρευνας, το 77% διαθέτει οργανωμένο τμήμα πληροφορικής, ενώ όσον αφορά στο εκπαιδευτικό επίπεδο των στελεχών, το 58,36% έχει πραγματοποιήσει σπουδές
τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (ΑΕΙ/AΤΕΙ, MSc, PhD). Μεγάλο ποσοστό (33,83%) επίσης, φαίνεται να καταλαμβάνουν και οι απόφοιτοι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ σε πολύ μικρότερη αναλογία (7,81%) βρίσκονται τα άτομα με μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση (ΙΕΚ, Εργαστήρια Ελευθέρων Σπουδών κ.ά.). Επίσης προέκυψε ότι το 52,7% των Ελληνικών Δημόσιων νοσοκομείων διαθέτει Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (ΟΠΣ), ενώ βρέθηκε ακόμη ότι μόλις 6 από τα 132 Ελληνικά δημόσια νοσοκομεία (4,55%), συμμετείχαν σε όλα τα Ευρωπαϊκά
προγράμματα χρηματοδότησης και στο ΕΠ ΚτΠ. Από τα νοσοκομεία αυτά, τα 4 (66,7%) απάντησαν ότι διαθέτουν και ΟΠΣ. Αξίζει να αναφέρουμε ότι από τα 36 νοσοκομεία που δε συμμετείχαν σε κανένα από τα Ευρωπαϊκά προγράμματα, ούτε
και στο ΕΠ ΚτΠ, τα 23 (63,9%) έχουν εγκατεστημένο ΟΠΣ στο νοσοκομείο τους. Στα πλαίσια του ΕΠ ΚτΠ, οριοθετούνται 7 επίπεδα Πληροφοριακής Οργάνωσης, κάθε ένα από τα οποία περιλαμβάνει και τα προηγούμενα. Το Επίπεδο 3 (σύστημα
έκδοσης εντολών προς εργαστήρια, φαρμακείο, νοσήλια κ.λπ. στις κλινικές), θεωρείται το ελάχιστο επίπεδο πληροφοριακής οργάνωσης και αποτελούσε στόχο για όλα τα Νοσοκομεία το Δεκέμβριο του 2003. Σύμφωνα λοιπόν με τις απαντήσεις των
συμμετεχόντων, βρέθηκε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των νοσοκομείων (80,4%), δεν έχει καταφέρει να φθάσει στο ελάχιστο επίπεδο πληροφοριακής οργάνωσης. Επίσης, από τα 21 νοσοκομεία που έχουν φτάσει σε αυτό, στα 14 (66,7%) υπάρχει
εγκατεστημένο και ΟΠΣ, ενώ από το σύνολο εκείνων που έχουν επίπεδο πληροφοριακής οργάνωσης χαμηλότερο από το ελάχιστο (86 νοσοκομεία), τα 44 (51,2%), έχουν καταφέρει να εγκαταστήσουν ΟΠΣ. Όσον αφορά στην ύπαρξη Διαδικτυακού τόπου, από την έρευνα προέκυψε ότι το 63,2% των νοσοκομείων
απάντησε θετικά. Σχετικά με τα προηγμένα συστήματα Διαχείρισης Ιατρικών Πληροφοριών, βρέθηκε ότι (Σχήμα 1) κανένα Νοσοκομείο δεν έχει αναπτυγμένα Έμπειρα Συστήματα (Expert Systems), ενώ συστήματα Λήψης Απόφασης και
Έξυπνη Κάρτα Υγείας διαθέτουν μόλις το 1,9% και το 1,8% των νοσοκομείων της χώρας. Συστήματα Ψηφιακής Αρχειοθέτησης και Ηλεκτρονικής Διαχείρισης Ιατρικών Εικόνων παρατηρούνται όμως σε 5 νοσοκομεία (4,7%). Τα κυριότερα προβλήματα που εμφανίζονται από τη χρήση του υπάρχοντος πληροφοριακού συστήματος, είναι η ανεπαρκής εκπαίδευση του προσωπικού
(23,5%) και η απουσία σύνδεσης των επί μέρους πληροφοριακών υποσυστημάτων του Νοσοκομείου (16,7%). Τέλος, οι κυριότερες προτεινόμενες βελτιωτικές ενέργειες, είναι η αναβάθμιση και η βελτίωση της λειτουργίας των υφισταμένων συστημάτων (22% και 21,2% αντίστοιχα), η εγκατάσταση ΟΠΣ (15,2%), η στελέχωση και η εκπαίδευση του προσωπικού (14,4%), καθώς και η αλλαγή και εκ νέου σχεδίαση με νέα τεχνολογία του υπάρχοντος Πληροφοριακού Συστήματος (13,6%). Τα αποτελέσματα που αφορούν στον πρώτο άξονα ολοκληρώνονται με τη μελέτη συνδυασμού μεταβλητών. Πιο συγκεκριμένα, κατά τη διερεύνηση της ανεξαρτησίας ανάμεσα στη συμμετοχή σε Ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδότησης και στην παρουσία οργανωμένου τμήματος πληροφορικής με την εφαρμογή του ελέγχου x 2 και αφού ισχύουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής του (Αποστολάκης & Σταμούλη, 2007), προέκυψε ότι οι μεταβλητές είναι ανεξάρτητες (το τεστ δε βρέθηκε σημαντικό, x 2 =4,393, p=0,111). Το εύρημα αυτό υποδηλώνει ότι η παρουσία τμήματος
πληροφορικής στα δημόσια νοσοκομεία δεν επηρεάζεται από τη συμμετοχή στα Ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδότησης. Επιπλέον, η παρουσία προσωπικού ανώτατης εκπαίδευσης σε αυτά τα τμήματα πληροφορικής, δε φαίνεται να συμβάλλει
στο να φτάσει το νοσοκομείο το ελάχιστο επίπεδο πληροφοριακής οργάνωσης, αφού από τον έλεγχο της ανεξαρτησίας των αντίστοιχων μεταβλητών το x 2 -τεστ δεν προέκυψε σημαντικό (x 2 =2,279, p=0,131). Άξονας ΙΙ (ανά ΥΠΕ). Το σύνολο των δημόσιων νοσοκομείων της χώρας διαιρείται σε 7 Υγειονομικές Περιφέρειες (ΥΠΕ). Σε κάθε περιφέρεια, υπάγεται ένας συγκεκριμένος αριθμός νοσοκομείων. Οι Υγειονομικές Περιφέρειες κατανέμονται ως εξής: 1η ΥΠΕ Αττικής, 2η ΥΠΕ Πειραιώς και Αιγαίου, 3η ΥΠΕ Κ. Μακεδονίας, 4η
ΥΠΕ Αν. Μακεδονίας και Θράκης, 5η ΥΠΕ Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας, 6η ΥΠΕ Πελοποννήσου, Ιόνιων Νήσων, Ηπείρου και Δυτικής Ελλάδος και την 7η ΥΠΕ
Κρήτης. Η έρευνα κατέδειξε ότι η 5η και 6η ΥΠΕ εμφανίζουν τη μεγαλύτερη έλλειψη σε τμήματα πληροφορικής, αφού τα 5 από τα 12 νοσοκομεία της 5ης (41,7%) και τα μισά (11 από τα 22) της 6ης (50%), δε διαθέτουν τμήμα Πληροφορικής. Η καλύτερη
εικόνα παρουσιάζεται στην 3η (93,8%), την 4η (92,9%) και την 1η ΥΠΕ (91,7%). Τη μεγαλύτερη συμμετοχή στο Μέτρο 1.4 του Β΄ΚΠΣ παρουσιάζουν η 1η, με ποσοστό 40%, και η 2η ΥΠΕ με 21,4%. Τη μικρότερη συμμετοχή παρουσιάζει η 5η ΥΠΕ,
όπου κανένα από τα 9 νοσοκομεία που υπάγονται σε αυτή δεν έχει συμπεριληφθεί στο συγκεκριμένο μέτρο του Β΄ΚΠΣ, καθώς και η 6η ΥΠΕ, στην οποία μόνο 1 από το σύνολο το 19 νοσοκομείων της, φαίνεται να έχει λάβει μέρος. Παράλληλα,
σχετικά με τη συμμετοχή στο Πρόγραμμα ΜΟΠ, βρέθηκε ότι η 1η ΥΠΕ παρουσιάζει τη μεγαλύτερη συμμετοχή (33,3% των νοσοκομείων της), ενώ ακολουθεί η 2η ΥΠΕ με ποσοστό 20%. Η 3η και 5η ΥΠΕ απουσιάζουν ολοκληρωτικά, ενώ και οι
υπόλοιπες παρουσιάζουν συμμετοχή, που δεν ξεπερνάει το 18,2%. Στο ΕΠ ΚτΠ, παρατηρήθηκε ότι όλες οι ΥΠΕ έχουν συμμετοχή έστω και με μικρό αριθμό νοσοκομείων. Την καλύτερη εικόνα παρουσιάζει η 5η ΥΠΕ που συμμετέχει με
περισσότερα από τα μισά νοσοκομεία της (6 στα 9 νοσοκομεία), ενώ ακολουθεί η 4η ΥΠΕ που συμμετέχει με τα μισά (5 στα 10) νοσοκομεία. Διαπιστώθηκε ότι η πλειοψηφία των νοσοκομείων ανά ΥΠΕ δεν έχει καταφέρει να φθάσει στο ελάχιστο αποδεκτό Επίπεδο 3. Ο μεγαλύτερος αριθμός των νοσοκομείων (45%), που έχουν πετύχει το στόχο αυτό, ανήκουν στην 1η ΥΠΕ. Στις υπόλοιπες, το ποσοστό των νοσοκομείων που βρίσκονται στο επίπεδο 3, δεν ξεπερνά το 16,7%. Όλες οι ΥΠΕ έχουν απαντήσει θετικά ως προς την ύπαρξη ΟΠΣ. Πιο συγκεκριμένα, σε 4 από τις 7 ΥΠΕ, το ΟΠΣ έχει εγκατασταθεί στα περισσότερα από τα μισά νοσοκομεία τους. Σχετικά με την ύπαρξη Διαδικτυακού τόπου, την καλύτερη εικόνα παρουσιάζουν και εδώ τα νοσοκομεία της 1ης και της 2ης ΥΠΕ με ποσοστά 91,3% και 70,6%αντίστοιχα, ενώ τη χειρότερη εικόνα παρουσιάζει η 7η ΥΠΕ, αφού μόλις 3 από τα 8 νοσοκομεία της (37,5%) απάντησαν ότι διαθέτουν Διαδικτυακό τόπο. Οι υπόλοιπες ΥΠΕ έχουν ποσοστά που δεν ξεπερνάνε το 61,5%. Τέλος, βρέθηκε ότι τα λιγότερα προβλήματα δηλώθηκαν από τα νοσοκομεία της 3ης, της 2ης και της 1ης ΥΠΕ (57,1%, 63,6% και 76,2% αντίστοιχα), ενώ τα προβλήματα από τη χρήση του υπάρχοντος Πληροφοριακού Συστήματος δηλώθηκαν από τα νοσοκομεία της 7ης και της 5ης ΥΠΕ (87,5% και 83,3% αντίστοιχα). Τα αποτελέσματα που αφορούν στο δεύτερο άξονα ολοκληρώνονται με τη μελέτη συνδυασμού μεταβλητών. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι κατά τον έλεγχο της
ανεξαρτησίας με την εφαρμογή του x 2 τεστ, μεταξύ των ΥΠΕ και της ύπαρξης τμήματος πληροφορικής, προέκυψε ότι οι δύο μεταβλητές δεν είναι ανεξάρτητες (τεστ σημαντικό, x 2 =22,55, p=0,001). Το εύρημα αυτό υποδηλώνει ότι η ΥΠΕ στην οποία ανήκει το κάθε νοσοκομείο συμβάλλει στην ύπαρξη τμήματος πληροφορικής σε αυτό. Η ισχύς αυτής της συμβολής διερευνήθηκε με το Cramer’s V τεστ, το οποίο κατέδειξε ότι ανάμεσα στις δύο αυτές μεταβλητές υπάρχει ισχυρή συσχέτιση
(Cramer’s V= 0,447, p=0,001). Αντίθετα, η ΥΠΕ στην οποία υπάγεται το κάθε νοσοκομείο δεν επηρεάζει το αν έχει φτάσει ή όχι το νοσοκομείο στο Επίπεδο Πληροφοριακής Οργάνωσης 3, αφού κατά την εφαρμογή του x 2 τεστ, αυτό δε βρέθηκε σημαντικό (x 2=5,624, p=0,467) (Αποστολάκης & Σταμούλη, 2007). Η μελέτη αυτή ολοκληρώνεται με τη διερεύνηση των αιτιών που οδηγούν ορισμένα νοσοκομεία να παρουσιάζουν χαμηλό/μέτριο επίπεδο ΤΠΕ και άλλα νοσοκομεία να
παρουσιάζουν ικανοποιητικό/υψηλό, μέσω ενός υποδείγματος λογιστικής παλινδρόμησης με εξαρτημένη μεταβλητή το επίπεδο ΤΠΕ και ανεξάρτητες: την κατηγορία νοσοκομείου (1. Γενικό, 2. Ειδικό, 3. Πανεπιστημιακό), τον αριθμό κλινών, τον χαρακτηρισμό της περιοχής (0. Ηπειρωτικό-Νησιωτικό Κέντρο, 1. Αστικό Κέντρο) και τη συμμετοχή στα ΚΠΣ (0. Καμία Συμμετοχή, 1. Μερική- Πλήρης Συμμετοχή). Η αξιολόγηση της προσαρμογής του υποδείγματος στα δειγματικά δεδομένα έγινε με τη χρήση του Hosmer and Lemeshow Test, το οποίο κατέδειξε ότι οι ανεξάρτητες μεταβλητές συνδυαζόμενες μεταξύ τους με τη μορφή του ενός υποδείγματος λογιστικής παλινδρόμησης συμβάλλουν σημαντικά στην πρόγνωση των τιμών της εξαρτημένης μεταβλητής (chi-square=6,332, Sig.=0,610). Πιο συγκεκριμένα, με βάση το κριτήριο του Wald (Πίνακας 1), σημαντική επίδραση στη διαμόρφωση του επιπέδου ΤΠΕ ενός νοσοκομείου έχει η κατηγορία του νοσοκομείου αυτού (Sig.=0,032), καθώς και η περιοχή στην οποία βρίσκεται
(Sig.=0,049). Το υπόδειγμα λοιπόν που προκύπτει έχει την εξής μορφή (Εξίσωση 1) (Γναρδέλλης, 2006): Επίπεδο ΤΠΕ = -3,054 + 0,562*Ειδικό + 2,259*Πανεπιστημιακό + 1,256*(Αστικό Κέντρο) + 0,001*κλίνες + 0,187*ΚΠΣ(Μερική-Πλήρης) (1)
Από την εξίσωση αυτή και τον πίνακα 1, φαίνεται ότι ο σχετικός λόγος πιθανοτήτων των νοσοκομείων με ικανοποιητικό/υψηλό επίπεδο ΤΠΕ (συγκρινόμενο με χαμηλό/μέτριο επίπεδο ΤΠΕ) αυξάνει κατά έναν παράγοντα που ισούται με 3,511 για τα νοσοκομεία που βρίσκονται σε Αστικά κέντρα έναντι εκείνων που βρίσκονται σε Ηπειρωτικά–Νησιωτικά Κέντρα, ανεξάρτητα από την κατηγορία νοσοκομείου, τις κλίνες, και τη συμμετοχή στα ΚΠΣ. Επιπλέον, όσον αφορά στην κατηγορία του νοσοκομείου, ο σχετικός λόγος πιθανοτήτων των νοσοκομείων με ικανοποιητικό/υψηλό επίπεδο ΤΠΕ (συγκρινόμενο με χαμηλό/μέτριο επίπεδο ΤΠΕ), αυξάνει κατά έναν παράγοντα που ισούται με 9,578 όταν το νοσοκομείο είναι Πανεπιστημιακό, έναντι εκείνου όταν το νοσοκομείο είναι Γενικό (κατηγορία αναφοράς: Γενικό νοσοκομείο).
4. ΣΥΖΗΤΗΣΗ-ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Η γενική εικόνα που παρουσιάζουν τα 132 Δημόσια Νοσοκομεία της Ελλάδας είναι ότι βρίσκονται σε μέτριο επίπεδο πληροφοριακής οργάνωσης, που δεν πληροί τις προϋποθέσεις που απαιτεί η δομή μιας σύγχρονης Μονάδας Υγείας στην Κοινωνία της Πληροφορίας (Αποστολάκης, 2007; Oates & Jensen, 2000). Θετικό κρίνεται ότι το εκπαιδευτικό επίπεδο των εργαζομένων στα τμήματα πληροφορικής είναι υψηλό και έτσι μπορεί να συμβάλλει στην εύρυθμη λειτουργίας των πληροφοριακών συστημάτων των Νοσοκομείων. Αντίθετα, το 23% των νοσοκομείων της χώρας δε διαθέτει καν οργανωμένο τμήμα πληροφορικής, εύρημα που οδηγεί στο συμπέρασμα
ότι η υποστήριξη της Πληροφορικής στα νοσοκομεία της χώρας δε βρίσκεται σε ικανοποιητικό σημείο. Αυτό ενισχύεται και από παλαιότερη μελέτη (Vagelatos et al., 2002), η οποία κατέδειξε ότι «τα Τμήματα πληροφορικής στα Ελληνικά νοσοκομεία είναι υποβαθμισμένα και τα νοσοκομεία εκείνα που είχαν στελεχώσει το Τμήμα πληροφορικής τους με ικανό αριθμό εξειδικευμένων στελεχών, είχαν πολύ καλύτερη πληροφοριακή οργάνωση καθώς επίσης και πολύ αποτελεσματικότερη επικοινωνία και συνεργασία με το υπουργείο υγείας». Θετικό είναι και το γεγονός ότι περισσότερα από τα μισά (52,6%) νοσοκομεία έχουν εγκαταστήσει ΟΠΣ, καθώς και η προσπάθεια των Νοσοκομείων που δε συμμετείχαν σε κανένα πρόγραμμα χρηματοδότησης να
εγκαταστήσουν ΟΠΣ, αφού το 63,9%, το έχει πετύχει. Σχετικά με το επίπεδο 3, η εικόνα δεν είναι ικανοποιητική, αφού μόλις το 19,63% των Νοσοκομείων έχει φτάσει στο επίπεδο αυτό, ενώ περισσότερα από μισά Νοσοκομεία βρίσκονται ακόμα στο επίπεδο 1. Όσον αφορά στις τεχνολογίες επικοινωνιών, η πλειοψηφία των Νοσοκομείων (63,2%) έχει μεν Διαδικτυακό τόπο, αλλά ο χρήστης δεν μπορεί, μέσω αυτού να πραγματοποιήσει συναλλαγές, παρά μόνο να ενημερωθεί. Σε σχετική έκθεση (Παρατηρητήριο για την ΚτΠ, 2007), αναφέρεται ότι: «σήμερα τουλάχιστον τέσσερις στους πέντε ευρωπαίους γιατρούς είναι συνδεδεμένοι με το Διαδίκτυο, ενώ το ένα τέταρτο των ευρωπαίων πολιτών χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο για πληροφορίες σχετικές με την υγεία». Η έρευνα κατέδειξε επιπλέον ότι εφαρμογές προηγμένων συστημάτων Διαχείρισης Ιατρικών Πληροφοριών, απουσιάζουν πλήρως από τα Δημόσια Νοσοκομεία της χώρας. Αντίθετα στην Ευρώπη (βλ. Διαδικτυακό τόπο της Ε.Ε), παρατηρείται σημαντική ανάπτυξη ανάλογων εφαρμογών σε διάφορες χώρες (ενδεικτικά αναφέρεται η Σλοβενία και η Γερμανία). Πιο ενθαρρυντική εμφανίζεται η εικόνα της χώρας που αφορά στα συστήματα ψηφιακής αρχειοθέτησης και
διαχείρισης ιατρικών εικόνων, αφού καταγράφηκαν πέντε νοσοκομεία που χρησιμοποιούν αντίστοιχες εφαρμογές. Σχετικά με την πληροφοριακή οργάνωση των επτά (7) ΥΠΕ της χώρας, το καλύτερο επίπεδο καταγράφεται κατά σειρά στην 1η, 2η και 4η ΥΠΕ. Ολοκληρώνοντας αξίζει να αναφερθεί ότι κατά τη διερεύνηση των αιτιών που οδηγούν κάποια νοσοκομεία να έχουν χαμηλό/μέτριο επίπεδο ΤΠΕ και κάποια άλλα να έχουν ικανοποιητικό/υψηλο μέσω ενός μοντέλου λογιστικής παλινδρόμησης, προέκυψε ότι η περιοχή (αν πρόκειται για νοσοκομείο που ανήκει σε μεγάλο Αστικό Κέντρο), καθώς και το είδος του νοσοκομείου (αν πρόκειται για Πανεπιστημιακό συγκριτικά με Γενικό), το οδηγούν στην κατεύθυνση του
ικανοποιητικού/υψηλού επιπέδου ΤΠΕ. Σύμφωνα με τα παραπάνω, σοβαρές βελτιώσεις πρέπει να γίνουν προς την
κατεύθυνση εγκατάστασης ΟΠΣ, Ηλεκτρονικού Ιατρικού Φακέλου και συστημάτων Διαχείρισης Ιατρικών Πληροφοριών σε όλα τα Νοσοκομεία. Επιπλέον, κρίνεται απαραίτητη η ηλεκτρονική επικοινωνία για την εξυπηρέτηση των πολιτών. Ωστόσο, θα πρέπει να επεκταθούν οι εφαρμογές των τεχνολογιών πληροφορικής σε όλα τα νοσοκομεία της Ελλάδας και τελικά να ενσωματωθούν σε ένα ενιαίο πληροφοριακό σύστημα, μέσω του οποίου θα επιτευχθεί η διασυνδεσιμότητα και η διαλειτουργικότητα μεταξύ τους (Αποστολάκης, 2005; Ball, 2003; ΥΠΕΣΔΑΑ, χωρίς ημερομηνία).
http://www.esi-stat.gr
http://www.esi-stat.gr/drastiriotites/TOMOS%20PRAKTIKON%20CHANION/pdf/191-200.pdf
Συγγραφείς: Μ.Α. Σταμούλη, Στ. Τσικρικά, Σπ. Τσικρικάς, Δ. Τσακλακίδου, Ι. Αποστολάκης, Γ. Κυριόπουλος
Η ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ: Η ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΑ ΣΤΕΛΕΧΗ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ
λογισμικού στα πλαίσια του Α΄ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης (ΚΠΣ) ενώ με το Β΄ ΚΠΣ, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην εκπαίδευση των λειτουργών της υγείας. Παράλληλα, βασικός μοχλός υλοποίησης των δράσεων για την Κοινωνία της
Πληροφορίας στην Ελλάδα, είναι το Γ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης (Γ΄ ΚΠΣ), το οποίο αποτελεί τη βάση για την πρόταση που αφορά στην Κοινωνία της Πληροφορίας στο Σχέδιο Περιφερειακής Ανάπτυξης 2000-2006 και στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Κοινωνία της Πληροφορίας» του Γ΄ ΚΠΣ
(Αποστολάκης κ.ά. 2007; Vagelatos, 2001). Διαπιστώθηκε ωστόσο, ότι ο ρυθμός διείσδυσης των νέων τεχνολογιών στο χώρο της υγείας, δεν υπήρξε ανάλογος με αυτόν που παρατηρήθηκε σε άλλους τομείς, αλλά ούτε και με αυτόν που
παρατηρήθηκε στις υπόλοιπες αναπτυσσόμενες χώρες (Αποστολάκης, 2007). Σκοπός της συγκεκριμένης εργασίας είναι η διερεύνηση και καταγραφή του βαθμού ενσωμάτωσης και αξιοποίησης των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών
(ΤΠΕ) στα Δημόσια Νοσοκομεία της Ελλάδας. Η έρευνα διεξήχθη στις αρχές του 2006, με πληθυσμό αναφοράς τα 132 Ελληνικά Δημόσια Νοσοκομεία. Τα αποτελέσματά της οργανώθηκαν με βάση δύο άξονες: στον πρώτο άξονα
αποτυπώνεται η πληροφοριακή οργάνωση των νοσοκομείων σε πανελλαδικό επίπεδο, ενώ στο δεύτερο παρουσιάζεται η εικόνα των νοσοκομείων ανά Υγειονομική Περιφέρεια (ΥΠΕ). Τέλος, έγινε προσπάθεια να περιγραφούν τα αίτια που οδηγούν κάποια νοσοκομεία σε καθόλου χρήση ΤΠΕ ενώ κάποια άλλα σε ικανή, μέσω ενός μοντέλου λογιστικής παλινδρόμησης.
Υγειονομικών Περιφερειών-ΥΠΕ) και συμπληρώθηκε από τους προϊστάμενους των διευθύνσεων πληροφορικής. Το ερωτηματολόγιο συνοδευόταν από επιστολή στην οποία αναφερόταν ο φορέας πραγματοποίησης της έρευνας, ο σκοπός και η χρησιμότητά της, ενώ δίνονταν οδηγίες για τη συμπλήρωσή του και τονιζόταν η διασφάλιση της ανωνυμίας των συμμετεχόντων. Ο τρόπος με τον οποίο σχεδιάστηκε, πληροί τα πρότυπα σχεδιασμού ενός ερευνητικού ερωτηματολογίου και πριν
μοιραστεί πραγματοποιήθηκε η πιλοτική του εφαρμογή σε τοπικό επίπεδο, με σκοπό την επιβεβαίωση της ορθότητας και της πληρότητάς του (Burns, 2000). Το ερωτηματολόγιο διαρθρώνεται σε πέντε (5) ενότητες: στην πρώτη καταγράφονται τα γενικά πληροφοριακά στοιχεία για κάθε νοσοκομείο (π.χ. αριθμός προβλεπόμενων και ανεπτυγμένων κλινών κ.λπ.), στη δεύτερη καταγράφεται ο βαθμός συμμετοχής κάθε νοσοκομείου στο Β΄ και Γ΄ ΚΠΣ, καθώς και στο ΕΠ ΚτΠ. Η τρίτη ενότητα αποτυπώνει την υφιστάμενη κατάσταση κάθε νοσοκομείου σχετικά με τις ΤΠΕ, ενώ στην τέταρτη διερευνώνται τα πακέτα λογισμικού που χρησιμοποιούνται και σε τι έκταση αξιοποιούνται τα υπάρχοντα συστήματα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών. Τέλος, στην πέμπτη ενότητα, αποτυπώνονται οι απόψεις των ερωτηθέντων για τα προβλήματα που υπάρχουν. Ο τρόπος συμπλήρωσης του
ερωτηματολογίου πραγματοποιήθηκε παρουσία των ερευνητών όπου ήταν εφικτό. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις η αποστολή του ερωτηματολογίου έγινε ταχυδρομικώς ή μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, αφού προηγήθηκε ενημέρωση των στελεχών και
δόθηκαν οι απαραίτητες διευκρινήσεις. Όσον αφορά στην εγκυρότητα του ερωτηματολογίου, πραγματοποιήθηκε έλεγχος της εγκυρότητας όψεως. Η αξιοπιστία του ερωτηματολογίου υπολογίστηκε με το συντελεστή Cronbach’s alpha, ο οποίος
έδωσε τιμή 0,72 (Apostolakis & Stamouli, 2006). Η στατιστική επεξεργασία και η ανάλυση των δεδομένων έγινε με την χρήση του στατιστικού πακέτου SPSS, αφού προηγήθηκε η κωδικοποίησή των ερωτήσεων με εννοιολογική συνέπεια
(Αποστολάκης & Σταμούλη, 2007; Αποστολάκης κ.ά., 2003).
Άξονας Ι (Πανελλαδικά Αποτελέσματα). Βρέθηκε ότι από τα 132 Νοσοκομεία, της έρευνας, το 77% διαθέτει οργανωμένο τμήμα πληροφορικής, ενώ όσον αφορά στο εκπαιδευτικό επίπεδο των στελεχών, το 58,36% έχει πραγματοποιήσει σπουδές
τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (ΑΕΙ/AΤΕΙ, MSc, PhD). Μεγάλο ποσοστό (33,83%) επίσης, φαίνεται να καταλαμβάνουν και οι απόφοιτοι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ σε πολύ μικρότερη αναλογία (7,81%) βρίσκονται τα άτομα με μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση (ΙΕΚ, Εργαστήρια Ελευθέρων Σπουδών κ.ά.). Επίσης προέκυψε ότι το 52,7% των Ελληνικών Δημόσιων νοσοκομείων διαθέτει Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (ΟΠΣ), ενώ βρέθηκε ακόμη ότι μόλις 6 από τα 132 Ελληνικά δημόσια νοσοκομεία (4,55%), συμμετείχαν σε όλα τα Ευρωπαϊκά
προγράμματα χρηματοδότησης και στο ΕΠ ΚτΠ. Από τα νοσοκομεία αυτά, τα 4 (66,7%) απάντησαν ότι διαθέτουν και ΟΠΣ. Αξίζει να αναφέρουμε ότι από τα 36 νοσοκομεία που δε συμμετείχαν σε κανένα από τα Ευρωπαϊκά προγράμματα, ούτε
και στο ΕΠ ΚτΠ, τα 23 (63,9%) έχουν εγκατεστημένο ΟΠΣ στο νοσοκομείο τους. Στα πλαίσια του ΕΠ ΚτΠ, οριοθετούνται 7 επίπεδα Πληροφοριακής Οργάνωσης, κάθε ένα από τα οποία περιλαμβάνει και τα προηγούμενα. Το Επίπεδο 3 (σύστημα
έκδοσης εντολών προς εργαστήρια, φαρμακείο, νοσήλια κ.λπ. στις κλινικές), θεωρείται το ελάχιστο επίπεδο πληροφοριακής οργάνωσης και αποτελούσε στόχο για όλα τα Νοσοκομεία το Δεκέμβριο του 2003. Σύμφωνα λοιπόν με τις απαντήσεις των
συμμετεχόντων, βρέθηκε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των νοσοκομείων (80,4%), δεν έχει καταφέρει να φθάσει στο ελάχιστο επίπεδο πληροφοριακής οργάνωσης. Επίσης, από τα 21 νοσοκομεία που έχουν φτάσει σε αυτό, στα 14 (66,7%) υπάρχει
εγκατεστημένο και ΟΠΣ, ενώ από το σύνολο εκείνων που έχουν επίπεδο πληροφοριακής οργάνωσης χαμηλότερο από το ελάχιστο (86 νοσοκομεία), τα 44 (51,2%), έχουν καταφέρει να εγκαταστήσουν ΟΠΣ. Όσον αφορά στην ύπαρξη Διαδικτυακού τόπου, από την έρευνα προέκυψε ότι το 63,2% των νοσοκομείων
απάντησε θετικά. Σχετικά με τα προηγμένα συστήματα Διαχείρισης Ιατρικών Πληροφοριών, βρέθηκε ότι (Σχήμα 1) κανένα Νοσοκομείο δεν έχει αναπτυγμένα Έμπειρα Συστήματα (Expert Systems), ενώ συστήματα Λήψης Απόφασης και
Έξυπνη Κάρτα Υγείας διαθέτουν μόλις το 1,9% και το 1,8% των νοσοκομείων της χώρας. Συστήματα Ψηφιακής Αρχειοθέτησης και Ηλεκτρονικής Διαχείρισης Ιατρικών Εικόνων παρατηρούνται όμως σε 5 νοσοκομεία (4,7%). Τα κυριότερα προβλήματα που εμφανίζονται από τη χρήση του υπάρχοντος πληροφοριακού συστήματος, είναι η ανεπαρκής εκπαίδευση του προσωπικού
(23,5%) και η απουσία σύνδεσης των επί μέρους πληροφοριακών υποσυστημάτων του Νοσοκομείου (16,7%). Τέλος, οι κυριότερες προτεινόμενες βελτιωτικές ενέργειες, είναι η αναβάθμιση και η βελτίωση της λειτουργίας των υφισταμένων συστημάτων (22% και 21,2% αντίστοιχα), η εγκατάσταση ΟΠΣ (15,2%), η στελέχωση και η εκπαίδευση του προσωπικού (14,4%), καθώς και η αλλαγή και εκ νέου σχεδίαση με νέα τεχνολογία του υπάρχοντος Πληροφοριακού Συστήματος (13,6%). Τα αποτελέσματα που αφορούν στον πρώτο άξονα ολοκληρώνονται με τη μελέτη συνδυασμού μεταβλητών. Πιο συγκεκριμένα, κατά τη διερεύνηση της ανεξαρτησίας ανάμεσα στη συμμετοχή σε Ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδότησης και στην παρουσία οργανωμένου τμήματος πληροφορικής με την εφαρμογή του ελέγχου x 2 και αφού ισχύουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής του (Αποστολάκης & Σταμούλη, 2007), προέκυψε ότι οι μεταβλητές είναι ανεξάρτητες (το τεστ δε βρέθηκε σημαντικό, x 2 =4,393, p=0,111). Το εύρημα αυτό υποδηλώνει ότι η παρουσία τμήματος
πληροφορικής στα δημόσια νοσοκομεία δεν επηρεάζεται από τη συμμετοχή στα Ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδότησης. Επιπλέον, η παρουσία προσωπικού ανώτατης εκπαίδευσης σε αυτά τα τμήματα πληροφορικής, δε φαίνεται να συμβάλλει
στο να φτάσει το νοσοκομείο το ελάχιστο επίπεδο πληροφοριακής οργάνωσης, αφού από τον έλεγχο της ανεξαρτησίας των αντίστοιχων μεταβλητών το x 2 -τεστ δεν προέκυψε σημαντικό (x 2 =2,279, p=0,131). Άξονας ΙΙ (ανά ΥΠΕ). Το σύνολο των δημόσιων νοσοκομείων της χώρας διαιρείται σε 7 Υγειονομικές Περιφέρειες (ΥΠΕ). Σε κάθε περιφέρεια, υπάγεται ένας συγκεκριμένος αριθμός νοσοκομείων. Οι Υγειονομικές Περιφέρειες κατανέμονται ως εξής: 1η ΥΠΕ Αττικής, 2η ΥΠΕ Πειραιώς και Αιγαίου, 3η ΥΠΕ Κ. Μακεδονίας, 4η
ΥΠΕ Αν. Μακεδονίας και Θράκης, 5η ΥΠΕ Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας, 6η ΥΠΕ Πελοποννήσου, Ιόνιων Νήσων, Ηπείρου και Δυτικής Ελλάδος και την 7η ΥΠΕ
Κρήτης. Η έρευνα κατέδειξε ότι η 5η και 6η ΥΠΕ εμφανίζουν τη μεγαλύτερη έλλειψη σε τμήματα πληροφορικής, αφού τα 5 από τα 12 νοσοκομεία της 5ης (41,7%) και τα μισά (11 από τα 22) της 6ης (50%), δε διαθέτουν τμήμα Πληροφορικής. Η καλύτερη
εικόνα παρουσιάζεται στην 3η (93,8%), την 4η (92,9%) και την 1η ΥΠΕ (91,7%). Τη μεγαλύτερη συμμετοχή στο Μέτρο 1.4 του Β΄ΚΠΣ παρουσιάζουν η 1η, με ποσοστό 40%, και η 2η ΥΠΕ με 21,4%. Τη μικρότερη συμμετοχή παρουσιάζει η 5η ΥΠΕ,
όπου κανένα από τα 9 νοσοκομεία που υπάγονται σε αυτή δεν έχει συμπεριληφθεί στο συγκεκριμένο μέτρο του Β΄ΚΠΣ, καθώς και η 6η ΥΠΕ, στην οποία μόνο 1 από το σύνολο το 19 νοσοκομείων της, φαίνεται να έχει λάβει μέρος. Παράλληλα,
σχετικά με τη συμμετοχή στο Πρόγραμμα ΜΟΠ, βρέθηκε ότι η 1η ΥΠΕ παρουσιάζει τη μεγαλύτερη συμμετοχή (33,3% των νοσοκομείων της), ενώ ακολουθεί η 2η ΥΠΕ με ποσοστό 20%. Η 3η και 5η ΥΠΕ απουσιάζουν ολοκληρωτικά, ενώ και οι
υπόλοιπες παρουσιάζουν συμμετοχή, που δεν ξεπερνάει το 18,2%. Στο ΕΠ ΚτΠ, παρατηρήθηκε ότι όλες οι ΥΠΕ έχουν συμμετοχή έστω και με μικρό αριθμό νοσοκομείων. Την καλύτερη εικόνα παρουσιάζει η 5η ΥΠΕ που συμμετέχει με
περισσότερα από τα μισά νοσοκομεία της (6 στα 9 νοσοκομεία), ενώ ακολουθεί η 4η ΥΠΕ που συμμετέχει με τα μισά (5 στα 10) νοσοκομεία. Διαπιστώθηκε ότι η πλειοψηφία των νοσοκομείων ανά ΥΠΕ δεν έχει καταφέρει να φθάσει στο ελάχιστο αποδεκτό Επίπεδο 3. Ο μεγαλύτερος αριθμός των νοσοκομείων (45%), που έχουν πετύχει το στόχο αυτό, ανήκουν στην 1η ΥΠΕ. Στις υπόλοιπες, το ποσοστό των νοσοκομείων που βρίσκονται στο επίπεδο 3, δεν ξεπερνά το 16,7%. Όλες οι ΥΠΕ έχουν απαντήσει θετικά ως προς την ύπαρξη ΟΠΣ. Πιο συγκεκριμένα, σε 4 από τις 7 ΥΠΕ, το ΟΠΣ έχει εγκατασταθεί στα περισσότερα από τα μισά νοσοκομεία τους. Σχετικά με την ύπαρξη Διαδικτυακού τόπου, την καλύτερη εικόνα παρουσιάζουν και εδώ τα νοσοκομεία της 1ης και της 2ης ΥΠΕ με ποσοστά 91,3% και 70,6%αντίστοιχα, ενώ τη χειρότερη εικόνα παρουσιάζει η 7η ΥΠΕ, αφού μόλις 3 από τα 8 νοσοκομεία της (37,5%) απάντησαν ότι διαθέτουν Διαδικτυακό τόπο. Οι υπόλοιπες ΥΠΕ έχουν ποσοστά που δεν ξεπερνάνε το 61,5%. Τέλος, βρέθηκε ότι τα λιγότερα προβλήματα δηλώθηκαν από τα νοσοκομεία της 3ης, της 2ης και της 1ης ΥΠΕ (57,1%, 63,6% και 76,2% αντίστοιχα), ενώ τα προβλήματα από τη χρήση του υπάρχοντος Πληροφοριακού Συστήματος δηλώθηκαν από τα νοσοκομεία της 7ης και της 5ης ΥΠΕ (87,5% και 83,3% αντίστοιχα). Τα αποτελέσματα που αφορούν στο δεύτερο άξονα ολοκληρώνονται με τη μελέτη συνδυασμού μεταβλητών. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι κατά τον έλεγχο της
ανεξαρτησίας με την εφαρμογή του x 2 τεστ, μεταξύ των ΥΠΕ και της ύπαρξης τμήματος πληροφορικής, προέκυψε ότι οι δύο μεταβλητές δεν είναι ανεξάρτητες (τεστ σημαντικό, x 2 =22,55, p=0,001). Το εύρημα αυτό υποδηλώνει ότι η ΥΠΕ στην οποία ανήκει το κάθε νοσοκομείο συμβάλλει στην ύπαρξη τμήματος πληροφορικής σε αυτό. Η ισχύς αυτής της συμβολής διερευνήθηκε με το Cramer’s V τεστ, το οποίο κατέδειξε ότι ανάμεσα στις δύο αυτές μεταβλητές υπάρχει ισχυρή συσχέτιση
(Cramer’s V= 0,447, p=0,001). Αντίθετα, η ΥΠΕ στην οποία υπάγεται το κάθε νοσοκομείο δεν επηρεάζει το αν έχει φτάσει ή όχι το νοσοκομείο στο Επίπεδο Πληροφοριακής Οργάνωσης 3, αφού κατά την εφαρμογή του x 2 τεστ, αυτό δε βρέθηκε σημαντικό (x 2=5,624, p=0,467) (Αποστολάκης & Σταμούλη, 2007). Η μελέτη αυτή ολοκληρώνεται με τη διερεύνηση των αιτιών που οδηγούν ορισμένα νοσοκομεία να παρουσιάζουν χαμηλό/μέτριο επίπεδο ΤΠΕ και άλλα νοσοκομεία να
παρουσιάζουν ικανοποιητικό/υψηλό, μέσω ενός υποδείγματος λογιστικής παλινδρόμησης με εξαρτημένη μεταβλητή το επίπεδο ΤΠΕ και ανεξάρτητες: την κατηγορία νοσοκομείου (1. Γενικό, 2. Ειδικό, 3. Πανεπιστημιακό), τον αριθμό κλινών, τον χαρακτηρισμό της περιοχής (0. Ηπειρωτικό-Νησιωτικό Κέντρο, 1. Αστικό Κέντρο) και τη συμμετοχή στα ΚΠΣ (0. Καμία Συμμετοχή, 1. Μερική- Πλήρης Συμμετοχή). Η αξιολόγηση της προσαρμογής του υποδείγματος στα δειγματικά δεδομένα έγινε με τη χρήση του Hosmer and Lemeshow Test, το οποίο κατέδειξε ότι οι ανεξάρτητες μεταβλητές συνδυαζόμενες μεταξύ τους με τη μορφή του ενός υποδείγματος λογιστικής παλινδρόμησης συμβάλλουν σημαντικά στην πρόγνωση των τιμών της εξαρτημένης μεταβλητής (chi-square=6,332, Sig.=0,610). Πιο συγκεκριμένα, με βάση το κριτήριο του Wald (Πίνακας 1), σημαντική επίδραση στη διαμόρφωση του επιπέδου ΤΠΕ ενός νοσοκομείου έχει η κατηγορία του νοσοκομείου αυτού (Sig.=0,032), καθώς και η περιοχή στην οποία βρίσκεται
(Sig.=0,049). Το υπόδειγμα λοιπόν που προκύπτει έχει την εξής μορφή (Εξίσωση 1) (Γναρδέλλης, 2006): Επίπεδο ΤΠΕ = -3,054 + 0,562*Ειδικό + 2,259*Πανεπιστημιακό + 1,256*(Αστικό Κέντρο) + 0,001*κλίνες + 0,187*ΚΠΣ(Μερική-Πλήρης) (1)
Από την εξίσωση αυτή και τον πίνακα 1, φαίνεται ότι ο σχετικός λόγος πιθανοτήτων των νοσοκομείων με ικανοποιητικό/υψηλό επίπεδο ΤΠΕ (συγκρινόμενο με χαμηλό/μέτριο επίπεδο ΤΠΕ) αυξάνει κατά έναν παράγοντα που ισούται με 3,511 για τα νοσοκομεία που βρίσκονται σε Αστικά κέντρα έναντι εκείνων που βρίσκονται σε Ηπειρωτικά–Νησιωτικά Κέντρα, ανεξάρτητα από την κατηγορία νοσοκομείου, τις κλίνες, και τη συμμετοχή στα ΚΠΣ. Επιπλέον, όσον αφορά στην κατηγορία του νοσοκομείου, ο σχετικός λόγος πιθανοτήτων των νοσοκομείων με ικανοποιητικό/υψηλό επίπεδο ΤΠΕ (συγκρινόμενο με χαμηλό/μέτριο επίπεδο ΤΠΕ), αυξάνει κατά έναν παράγοντα που ισούται με 9,578 όταν το νοσοκομείο είναι Πανεπιστημιακό, έναντι εκείνου όταν το νοσοκομείο είναι Γενικό (κατηγορία αναφοράς: Γενικό νοσοκομείο).
4. ΣΥΖΗΤΗΣΗ-ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Η γενική εικόνα που παρουσιάζουν τα 132 Δημόσια Νοσοκομεία της Ελλάδας είναι ότι βρίσκονται σε μέτριο επίπεδο πληροφοριακής οργάνωσης, που δεν πληροί τις προϋποθέσεις που απαιτεί η δομή μιας σύγχρονης Μονάδας Υγείας στην Κοινωνία της Πληροφορίας (Αποστολάκης, 2007; Oates & Jensen, 2000). Θετικό κρίνεται ότι το εκπαιδευτικό επίπεδο των εργαζομένων στα τμήματα πληροφορικής είναι υψηλό και έτσι μπορεί να συμβάλλει στην εύρυθμη λειτουργίας των πληροφοριακών συστημάτων των Νοσοκομείων. Αντίθετα, το 23% των νοσοκομείων της χώρας δε διαθέτει καν οργανωμένο τμήμα πληροφορικής, εύρημα που οδηγεί στο συμπέρασμα
ότι η υποστήριξη της Πληροφορικής στα νοσοκομεία της χώρας δε βρίσκεται σε ικανοποιητικό σημείο. Αυτό ενισχύεται και από παλαιότερη μελέτη (Vagelatos et al., 2002), η οποία κατέδειξε ότι «τα Τμήματα πληροφορικής στα Ελληνικά νοσοκομεία είναι υποβαθμισμένα και τα νοσοκομεία εκείνα που είχαν στελεχώσει το Τμήμα πληροφορικής τους με ικανό αριθμό εξειδικευμένων στελεχών, είχαν πολύ καλύτερη πληροφοριακή οργάνωση καθώς επίσης και πολύ αποτελεσματικότερη επικοινωνία και συνεργασία με το υπουργείο υγείας». Θετικό είναι και το γεγονός ότι περισσότερα από τα μισά (52,6%) νοσοκομεία έχουν εγκαταστήσει ΟΠΣ, καθώς και η προσπάθεια των Νοσοκομείων που δε συμμετείχαν σε κανένα πρόγραμμα χρηματοδότησης να
εγκαταστήσουν ΟΠΣ, αφού το 63,9%, το έχει πετύχει. Σχετικά με το επίπεδο 3, η εικόνα δεν είναι ικανοποιητική, αφού μόλις το 19,63% των Νοσοκομείων έχει φτάσει στο επίπεδο αυτό, ενώ περισσότερα από μισά Νοσοκομεία βρίσκονται ακόμα στο επίπεδο 1. Όσον αφορά στις τεχνολογίες επικοινωνιών, η πλειοψηφία των Νοσοκομείων (63,2%) έχει μεν Διαδικτυακό τόπο, αλλά ο χρήστης δεν μπορεί, μέσω αυτού να πραγματοποιήσει συναλλαγές, παρά μόνο να ενημερωθεί. Σε σχετική έκθεση (Παρατηρητήριο για την ΚτΠ, 2007), αναφέρεται ότι: «σήμερα τουλάχιστον τέσσερις στους πέντε ευρωπαίους γιατρούς είναι συνδεδεμένοι με το Διαδίκτυο, ενώ το ένα τέταρτο των ευρωπαίων πολιτών χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο για πληροφορίες σχετικές με την υγεία». Η έρευνα κατέδειξε επιπλέον ότι εφαρμογές προηγμένων συστημάτων Διαχείρισης Ιατρικών Πληροφοριών, απουσιάζουν πλήρως από τα Δημόσια Νοσοκομεία της χώρας. Αντίθετα στην Ευρώπη (βλ. Διαδικτυακό τόπο της Ε.Ε), παρατηρείται σημαντική ανάπτυξη ανάλογων εφαρμογών σε διάφορες χώρες (ενδεικτικά αναφέρεται η Σλοβενία και η Γερμανία). Πιο ενθαρρυντική εμφανίζεται η εικόνα της χώρας που αφορά στα συστήματα ψηφιακής αρχειοθέτησης και
διαχείρισης ιατρικών εικόνων, αφού καταγράφηκαν πέντε νοσοκομεία που χρησιμοποιούν αντίστοιχες εφαρμογές. Σχετικά με την πληροφοριακή οργάνωση των επτά (7) ΥΠΕ της χώρας, το καλύτερο επίπεδο καταγράφεται κατά σειρά στην 1η, 2η και 4η ΥΠΕ. Ολοκληρώνοντας αξίζει να αναφερθεί ότι κατά τη διερεύνηση των αιτιών που οδηγούν κάποια νοσοκομεία να έχουν χαμηλό/μέτριο επίπεδο ΤΠΕ και κάποια άλλα να έχουν ικανοποιητικό/υψηλο μέσω ενός μοντέλου λογιστικής παλινδρόμησης, προέκυψε ότι η περιοχή (αν πρόκειται για νοσοκομείο που ανήκει σε μεγάλο Αστικό Κέντρο), καθώς και το είδος του νοσοκομείου (αν πρόκειται για Πανεπιστημιακό συγκριτικά με Γενικό), το οδηγούν στην κατεύθυνση του
ικανοποιητικού/υψηλού επιπέδου ΤΠΕ. Σύμφωνα με τα παραπάνω, σοβαρές βελτιώσεις πρέπει να γίνουν προς την
κατεύθυνση εγκατάστασης ΟΠΣ, Ηλεκτρονικού Ιατρικού Φακέλου και συστημάτων Διαχείρισης Ιατρικών Πληροφοριών σε όλα τα Νοσοκομεία. Επιπλέον, κρίνεται απαραίτητη η ηλεκτρονική επικοινωνία για την εξυπηρέτηση των πολιτών. Ωστόσο, θα πρέπει να επεκταθούν οι εφαρμογές των τεχνολογιών πληροφορικής σε όλα τα νοσοκομεία της Ελλάδας και τελικά να ενσωματωθούν σε ένα ενιαίο πληροφοριακό σύστημα, μέσω του οποίου θα επιτευχθεί η διασυνδεσιμότητα και η διαλειτουργικότητα μεταξύ τους (Αποστολάκης, 2005; Ball, 2003; ΥΠΕΣΔΑΑ, χωρίς ημερομηνία).http://www.esi-stat.gr
http://www.esi-stat.gr/drastiriotites/TOMOS%20PRAKTIKON%20CHANION/pdf/191-200.pdf
Συγγραφείς: Μ.Α. Σταμούλη, Στ. Τσικρικά, Σπ. Τσικρικάς, Δ. Τσακλακίδου, Ι. Αποστολάκης, Γ. Κυριόπουλος
Τόπος: Σπάρτη, Ελλάς
ΒΙΒΛΙΟ ΣΧΕΤΙΚΟ ΜΕ: ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ
| ||
|
Τόπος: Σπάρτη, Ελλάς
Η κατάσταση στην ελληνική πραγματικότητα δεν είναι και τόσο ενθαρρυντική μιας και ολοκληρωμένα Πληροφοριακά Συστήματα Νοσοκομείων χρησιμοποιούνται από πολύ λίγους υγειονομικούς οργανισμούς και ακόμα λιγότεροι διαθέτουν νοσηλευτικό πληροφοριακό σύστημα. Οι λόγοι αυτής της καθυστέρησης δημιουργίας και εφαρμογής πληροφοριακών συστημάτων επιγραμματικά μπορούμε να πούμε ότι είναι:
– Έλλειψη τυποποιημένων διαδικασιών και ροών εργασίας
– Αλλαγές και ασυνέχεια στρατηγικών για την ανάπτυξη της πληροφορικής
– Σημαντικές ελλείψεις εκπαιδευμένου και εξειδικευμένου προσωπικού
– Τμήματα πληροφορικής και οργάνωσης με ανεπαρκές προσωπικό
– Μη τήρηση καθηκοντολογίου σχετικά με τη χρήση
της πληροφορικής
– Απουσία από τον τακτικό προϋπολογισμό των φορέων υγείας ικανού ποσοστού επενδύσεων για την ανάπτυξη της πληροφορικής
– Απουσία θεσμικού φορέα για θέματα ιατρονοσηλευτικής πληροφορικής.
Βέβαιο είναι ότι αν αντιλαμβάνονταν αυτοί που έχουν στα χέρια τους τον εθνικό σχεδιασμό για την υγεία, το ρόλο των ΝοΠΣ και κατ' επέκταση των ΠΣΥ στην οργάνωση και διεκπεραίωση εργασιών σ' ένα νοσηλευτικό τμήμα και το όφελος που υπάρχει από αυτό, θα έδιναν άμεση προτεραιότητα στην εγκατάσταση και λειτουργία ενός τέτοιου πληροφοριακού συστήματος.
www.hjn.gr
http://www.hjn.gr/actions/get_pdf.php?id=68
Συγγραφείς: Νικόλαος Χ. Τσαλουκίδης, Δημήτρης Ε. Παπαγεωργίου
Το Νοσηλευτικό Πληροφοριακό Σύστημα (ΝοΠΣ) έχει ως στόχο να εξυπηρετεί:
1. Τη διοίκηση της νοσηλευτικής υπηρεσίας (π.χ. πρόγραμμα ελέγχου φροντίδας, κόστος, διαχείριση εβδομαδιαίων και λοιπών προγραμμάτων της υπηρεσίας).
2. Τη διαχείριση ατομικών πληροφοριών για την φροντίδα του αρρώστου.
3. Τη διαχείριση τυποποιημένων πληροφοριών για κάθε ένα ασθενή και υποστήριξης της λήψης αποφάσεων.
4. Την εφαρμογή ερευνητικών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων για τη νοσηλευτική πρακτική.
Τα ΝοΠΣ μπορούν να επιδράσουν σε μεγάλο βαθμό
στις φάσεις της νοσηλευτικής φροντίδας και ιδιαίτερα μπορούν να αποτρέπουν τις όποιες επαναλήψεις των δεδομένων, διευκολύνουν την τυποποιημένη τεκμηρίωση των νοσηλευτικών πράξεων, επιτρέπουν την κατοχύρωση και εύκολη παρουσίαση των δεδομένων από την ίδια την πηγή, επιτρέπουν την άμεση πρόσβαση στις πληροφορίες των ασθενών, μειώνουν τον χρόνο
ενασχόλησης με έντυπα και την επικοινωνία μεταξύ των τμημάτων, βελτιώνουν την ικανοποίηση των νοσηλευτών στο χώρο εργασίας τους και τέλος, βελτιώνουν την ποιότητα και επάρκεια της νοσηλευτικής πράξης.
I. Κριτήρια σχεδιασμού ΝοΠΣ
Ένα σύγχρονο ΝοΠΣ πρέπει να είναι σχεδιασμένο κατά τέτοιο τρόπο ώστε να:
• Παρέχει πρόσβαση σε κάθε ιατρονοσηλευτική εφαρμογή
• Παρέχει ταχύτητα ροής των πληροφοριών
• Δίνει τη δυνατότητα ικανοποίησης των νοσηλευτικών τμημάτων
• Παρουσιάζει τα δεδομένα με ευδιάκριτη μορφή
• Έχει επιπτώσεις στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και στην έρευνα
• Προστατεύει το ιατρικό και νοσηλευτικό απόρρητο
Οι στόχοι ενός ΝοΠΣ δεν είναι διαφορετικοί από ένα πληροφοριακό σύστημα νοσοκομείου και δεν είναι άλλοι από:
1. Ελαχιστοποίηση του κόστους.
2. Βελτίωση τις σχέσης «επικοινωνίας – παροχής φροντίδας» και την διασφάλιση της ποιότητας γενικότερα.
II. Στρατηγικός σχεδιασμός ΝοΠΣ
Ο στρατηγικός σχεδιασμός ενός ΝοΠΣ πρέπει να
εστιάζει στις παρακάτω παραμέτρους:
1. Να έχει άμεση εφαρμογή η οποία να ικανοποιεί τις νοσηλευτικές ανάγκες.
2. Να γίνεται ταυτοποίηση των επιθυμητών αποτελεσμάτων και των ωφελειών από το ΝοΠΣ.
3. Οι κατευθύνσεις και οι στόχοι του συστήματος πρέπει να καθορίζονται από τη Νοσηλευτική.
Βέβαια, εκτός από τις ανάγκες τις Νοσηλευτικής, πρέπει ο σχεδιασμός του ΝοΠΣ να στηρίζει και τους στόχους του οργανισμού. Χρήσιμη, αλλά και απαραίτητη, είναι η διερεύνηση του υπάρχοντος περιβάλλοντος, για ταυτοποίηση της τεχνολογίας που θα χρησιμοποιηθεί για να επιτευχθούν οι νοσηλευτικές προσδοκίες.
www.hjn.gr
http://www.hjn.gr/actions/get_pdf.php?id=68
Συγγραφείς: Νικόλαος Χ. Τσαλουκίδης, Δημήτρης Ε. Παπαγεωργίου
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΩΝ ΠΣΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Η κατάσταση στην ελληνική πραγματικότητα δεν είναι και τόσο ενθαρρυντική μιας και ολοκληρωμένα Πληροφοριακά Συστήματα Νοσοκομείων χρησιμοποιούνται από πολύ λίγους υγειονομικούς οργανισμούς και ακόμα λιγότεροι διαθέτουν νοσηλευτικό πληροφοριακό σύστημα. Οι λόγοι αυτής της καθυστέρησης δημιουργίας και εφαρμογής πληροφοριακών συστημάτων επιγραμματικά μπορούμε να πούμε ότι είναι:– Έλλειψη τυποποιημένων διαδικασιών και ροών εργασίας
– Αλλαγές και ασυνέχεια στρατηγικών για την ανάπτυξη της πληροφορικής
– Σημαντικές ελλείψεις εκπαιδευμένου και εξειδικευμένου προσωπικού
– Τμήματα πληροφορικής και οργάνωσης με ανεπαρκές προσωπικό
– Μη τήρηση καθηκοντολογίου σχετικά με τη χρήση
της πληροφορικής
– Απουσία από τον τακτικό προϋπολογισμό των φορέων υγείας ικανού ποσοστού επενδύσεων για την ανάπτυξη της πληροφορικής
– Απουσία θεσμικού φορέα για θέματα ιατρονοσηλευτικής πληροφορικής.
Βέβαιο είναι ότι αν αντιλαμβάνονταν αυτοί που έχουν στα χέρια τους τον εθνικό σχεδιασμό για την υγεία, το ρόλο των ΝοΠΣ και κατ' επέκταση των ΠΣΥ στην οργάνωση και διεκπεραίωση εργασιών σ' ένα νοσηλευτικό τμήμα και το όφελος που υπάρχει από αυτό, θα έδιναν άμεση προτεραιότητα στην εγκατάσταση και λειτουργία ενός τέτοιου πληροφοριακού συστήματος.
www.hjn.gr
http://www.hjn.gr/actions/get_pdf.php?id=68
Συγγραφείς: Νικόλαος Χ. Τσαλουκίδης, Δημήτρης Ε. Παπαγεωργίου
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΝοΠΣ)
Το Νοσηλευτικό Πληροφοριακό Σύστημα (ΝοΠΣ) έχει ως στόχο να εξυπηρετεί:1. Τη διοίκηση της νοσηλευτικής υπηρεσίας (π.χ. πρόγραμμα ελέγχου φροντίδας, κόστος, διαχείριση εβδομαδιαίων και λοιπών προγραμμάτων της υπηρεσίας).
2. Τη διαχείριση ατομικών πληροφοριών για την φροντίδα του αρρώστου.
3. Τη διαχείριση τυποποιημένων πληροφοριών για κάθε ένα ασθενή και υποστήριξης της λήψης αποφάσεων.
4. Την εφαρμογή ερευνητικών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων για τη νοσηλευτική πρακτική.
Τα ΝοΠΣ μπορούν να επιδράσουν σε μεγάλο βαθμό
στις φάσεις της νοσηλευτικής φροντίδας και ιδιαίτερα μπορούν να αποτρέπουν τις όποιες επαναλήψεις των δεδομένων, διευκολύνουν την τυποποιημένη τεκμηρίωση των νοσηλευτικών πράξεων, επιτρέπουν την κατοχύρωση και εύκολη παρουσίαση των δεδομένων από την ίδια την πηγή, επιτρέπουν την άμεση πρόσβαση στις πληροφορίες των ασθενών, μειώνουν τον χρόνο
ενασχόλησης με έντυπα και την επικοινωνία μεταξύ των τμημάτων, βελτιώνουν την ικανοποίηση των νοσηλευτών στο χώρο εργασίας τους και τέλος, βελτιώνουν την ποιότητα και επάρκεια της νοσηλευτικής πράξης.
I. Κριτήρια σχεδιασμού ΝοΠΣ
Ένα σύγχρονο ΝοΠΣ πρέπει να είναι σχεδιασμένο κατά τέτοιο τρόπο ώστε να:
• Παρέχει πρόσβαση σε κάθε ιατρονοσηλευτική εφαρμογή
• Παρέχει ταχύτητα ροής των πληροφοριών
• Δίνει τη δυνατότητα ικανοποίησης των νοσηλευτικών τμημάτων
• Παρουσιάζει τα δεδομένα με ευδιάκριτη μορφή
• Έχει επιπτώσεις στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και στην έρευνα
• Προστατεύει το ιατρικό και νοσηλευτικό απόρρητο
Οι στόχοι ενός ΝοΠΣ δεν είναι διαφορετικοί από ένα πληροφοριακό σύστημα νοσοκομείου και δεν είναι άλλοι από:
1. Ελαχιστοποίηση του κόστους.
2. Βελτίωση τις σχέσης «επικοινωνίας – παροχής φροντίδας» και την διασφάλιση της ποιότητας γενικότερα.
II. Στρατηγικός σχεδιασμός ΝοΠΣ
Ο στρατηγικός σχεδιασμός ενός ΝοΠΣ πρέπει να
εστιάζει στις παρακάτω παραμέτρους:
1. Να έχει άμεση εφαρμογή η οποία να ικανοποιεί τις νοσηλευτικές ανάγκες.
2. Να γίνεται ταυτοποίηση των επιθυμητών αποτελεσμάτων και των ωφελειών από το ΝοΠΣ.
3. Οι κατευθύνσεις και οι στόχοι του συστήματος πρέπει να καθορίζονται από τη Νοσηλευτική.
Βέβαια, εκτός από τις ανάγκες τις Νοσηλευτικής, πρέπει ο σχεδιασμός του ΝοΠΣ να στηρίζει και τους στόχους του οργανισμού. Χρήσιμη, αλλά και απαραίτητη, είναι η διερεύνηση του υπάρχοντος περιβάλλοντος, για ταυτοποίηση της τεχνολογίας που θα χρησιμοποιηθεί για να επιτευχθούν οι νοσηλευτικές προσδοκίες.
www.hjn.gr
http://www.hjn.gr/actions/get_pdf.php?id=68
Συγγραφείς: Νικόλαος Χ. Τσαλουκίδης, Δημήτρης Ε. Παπαγεωργίου
Τόπος: Σπάρτη, Ελλάς
Για να λειτουργήσει ένα ΠΣΝ σωστά δεν είναι αρκετή μόνο η σωστή σχεδίαση και υλοποίησή του. Είναι βέβαιο ότι μετά από την ολοκλήρωση και ανάπτυξη κάθε νέου ΠΣΝ δημιουργείται η ανάγκη για συνεχείς διορθώσεις και βελτιώσεις ώστε να λειτουργήσει αποτελεσματικά και να ικανοποιήσει τις ανάγκες του παρόντος και αυτές που θα υπάρξουν στο μέλλον. Η συντήρηση του λογισμικού εφαρμογών γίνεται για να παρακολουθούνται οι ανάγκες για αλλαγές και ρυθμίσεις και αυτές να ενσωματώνονται το ταχύτερο δυνατό στο σύστημα.
Οι ενέργειες συντήρησης που μπορούμε να έχουμε είναι:
• Διόρθωση λαθών (bugs)
• Βελτιστοποίηση ρυθμίσεων
• Καταγραφή απαιτήσεων για διορθώσεις (κατηγοριοποίηση διορθώσεων – τεχνικά προβλήματα, προβλήματα σχεδίασης)
• Κατάρτιση προγράμματος συντηρήσεων
• Κατάρτιση προγράμματος αναβαθμίσεων
Επίσης, πρέπει να υπάρχει παρακολούθηση της λειτουργίας του ΠΣΝ που εκτός από τον έλεγχο πληρότητας, ορθότητας και αξιοπιστίας ελέγχει και αν ικανοποιούνται οι καθορισμένες προδιαγραφές. Οι έλεγχοι αυτοί διακρίνονται σε επίπεδα δοκιμής, επαλήθευσης, ελέγχου σωστής λειτουργίας και πιστοποίησης. Τέλος, είναι σημαντικό να υπάρχει δυνατότητα ανάκαμψης του ΠΣΝ έτσι ώστε, αν κάποια στιγμή καταρρεύσει το σύστημα (π.χ. καταστροφή σκληρού δίσκου), να υπάρχει η δυνατότητα ανάκτησης των πληροφοριών από κάποιο άλλο μέρος του συστήματος.
www.hjn.gr
http://www.hjn.gr/actions/get_pdf.php?id=68
Συγγραφείς: Νικόλαος Χ. Τσαλουκίδης, Δημήτρης Ε. Παπαγεωργίου
Εκτός βέβαια από την αρχιτεκτονική που είναι απαραίτητη για τη σωστή διακίνηση των πληροφοριών, κάθε πληροφοριακό σύστημα και κατ' επέκταση κάθε Πληροφοριακό Σύστημα Νοσοκομείου πρέπει να πληρεί κάποια κριτήρια για να θεωρηθεί και να είναι επιτυχές, τα οποία είναι:
1. Λειτουργικότητα: Να υπάρχει μια ολοκληρωμένη σειρά εφαρμογών ώστε να υποστηρίζεται η ορθολογική διακίνηση των πληροφοριών.
2. Ανταπόκριση: Να υπάρχει ταχεία και αξιόπιστη απάντηση σε λειτουργικές απαιτήσεις του νοσοκομείου.
3. Αξιοπιστία: Να υπάρχει διατήρηση και προαγωγή σύγχρονων και «ακριβών» δεδομένων καθώς και υποστήριξη της φροντίδας υγείας.
4. Διαθεσιμότητα: Να υπάρχει υποστήριξη διοικητικών και κλινικών λειτουργιών.
5. Ευελιξία: Να υπάρχει δυνατότητα ενασχόλησης με πληθώρα πληροφοριών.
6. Επαγγελματισμός: Να υπάρχει η δυνατότητα τροποποίησης ενός συστήματος.
7. Τμηματοποίηση: Να υπάρχει η δυνατότητα σχεδιασμού και ανάπτυξης ανεξαρτήτων αλλά λογικά σχετιζόμενων εφαρμογών.
8. Επάρκεια: Να υπάρχει ικανοποιητική χρήση των νοσοκομειακών πόρων.
9. Ασφάλεια: Να υπάρχει πρόσβαση σε εμπιστευτικά δεδομένα.
10. Έλεγχος του κόστους: Να υπάρχει η δυνατότητα μείωσης των δαπανών.
www.hjn.gr
http://www.hjn.gr/actions/get_pdf.php?id=68
Συγγραφείς: Νικόλαος Χ. Τσαλουκίδης, Δημήτρης Ε. Παπαγεωργίου
Όλα τα πληροφοριακά συστήματα και υποσυστήματα ενός νοσοκομείου δεν μπορούν να είναι άναρχα δομημένα. Για να λειτουργούν σωστά πρέπει να υπάρχει κάποια διάρθρωση μεταξύ
τους και αυτό γίνεται εφικτό με την αρχιτεκτονική των
συστημάτων αυτών. Η αρχιτεκτονική των πληροφοριακών συστημάτωνμπορεί να διακριθεί σε τρεις κατηγορίες:
1. Κεντρικά συστήματα (central systems), τα οποία απο-
τελούνται από ένα μεγάλο κεντρικό σύστημα Η/Υ, το
οποίο διαχειρίζεται την πληροφορία που χρειάζεται
όλο το νοσοκομείο.
2. Αρθρωτά συστήματα (modular systems), όπου το μεγαλύτερο μέρος της επεξεργασίας των πληροφοριών γίνεται τοπικά από επιμέρους συστήματα, τα οποία επικοινωνούν με το κεντρικό με άμεση σύνδεση.
3. Κατανεμημένα συστήματα (distributed systems), στα οποία η επεξεργασία της πληροφορίας γίνεται τοπικά από ανεξάρτητα συστήματα Η/Υ, τα οποία μοιράζονται τα δεδομένα.
www.hjn.gr
http://www.hjn.gr/actions/get_pdf.php?id=68
Συγγραφείς: Νικόλαος Χ. Τσαλουκίδης, Δημήτρης Ε. Παπαγεωργίου
Τα βασικά υποσυστήματα ενός ΠΣΝ4 είναι δύο:
α. Yποσύστημα ιατρικών πληροφοριών και εφαρμογών.
β. Yποσύστημα διοικητικών διαχειριστικών εφαρμογών.
Αυτά με τη σειρά τους μπορούν να υποδιαιρεθούν περαιτέρω στα παρακάτω υποσυστήματα:
1. Υποσύστημα πυρήνα (core system)
• Εκτελεί βασικές κεντρικές λειτουργίες διαχείρισης
νοσοκομείου (υποδοχή ασθενών, προγραμματισμό ασθενών)
• Τηρεί κατάλογο ασθενών καθώς και τον ιατρικό τους φάκελο
• Κάνει στατιστική επεξεργασία των στοιχείων των ασθενών
• Υποστηρίζει όλες τις ενέργειες που αφορούν τη νοσηλεία του ασθενούς
• Επεξεργάζεται δευτερογενή στοιχεία (όπως δείκτες θνητότητας/βιωσιμότητας, δείκτες ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων κ.λπ.).
2. Υποσύστημα διοικητικό & οικονομικό (business and financial system)
• Περιέχει όλες τις διοικητικό-οικονομικές εφαρμογές (όπως φαρμακείο, διαχείριση προσωπικού).
3. Υποσύστημα επικοινωνιών και δικτύωσης (communications
and networking system)
• Εξασφαλίζει την αρμονική συνεργασία όλων των συνιστωσών ενός ΠΣΝ (συνεργασία μεταξύ τμημάτων, βοηθητικών υπηρεσιών κ.λπ.)
• Αυτοματοποιεί την εισαγωγή των παραγγελιών (εξετάσεις), την παραλαβή των αποτελεσμάτων καθώς και την αυτόματη ενημέρωση του ιατρικού φακέλου.
4. Υποσύστημα διαχείρισης και υποστήριξης επιμέρους
τμημάτων (departmental management system)
• Υποστηρίζει τις πληροφοριακές ανάγκες επιμέρους τμημάτων π.χ. χειρουργεία, εργαστήρια κ.λπ.
5. Υποσύστημα ιατρικής τεκμηρίωσης (medical documentation
system)
• Οργανώνει και παρουσιάζει την κλινική πληροφορία
• Βοηθά στη διασφάλιση της ποιότητας από τους διευθύνοντες.
6. Υποσύστημα ιατρικής υποστήριξης (medical support
system)
• Βοηθά τους κλινικούς ιατρούς στην ανάλυση και διερμήνευση των στοιχείων των ασθενών με στόχο τη λήψη της θεραπευτικής αγωγής.
• Βοηθά στον ποιοτικό έλεγχο των ιατρικών αποφάσεων.
7. Υποσύστημα υποστήριξης νοσηλευτικής δραστηριό-
τητας (nursing information system, NIS).
• Υποστηρίζει το νοσηλευτικό προσωπικό στις νοσηλευτικές διαγνώσεις (φυσιολογικές λειτουργίες π.χ. θερμοκρασία, ψυχολογικές αντιδράσεις π.χ. φόβος, ενδείξεις συμπεριφοράς π.χ. κοινωνική απομόνωση)
• Βοηθά στη διαμόρφωση σχεδίου νοσηλευτικής θεραπείας
• Βοηθά στον ποιοτικό έλεγχο των νοσηλευτικών αποφάσεων.
8. Υποσύστημα υποστήριξης ιατρικής έρευνας (medical
research system)
• Υποστηρίζει ανάλυση δεδομένων (κατανομές ασθενειών).
www.hjn.gr
http://www.hjn.gr/actions/get_pdf.php?id=68
Συγγραφείς: Νικόλαος Χ. Τσαλουκίδης, Δημήτρης Ε. Παπαγεωργίου
Ο όρος «Ιατρική Πληροφορική» έχει κάνει την εμφά-
νισή του περίπου πριν από 35 χρόνια. Στην αρχή ο όρος
αυτός κάλυπτε όλους τους χώρους της Υγείας αν και η
χρήση των υπολογιστών περιορίζονταν μόνο στην Ια-
τρική επιστήμη. Στη συνέχεια όμως η χρήση των υπο-
λογιστών επεκτάθηκε στους Επαγγελματίες Υγείας περικλείοντας όλες τις μορφές της αιτιολογικής χρήσης, από τις τελείως θεωρητικές ως τις εφαρμοσμένες. Οι προσπάθειες αξιοποίησης της Πληροφορικής στη νοσηλευτική διεργασία παρουσιάζονται για πρώτη φορά το 1982 στην Αγγλία σε διεθνές συνέδριο.
Η Νοσηλευτική Πληροφορική αφορά το συνδυασμό
της Επιστήμης των Υπολογιστών, της Πληροφορικής
και της Νοσηλευτικής Επιστήμης, ο οποίος βοηθά στη
διαχείριση και την ανάπτυξη των διεργασιών των νοσηλευτικών δεδομένων, των πληροφοριών και της γνώσης για την υποστήριξη της νοσηλευτικής πρακτικής και της νοσηλευτικής φροντίδας γενικότερα. Η νοσηλευτική ομάδα εργασίας της Διεθνούς Ένωσης
Ιατρικής Πληροφορικής σε διεθνές συνέδριο το οποίο
πραγματοποιήθηκε στη Σουηδία διατύπωσε τους στόχους που σχετίζονται με τη Νοσηλευτική Πληροφορική και γνώση καθώς και τη σημασία τους για την διαμόρφωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και τον προσδιορισμό του νοσηλευτικού επαγγέλματος. Το 1992 η Ένωση Νοσηλευτών των ΗΠΑ αναγνώρισε τη Νοσηλευτική Πληροφορική ως ειδίκευση της Νοσηλευτικής Επιστήμης. Η εξέλιξη της Νοσηλευτικής Πληροφορικής είναι πλέον δεδομένη, η ανάπτυξή της γίνεται με γοργούς ρυθμούς και με τη βοήθεια και εξέλιξη της τεχνολογίας
γίνεται ένα εργαλείο στα χέρια της Νοσηλευτικής Επιστήμης. Η Νοσηλευτική Πληροφορική στις μέρες μας είναι σημαντικό εργαλείο για πολλές εργασίες ειδικά στισ νοσηλευτικές διαγνώσεις. Στην Ελλάδα δεν χρησιμοποιούνται ευρέως τα Πληροφοριακά Συστήματα Υγείας εξαιτίας σημαντικών
ελλείψεων εκπαιδευμένου και εξειδικευμένου προσωπικού, απουσίας από τον τακτικό προϋπολογισμό των φορέων υγείας ικανού ποσοστού επενδύσεων για την ανάπτυξη της πληροφορικής και απουσίας θεσμικού φορέα για θέματα Ιατρονοσηλευτικής Πληροφορικής. Η ανάπτυξη των Πληροφοριακών Συστημάτων Υγείας μπορεί κυρίως να συμβάλει στη μείωση του υπέρογκου κόστους κατά τη νοσηλεία των ασθενών, μια και υπάρχει η δυνατότητα ελέγχου των υλικών, εξετάσεων κ.λπ., και στη βελτίωση της παραγωγικότητας σε
τομείς όπως η τιμολόγηση και η αρχειοθέτηση, η μείωση των ιατρονοσηλευτικών λαθών, ο περιορισμός των αδικαιολόγητων θεραπειών, αλλά και η βελτίωση της ποιότητας της υγειονομικής περίθαλψης. Ως Πληροφοριακό Σύστημα Νοσοκομείου (ΠΣΝ)
χαρακτηρίζουμε εκείνο το υπολογιστικό σύστημα το οποίο φροντίζει για τη συνύπαρξη και την επικοινωνίατης εξωτερικής και της εσωτερικής ροής των πληροφοριών σε ένα νοσοκομείο, καθώς και για τον κοινό τρόπο (περιβάλλον) λειτουργίας στις εφαρμογές (λογισμικό) που λειτουργούν μέσα στο νοσοκομείο.
Ο τελικός στόχος ενός ΠΣΝ είναι να συλλέγει, αποθηκεύει, επεξεργάζεται και να ανακτά πληροφορίες, με τη χρήση Η/Υ και επικοινωνιακού εξοπλισμού, σχετικά με την περίθαλψη των ασθενών και όλες τις διοικητικές λειτουργίες για να ικανοποιήσει τελικά τις λειτουργικές ανάγκες όλων των εξουσιοδοτημένων χρηστών.
www.hjn.gr
http://www.hjn.gr/actions/get_pdf.php?id=68
Συγγραφείς: Νικόλαος Χ. Τσαλουκίδης, Δημήτρης Ε. Παπαγεωργίου
ΔΕΥΤΈΡΑ, 7 ΜΑΪ́ΟΥ 20
ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΣΝ
Για να λειτουργήσει ένα ΠΣΝ σωστά δεν είναι αρκετή μόνο η σωστή σχεδίαση και υλοποίησή του. Είναι βέβαιο ότι μετά από την ολοκλήρωση και ανάπτυξη κάθε νέου ΠΣΝ δημιουργείται η ανάγκη για συνεχείς διορθώσεις και βελτιώσεις ώστε να λειτουργήσει αποτελεσματικά και να ικανοποιήσει τις ανάγκες του παρόντος και αυτές που θα υπάρξουν στο μέλλον. Η συντήρηση του λογισμικού εφαρμογών γίνεται για να παρακολουθούνται οι ανάγκες για αλλαγές και ρυθμίσεις και αυτές να ενσωματώνονται το ταχύτερο δυνατό στο σύστημα.
Οι ενέργειες συντήρησης που μπορούμε να έχουμε είναι:
• Διόρθωση λαθών (bugs)
• Βελτιστοποίηση ρυθμίσεων
• Καταγραφή απαιτήσεων για διορθώσεις (κατηγοριοποίηση διορθώσεων – τεχνικά προβλήματα, προβλήματα σχεδίασης)
• Κατάρτιση προγράμματος συντηρήσεων
• Κατάρτιση προγράμματος αναβαθμίσεων
Επίσης, πρέπει να υπάρχει παρακολούθηση της λειτουργίας του ΠΣΝ που εκτός από τον έλεγχο πληρότητας, ορθότητας και αξιοπιστίας ελέγχει και αν ικανοποιούνται οι καθορισμένες προδιαγραφές. Οι έλεγχοι αυτοί διακρίνονται σε επίπεδα δοκιμής, επαλήθευσης, ελέγχου σωστής λειτουργίας και πιστοποίησης. Τέλος, είναι σημαντικό να υπάρχει δυνατότητα ανάκαμψης του ΠΣΝ έτσι ώστε, αν κάποια στιγμή καταρρεύσει το σύστημα (π.χ. καταστροφή σκληρού δίσκου), να υπάρχει η δυνατότητα ανάκτησης των πληροφοριών από κάποιο άλλο μέρος του συστήματος.
http://www.hjn.gr/actions/get_pdf.php?id=68
Συγγραφείς: Νικόλαος Χ. Τσαλουκίδης, Δημήτρης Ε. Παπαγεωργίου
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΤΥΧΟΥΣ ΠΣΝ
Εκτός βέβαια από την αρχιτεκτονική που είναι απαραίτητη για τη σωστή διακίνηση των πληροφοριών, κάθε πληροφοριακό σύστημα και κατ' επέκταση κάθε Πληροφοριακό Σύστημα Νοσοκομείου πρέπει να πληρεί κάποια κριτήρια για να θεωρηθεί και να είναι επιτυχές, τα οποία είναι:
1. Λειτουργικότητα: Να υπάρχει μια ολοκληρωμένη σειρά εφαρμογών ώστε να υποστηρίζεται η ορθολογική διακίνηση των πληροφοριών.
2. Ανταπόκριση: Να υπάρχει ταχεία και αξιόπιστη απάντηση σε λειτουργικές απαιτήσεις του νοσοκομείου.
3. Αξιοπιστία: Να υπάρχει διατήρηση και προαγωγή σύγχρονων και «ακριβών» δεδομένων καθώς και υποστήριξη της φροντίδας υγείας.
4. Διαθεσιμότητα: Να υπάρχει υποστήριξη διοικητικών και κλινικών λειτουργιών.
5. Ευελιξία: Να υπάρχει δυνατότητα ενασχόλησης με πληθώρα πληροφοριών.
6. Επαγγελματισμός: Να υπάρχει η δυνατότητα τροποποίησης ενός συστήματος.
7. Τμηματοποίηση: Να υπάρχει η δυνατότητα σχεδιασμού και ανάπτυξης ανεξαρτήτων αλλά λογικά σχετιζόμενων εφαρμογών.
8. Επάρκεια: Να υπάρχει ικανοποιητική χρήση των νοσοκομειακών πόρων.
9. Ασφάλεια: Να υπάρχει πρόσβαση σε εμπιστευτικά δεδομένα.
10. Έλεγχος του κόστους: Να υπάρχει η δυνατότητα μείωσης των δαπανών.
http://www.hjn.gr/actions/get_pdf.php?id=68
Συγγραφείς: Νικόλαος Χ. Τσαλουκίδης, Δημήτρης Ε. Παπαγεωργίου
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ
Όλα τα πληροφοριακά συστήματα και υποσυστήματα ενός νοσοκομείου δεν μπορούν να είναι άναρχα δομημένα. Για να λειτουργούν σωστά πρέπει να υπάρχει κάποια διάρθρωση μεταξύ
τους και αυτό γίνεται εφικτό με την αρχιτεκτονική των
συστημάτων αυτών. Η αρχιτεκτονική των πληροφοριακών συστημάτωνμπορεί να διακριθεί σε τρεις κατηγορίες:
1. Κεντρικά συστήματα (central systems), τα οποία απο-
τελούνται από ένα μεγάλο κεντρικό σύστημα Η/Υ, το
οποίο διαχειρίζεται την πληροφορία που χρειάζεται
όλο το νοσοκομείο.
2. Αρθρωτά συστήματα (modular systems), όπου το μεγαλύτερο μέρος της επεξεργασίας των πληροφοριών γίνεται τοπικά από επιμέρους συστήματα, τα οποία επικοινωνούν με το κεντρικό με άμεση σύνδεση.
3. Κατανεμημένα συστήματα (distributed systems), στα οποία η επεξεργασία της πληροφορίας γίνεται τοπικά από ανεξάρτητα συστήματα Η/Υ, τα οποία μοιράζονται τα δεδομένα.
http://www.hjn.gr/actions/get_pdf.php?id=68
Συγγραφείς: Νικόλαος Χ. Τσαλουκίδης, Δημήτρης Ε. Παπαγεωργίου
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΥΠΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ
Τα βασικά υποσυστήματα ενός ΠΣΝ4 είναι δύο:
α. Yποσύστημα ιατρικών πληροφοριών και εφαρμογών.β. Yποσύστημα διοικητικών διαχειριστικών εφαρμογών.
Αυτά με τη σειρά τους μπορούν να υποδιαιρεθούν περαιτέρω στα παρακάτω υποσυστήματα:
1. Υποσύστημα πυρήνα (core system)
• Εκτελεί βασικές κεντρικές λειτουργίες διαχείρισης
νοσοκομείου (υποδοχή ασθενών, προγραμματισμό ασθενών)
• Τηρεί κατάλογο ασθενών καθώς και τον ιατρικό τους φάκελο
• Κάνει στατιστική επεξεργασία των στοιχείων των ασθενών
• Υποστηρίζει όλες τις ενέργειες που αφορούν τη νοσηλεία του ασθενούς
• Επεξεργάζεται δευτερογενή στοιχεία (όπως δείκτες θνητότητας/βιωσιμότητας, δείκτες ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων κ.λπ.).
2. Υποσύστημα διοικητικό & οικονομικό (business and financial system)
• Περιέχει όλες τις διοικητικό-οικονομικές εφαρμογές (όπως φαρμακείο, διαχείριση προσωπικού).
3. Υποσύστημα επικοινωνιών και δικτύωσης (communications
and networking system)
• Εξασφαλίζει την αρμονική συνεργασία όλων των συνιστωσών ενός ΠΣΝ (συνεργασία μεταξύ τμημάτων, βοηθητικών υπηρεσιών κ.λπ.)
• Αυτοματοποιεί την εισαγωγή των παραγγελιών (εξετάσεις), την παραλαβή των αποτελεσμάτων καθώς και την αυτόματη ενημέρωση του ιατρικού φακέλου.
4. Υποσύστημα διαχείρισης και υποστήριξης επιμέρους
τμημάτων (departmental management system)
• Υποστηρίζει τις πληροφοριακές ανάγκες επιμέρους τμημάτων π.χ. χειρουργεία, εργαστήρια κ.λπ.
5. Υποσύστημα ιατρικής τεκμηρίωσης (medical documentation
system)
• Οργανώνει και παρουσιάζει την κλινική πληροφορία
• Βοηθά στη διασφάλιση της ποιότητας από τους διευθύνοντες.
6. Υποσύστημα ιατρικής υποστήριξης (medical support
system)
• Βοηθά τους κλινικούς ιατρούς στην ανάλυση και διερμήνευση των στοιχείων των ασθενών με στόχο τη λήψη της θεραπευτικής αγωγής.
• Βοηθά στον ποιοτικό έλεγχο των ιατρικών αποφάσεων.
7. Υποσύστημα υποστήριξης νοσηλευτικής δραστηριό-
τητας (nursing information system, NIS).
• Υποστηρίζει το νοσηλευτικό προσωπικό στις νοσηλευτικές διαγνώσεις (φυσιολογικές λειτουργίες π.χ. θερμοκρασία, ψυχολογικές αντιδράσεις π.χ. φόβος, ενδείξεις συμπεριφοράς π.χ. κοινωνική απομόνωση)
• Βοηθά στη διαμόρφωση σχεδίου νοσηλευτικής θεραπείας
• Βοηθά στον ποιοτικό έλεγχο των νοσηλευτικών αποφάσεων.
8. Υποσύστημα υποστήριξης ιατρικής έρευνας (medical
research system)
• Υποστηρίζει ανάλυση δεδομένων (κατανομές ασθενειών).
www.hjn.gr
http://www.hjn.gr/actions/get_pdf.php?id=68
Συγγραφείς: Νικόλαος Χ. Τσαλουκίδης, Δημήτρης Ε. Παπαγεωργίου
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ
Ο όρος «Ιατρική Πληροφορική» έχει κάνει την εμφά-
νισή του περίπου πριν από 35 χρόνια. Στην αρχή ο όρος
αυτός κάλυπτε όλους τους χώρους της Υγείας αν και η
χρήση των υπολογιστών περιορίζονταν μόνο στην Ια-
τρική επιστήμη. Στη συνέχεια όμως η χρήση των υπο-
λογιστών επεκτάθηκε στους Επαγγελματίες Υγείας περικλείοντας όλες τις μορφές της αιτιολογικής χρήσης, από τις τελείως θεωρητικές ως τις εφαρμοσμένες. Οι προσπάθειες αξιοποίησης της Πληροφορικής στη νοσηλευτική διεργασία παρουσιάζονται για πρώτη φορά το 1982 στην Αγγλία σε διεθνές συνέδριο.
Η Νοσηλευτική Πληροφορική αφορά το συνδυασμό
της Επιστήμης των Υπολογιστών, της Πληροφορικής
και της Νοσηλευτικής Επιστήμης, ο οποίος βοηθά στη
διαχείριση και την ανάπτυξη των διεργασιών των νοσηλευτικών δεδομένων, των πληροφοριών και της γνώσης για την υποστήριξη της νοσηλευτικής πρακτικής και της νοσηλευτικής φροντίδας γενικότερα. Η νοσηλευτική ομάδα εργασίας της Διεθνούς Ένωσης
Ιατρικής Πληροφορικής σε διεθνές συνέδριο το οποίο
πραγματοποιήθηκε στη Σουηδία διατύπωσε τους στόχους που σχετίζονται με τη Νοσηλευτική Πληροφορική και γνώση καθώς και τη σημασία τους για την διαμόρφωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και τον προσδιορισμό του νοσηλευτικού επαγγέλματος. Το 1992 η Ένωση Νοσηλευτών των ΗΠΑ αναγνώρισε τη Νοσηλευτική Πληροφορική ως ειδίκευση της Νοσηλευτικής Επιστήμης. Η εξέλιξη της Νοσηλευτικής Πληροφορικής είναι πλέον δεδομένη, η ανάπτυξή της γίνεται με γοργούς ρυθμούς και με τη βοήθεια και εξέλιξη της τεχνολογίας
γίνεται ένα εργαλείο στα χέρια της Νοσηλευτικής Επιστήμης. Η Νοσηλευτική Πληροφορική στις μέρες μας είναι σημαντικό εργαλείο για πολλές εργασίες ειδικά στισ νοσηλευτικές διαγνώσεις. Στην Ελλάδα δεν χρησιμοποιούνται ευρέως τα Πληροφοριακά Συστήματα Υγείας εξαιτίας σημαντικών
ελλείψεων εκπαιδευμένου και εξειδικευμένου προσωπικού, απουσίας από τον τακτικό προϋπολογισμό των φορέων υγείας ικανού ποσοστού επενδύσεων για την ανάπτυξη της πληροφορικής και απουσίας θεσμικού φορέα για θέματα Ιατρονοσηλευτικής Πληροφορικής. Η ανάπτυξη των Πληροφοριακών Συστημάτων Υγείας μπορεί κυρίως να συμβάλει στη μείωση του υπέρογκου κόστους κατά τη νοσηλεία των ασθενών, μια και υπάρχει η δυνατότητα ελέγχου των υλικών, εξετάσεων κ.λπ., και στη βελτίωση της παραγωγικότητας σε
τομείς όπως η τιμολόγηση και η αρχειοθέτηση, η μείωση των ιατρονοσηλευτικών λαθών, ο περιορισμός των αδικαιολόγητων θεραπειών, αλλά και η βελτίωση της ποιότητας της υγειονομικής περίθαλψης. Ως Πληροφοριακό Σύστημα Νοσοκομείου (ΠΣΝ)
χαρακτηρίζουμε εκείνο το υπολογιστικό σύστημα το οποίο φροντίζει για τη συνύπαρξη και την επικοινωνίατης εξωτερικής και της εσωτερικής ροής των πληροφοριών σε ένα νοσοκομείο, καθώς και για τον κοινό τρόπο (περιβάλλον) λειτουργίας στις εφαρμογές (λογισμικό) που λειτουργούν μέσα στο νοσοκομείο.
Ο τελικός στόχος ενός ΠΣΝ είναι να συλλέγει, αποθηκεύει, επεξεργάζεται και να ανακτά πληροφορίες, με τη χρήση Η/Υ και επικοινωνιακού εξοπλισμού, σχετικά με την περίθαλψη των ασθενών και όλες τις διοικητικές λειτουργίες για να ικανοποιήσει τελικά τις λειτουργικές ανάγκες όλων των εξουσιοδοτημένων χρηστών.
http://www.hjn.gr/actions/get_pdf.php?id=68
Συγγραφείς: Νικόλαος Χ. Τσαλουκίδης, Δημήτρης Ε. Παπαγεωργίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου